| |
Yeni Medya, Yeni Dünya
 İSMAİL HAKKI POLAT ismailp@sabah.com.tr
Başlığa bakıp malta eriği ya da ABD'den sözedeceğimi sanmayın. Asya Pasifik bölgesinde "yeni medya"daki gelişmeler ve yol açtığı toplumsal değişimler ile ülkemizdeki "yeni medya" etkilerine değineceğiz bu hafta.
Mobil Toplum Araştırma Enstitüsü
48 milyon abone (Mart 2004) ile dünyanın en büyük yeni medya şirketi olan Japon NTT DoCoMo'nun 1 Nisan 2004 tarihli basın bülteni* yeni medya ve iletişim araçlarının kullanımına ilişkin ilginç bir noktaya gelindiğine işaret ediyor. Bültende, Japonya'da NTT DoCoMo'nun öncülüğünde bir "Mobil Toplum Araştırma Enstitüsü"nün kurulduğunu ve bu enstitünün cep telefonlarının Japon toplumunun üzerindeki etkilerini araştıracağı duyuruluyor. Enstitü ilk aşamada, "Mobil İletişimin sosyokültürel etkileri", "Cep telefonu telefonu kullanımının yarattığı hukuksal kargaşa", "Mobil İletişimin diğer endüstrilere etkileri" ve "Sosyal bir platform olarak Mobil şebekeler" başlıkları altında toplanan 4 konu üzerinde yoğunlaşacak.
Mobil iletişimin yaratttığı olumlu olumsuz etkiler, artık bireyleri aşıp toplumsal boyuta dayandı ve başta en yoğun ve çok yönlü cep telefonu kullanımının olduğu Japonya ve Güney Kore olmak üzere Asya Pasifik'- te günlük yaşamı yeniden şekillendirme noktasına vardı.
Zaman-mekandan bağımsız birey/topluluklarla iletişim, süratli ve verimli iş, plan ve strateji olanağı sağlaması elbette mobil iletişimi cazip kılıyor. Ancak madalyonun diğer yüzünde olumsuz noktaları da görmezden gelemeyiz; kameralı cep telefonları ile yapılan 'uygunsuz' çekimler, artan telefon hırsızlıkları, yoğun telefon kullanıcılarında görülen ruhsal bozukluk vakalarıyla Frankestein filmini anımsatan bu manzara, NTT DoCoMo'yu harekete geçirmişe benziyor.
Halihazırda Uzakdoğu toplumları için gerçeklik haline gelen bu durum, cep telefonu ve internet kullanımı yoğun Batı toplumlarının da yavaş yavaş gündemine girmeye başlıyor. Üç yıl önceki Bilişim Zirvesi'nde bir İsveçli konuşmacı, Danimarka'da SMS bağımlılığını tedavi etmek için bir klinik açıldığını ve açılışın ardından 90 hastanın başvurduğunu söylediğinde salondaki herkesin gülümsediğini anımsıyorum. Bu sayı şu anda kaça çıktı acaba?
İş işten geçmeden...
Türkiye'de de durum Avrupa ile paralel bir gelişme gösteriyor. (Ülkemizdeki birkaç toplumsal etkiyi, 10 Şubat 2004 tarihli "Pop Mesaj Çağı" başlıklı yazımda örneklemeye çalışmıştım.)
Dünyadaki tüm örneklerde en dikkat çekici nokta, bu tip olumlu-olumsuz değişimlerin -cep telefonu kullanımının artış hızı gibi- son derece süratli yayılması ve durumun toplumsal nitelik kazanması sonucunda kontrolünün güçleşmesidir. Naçizane önerim, böyle bir enstitü modelinin Türkiye'ye özgü koşullar gözönüne alınarak süratle hayata geçirilmesi. GSM Operatörlerini düzenleyici kurumların denetimi ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliğiyle bağımsız bir enstitüyü hayata geçirmeye çağırıyorum!
Not: 6 Ocak 2004 tarihli "Teleskop" köşesinde, benzeri yapıda bir ortak akıl enstitüsü öneren Yayın Koordinatörümüz Timur Sırt da, böyle bir oluşuma Sabah ON Gazetesi olarak tam destek verileceğini ifade etti. Valla ben onun yalancısıyım:) * Bültenin tamamı için: https://www.nttdocomo.com/article/?no=NTUzNS85ODA=
|
|
|
|
|
