| |
Elektronik kağıt üzerinden gelecek kurgusu -1
 ATA ÜNAL atau@sabah.com.tr
Bilim adamları yakın zamana dek sadece bilimkurgu kitaplarda, filmlerde ya da bilgisayar oyunlarında karşımıza çıkabilecek nitelikte buluşları hayata geçirmek için uğraşıyorlar şu sıralarda. Bunların arasında parmaklarınıza taktığınız iki yüzükten oluşan ve insan derisinin elektrik iletkenliğini kullanarak çalışan telefonlar da var. Herhalde biz ileride bunlara 'parmak telefonu' deriz. Baş ve serçe parmaklarımız iki yana açıkken diğer parmaklarımızı kıvırıp elimizi kulağımıza götürerek dalgacı bir 'alo' eşliğinde yaptığımız ahize hareketi gerçek bir telefona dönüşüyor. Teknoloji şakamızı bile 'elimizden' almak üzere! Ancak uzun denebilecek bir zamandır üzerinde uğraşılan ve başarıyla gerçeklenmesine ramak kalmış buluşların belki de en önemlisi elektronik kağıt. Gelen bilgiler elektronik kağıdın hemen hemen normalde kullandığımız geleneksel kağıt kadar ince ve onun gibi kıvrılıp, katlanıp taşınabilir olabileceği yolunda. Elektronik kağıdı elektrik akımına göre çeşitli renkler alabilen piksellerden oluşan, üzerindeki bilgileri saklayan bir belleğe sahip, esnek ve çok gelişmiş bir ekran olarak da düşünebiliriz. Ancak bu kağıdın en önemli özelliği defalarca kullanılabiliyor olması. Yani üzerine binlerce, milyonlarca kez yazılabilen, bilgisayarınızdan veya Internet'ten defalarca yükleme yapılabilen bir kağıt. (Milyonlarca kez kullanılabilen 'elektronik tuvalet kağıdı' da yaparlar mı bilmem.) Şu an elektronik kağıdın günlük yaşantımıza girmesi ve ucuzlatılması için kağıt inceliğine ve taşınabilirliğine uygun enerji ünitelerinin geliştirme çalışmaları sürüyor. İleride insanlar gazetetelerini bayilerden satın almanın, Internet'e bağlanıp bilgisayar ekranlarından ya da mobil cihazlarından okumanın yanında, elektronik kağıtlardan oluşmuş elektronik gazetelerine de yükleme şansına sahip olacaklar. Internet'ten, belki de ileride kurulacak gazete yükleme makinalarından ya da belki banka ATMlerinden ücretini ödeyerek istedikleri gazeteyi yükleyecekler. Sonra başka bir gazete okumak istediklerinde eskisini silip ya da belleğe kaydedip, yine aynı elektronik gazetelerine başka bir gazeteyi yükleyebilecekler. Kitaplar için de benzer durum ve olanaklar söz konusu olacak. Bilgisayarınız şimdikine göre çok daha geniş bir anlamda evdeki kütüphaneniz olacak. Dizüstü bilgisayarlar kişiye özel gezici kütüphaneler, Internet dünyanın en büyük halk kütüphanesi haline gelecek. Kitabın içeriğini elektronik kitabınıza yüklemekle kitaplığın rafından bir kitap çekip almış olacaksınız. Hem de dünyanın en uzak köşelerindeki raflara bile uzanabilen bir kolla. Baskı ve kağıt maliyetleri sıfırlanan, dağıtım masrafları çok büyük ölçüde düşen gazetelerin ve kitapların fiyatları da ucuzlayacak.Ya da en azından öyle umuyoruz. Kalmadığı için bir gazeteyi alamamak, ya da bir kitabın baskısının bitmesi gibi durumlar söz konusu bile olmayacak.( Gazete ya da kitap toplatmak için neler yapabileceklerini artık ilgili kurumlar düşünsün.). Elektronik kağıdın sağlayacağı en önemli avantajlardan biri de milyarlarca ağacın kağıt, gazete, kitap, kitaplık olmak için kesilmesini engellemek olacaktır. Sanırım bu aşamadan sonra kitap basımı tamamıyla bir sanat olma yoluna girecek, ayrıca şu an kullandığımız türden basılı kitapların en sıradanları bile kolleksiyon nesnesi özelliği kazanacaktır. Gerçek bir kitabı okurken onu elinizde tutmanın, sayfalarını açtığınızda kağıdının kokusunu duymanın keyfini değişmek istemeyenler olacaktır. Ancak, sanırım, farklı doku ve renklerde kitapların 'basılabileceğini' ve bunlara istenilen kağıt türü kokusunun (ya da bambaşka kokuların) eklenebileceğini kestirmek zor olmasa gerek. Hatta tüm bunlar yüklediğiniz kitapla birlikte gelen ve her defasında değişebilen ya da sizin değiştirebileceğiniz özellikler de olabilir. Böyle bir döneme doğru yolalırken bilgi (içerik) o çok dile getirilen söylemdeki gibi 'en değerli şey' muamalesi görüyor mu gerçekten? Bu gelecek kurgusunun yaşamın pratik ya da gündelik alanları dışında başka boyutları yok mu? Bu sorulara daha fazla soru ekleyecek yanıtları gelecek hafta aramak üzere...
|
|
|
|
|
