Yeni yılda emlak piyasası canlandı. Özellikle toplu konutlarda satışlar patladı
1998 krizinden bu yana yaprak kıpırdamayan emlak piyasası hareketlendi. Faizlerin yüzde 60'tan yüzde 25'e inmesi, paranın yönünü hazine bonosundan konuta çevirdi.
Önceki yıla göre, ortalama günlük ev satışı yüzde 20 arttı. Sadece İstanbul'da satışa hazır yeni inşa edilmiş 10 bin yeni konut bulunuyor.
***
Para Ev'e Geri Dönüyor
Ekonomik kriz döneminde şişkinlikten kurtulup gerçek değerine kavuşan sektörde fiyatlar, talep canlanınca, yüzde 5-10 oranında yükseldi Enflasyon ve faizlerdeki düşüş, ertelenen konut talebini patlattı. Emlak ofislerinin verilerine göre özellikle aralıktan sonra satışlar yüzde 20 arttı.
1994 krizi, ardından yaşanan yüksek faiz ortamı ve dünya ekonomisindeki resesyon gibi nedenlerle uzun yılları "bitkisel hayat"ta geçiren gayrimenkul sektörü, nihayet beklenen canlanmayı yakaladı. 2003 Mayıs ayında gayrimenkule olan ilgi canlanmaya başladı, ancak ilginin satışa yansıması, aralık ayını buldu. Birikimlerini yıllardır faize, dövize yönlendiren küçük yatırımcı, reel faiz yüzde 25'ler düzeyinden yüzde 10'a gerileyince geleneksel yatırım aracına geri döndü. Ve gayrimenkul satışlarındaki artış yüzde 20'ye çıktı. Re/Maks Genel Müdürü Murat Goldştayn, "Günde 150 konutu ancak satıyorduk, birdenbire 170'e çıktı" derken, Turyap ofisleri, özellikle orta sınıf konutta talebin patladığını belirtti.
DURGUNLUK SÜRECİ Gayrimenkuldeki durgunluk, ekonomik krizler bir yana, 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi'yle daha da arttı. Parasal kaygılara, güvenlik kaygısını ekleyen tüketici, 2001 krizi ve yüksek faiz ortamında emlak yatırımından iyice uzaklaştı. İşte bu dönemde talep durma noktasına gelirken, fiyatlardaki şişkinlik indi. 2001 yılı satılık ve kiralık konut talebinde fiyatların reel bazda yüzde 30 düştüğü bir yıl oldu.
FAİZ DÜŞTÜ, PARA KONUTA Neredeyse son 10 yılı ölü geçiren gayrimenkul sektörü, beklediği ilacı, 2004 yılı başında buldu. Yüzde 18 enflasyonla kapanan 2003 yılının ardından düşen faizler, yüzde 12'lik enflasyon beklentisi ve paranın artık gidecek yer bulamaması, ertelenen talebi adeta patlattı. Emlak pazarlaması yapan şirket ve bireysel emlakçılar da bu hareketten şaşkın. Düne kadar konutların üzerinde aylarca asılı kalan 'satılık' tabelaları, promosyonlarla müşteri arayan emlakçılar, şimdi müşteriye ev gezdirmeye yetişemiyor. Özellikle 'markalı projeler'in satış ofisleri, indirim yapmış hazır giyim mağazaları gibi kalabalık.
TOKİ İHALELERİ Hızla artan konut talebinin planlı bir şekilde karşılanması için Toplu Konut İdaresi (TOKİ) de harekete geçti. Türkiye'de yaklaşık 1.5 milyon konut açığı olduğunu tespit eden TOKİ, konutların bir kısmını özel sektöre devretmek için ihaleler açmaya başladı. Gayrimenkul sektöründe, İstanbul, İzmir ve Ankara'daki fiyatları ve talebi araştırdık. Sadece İstanbul'da kaba bir hesapla, yeni sahip bekleyen 10 bin konut olduğu sonucuna ulaştık.
