Yolcu tendir yol bedense...

Divan şiiri bir anlamda "mazmun"ların şiiriydi. Dr.İskender Pala'nın "Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü"nden aktarayım: "Sözgelimi sevgilinin ağzı için, klişeleşmiş birer mecâz olan "âb-ı hayât, gül, gonca, şarab ve la'l" mazmunları kullanılır."

Şiire başladığım yılları hatırlıyorum.

Turgut Uyar, "Geyikli Gece" şiirini mi yazmış, o günlerin şiirlerinin neredeyse hemen hepsinde bir "geyik", kimi suya eğilmiş su içiyordur, kimi çocukluğun halısında bir "motif" olarak karanlığa karşı ulumakta... Cemal Süreya "hançer" mi demiş bir mısraında, bütün şiirlerde aşka bilenmekte "hançer"...

Nereden geldim buraya şimdi?

Hilmi Yavuz, ki "Doğu Şiirleri"nden bu yana "yaz", "gizem", "zaman", "söylen", "ayna", "çöl", "akşam" izleklerinden damıtmakta şiirlerini, şimdi de Can Yayınları arasında çıkan "Yolculuk Şiirleri"nde konaklamakta...

Cevat Çapan ise son yıllarda yazdığı şiirleri Adam Yayınları tarafından yayımlanan "Ne Güzel Yolculuktu Aklımdan Çıkmaz" kitabından bir araya getirdi. Benim de şu günlerde yine Adam Yayınları arasında çıkacak yeni şiir kitabımın adı: "Yol Uzundur Günden Ama Ölümden Kısa"...

Elbette bu, Divan ya da daha yakın tarih şiirimizde görüldüğü gibi "yol"un günümüzde bir "mazmun" yolculuğuna çıkacağı anlamına gelmiyor. Adları "yol" da, "yolculuk" da olsa üç şairin "yol"u da "yolculuk"u da ayrı zaman ve mekânı işaret etmekte...

Hilmi Yavuz'un yolculuğu "Doğu", "Batı" ve "Öte" olmak üzere, "hüznü" de yedeğine alarak üç menzilde konaklamakta... Misal: "ne kadar gitsem o kadar uzak; yaşlanınca inceliyor yalnızlık; kurur insan hüznü akşama doğru; kendim için edinilmiş yolculuk..."

Cevat Çapan'ınki ise yaşadığı şimdiki "an"dan, çocukluğuna, geçmişine, bir anlamda da anılarına bir yolculuk... Misal: "Bir posta tatarıymış dedem, Zigana'dan geçerken lale sümbül derleyen Trabzon'a inince, Karadeniz'i görmüş masmavi gözleriyle yeşilliğin içinden."

Şiirim üzerine konuşmak bana düşmez ama, benimkiler de gezip dolaştığım Anadolu, bir bölümüyle de Mardin ve çevresine yolculuk...

Misal:

"Sabah, bembeyaz sessizliğin terkisinde Kars'tan Çıldır'a doğru yol alıyor. Ömrüm, ki önü açık bir heyelan ve yolların kapalı bütün kapıları..."

Ey okur, hangi menzilde konaklayacağını artık sen bileceksin!

HAFTANIN KİTABI

Akman, okuruyla yüzleşiyor

Nuriye Akman, otuz yılı aşkın birikim ve deneyimi ile usta bir gazeteci...

Kimi yazılarını "Üzümünü Ye Bağını Sor" ve "Mebus Burcu" kitaplarında toplamıştı. Akman, birikimini şimdi "Benseno Yayınları" arasında çıkan dört kitabı ile okurlarıyla paylaşıyor. İlk kitabı "Yüzleşme"de Akman, örgüt üyeliği suçlamasıyla cezaevine düşen ve 205 gün açlık grevi yaptıktan sonra tahliye edilen bir insanın öyküsünü anlatıyor. İkinci kitabı "İnci Avcısı" TRT'de yaptığı programın perde arkası dahil hikâyesi... Üçüncüsü "Elli Kelime" Adnan Menderes'in eşi Berrin Menderes'e Yassıada'dan yazdığı mektuplar... Dördüncüsü ise "ünlü"ler dışında, sıradan yurttaşların mercek altına alındığı "Kalabalıklar"... İşte dört kitap, bir gazetecinin "kalem" objektifinden baktığı Türkiye'nin, yaşadıklarımızın manzarası...

HAFTANIN VİTRİNİ

* Ejderha Yılları: Halil İbrahim Özcan'ın 12 Eylül'de ülkesini terke zorlananları anlattığı romanı. (Gendaş Kültür)

* Mutluluk Terapisi İçin 10 Kısa Yol: Richard Carlson'un sürekli gelişmeye yönelik bir hayat için oluşturduğu on ilke... (Alkım Yayınevi)

* Planımız Katliam: Haldun Aydıngün'den "11 Eylül"e göndermeler yapan bir bilimkurgu romanı... (Okuyan Us Yayınları)

* Gazi ve Fikriye: Hıfzı Topuz'dan Mustafa Kemal ile eşi Fikriye'nin trajik sonunun romanı. (Remzi Kitabevi)

* Umut Elde Var Bir: Yunanlı şair Pandelis Efthimiu'nun şiirleri Herkül Milas'ın çevirisiyle Türkçede ilk kez... (Adam Yayınları)

* Klarnet: Edebiyatımızın hırçın şairi küçük İskender'den yeni şiirler... (Om Yayınevi)

* Oyunculuk Eğitimi: Müjdat Gezen'den tiyatro eğitimine yeni başlayanlar için bir rehber... (Bilge Karınca Yayınları)

* Geceyarısı Günlükleri: Boris Yeltsin'den Rus siyasetinin son on yılının özeti... (İş Bankası Kültür Yayınları)

* Kitapçı Dükkânı: Esmahan Aykol'un Türkiye toplumuna eleştiriler de getiren polisiye romanı. (Everest Yayınları)

* Doğaçlama: Gitarist Derek Bailey'in doğaçlamayı flamenko'dan rock'a, cazdan modern müziğe ele alan çalışması... (Pan Yayıncılık)