| 3 Mayıs 2009, Pazar |
Anayasa değişikliği paketi bu hafta tartışmaya açılıyor
ANKA
Giriş Saati : 03.05.2009 12:46
Güncelleme : 03.05.2009 17:43
Güncelleme : 03.05.2009 17:43
AKP'nin hukukçu kurmaylarının hazırladığı kısmi anayasa değişikliği paketinin, yarın akşam Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a sunulması bekleniyor...
Yaklaşık 20 maddelik anayasa değişikliği paketi bu hafta kamuoyunda tartışmaya açılacak. Bazı maddeleri AB reformları çerçevesinde "Ulusal Program" dan alınan değişiklik paketinde, insan hakları ile ilgili düzenlemelerin yanı sıra anayasaya ilk kez girecek bazı maddeler de yer alıyor.
Kabine de yapılan değişikliğin ardından AKP'nin ikinci önemli gündem maddesini anayasa değişikliği oluşturacak. Yarın akşam saatlerinde toplanması beklenen MYK'da, hazırlanan bu yaklaşık 20 maddelik anayasa değişikliği paketi Başbakan Erdoğan sunulacak.
AKP, muhalefetin olmasa da, kamuoyunun desteğini alabilmek için hazırladığı anayasa değişikliği paketinin pek çok maddesini AB'nin istediği ve "Ulusal Program" yer alan düzenlemelere ayırdı.
VENEDİK KRİTERLERİ ESAS ALINDI
AKP'nin bu hafta Meclis gündemine taşıyacağı ve alternatif olarak hazırladığı anayasa değişikliği paketi muhtemelen şu maddelerden oluşacak:
AKP'nin hazırladığı anayasa değişikliği paketinin ilk ve en önemli maddesi siyasi partilerin kapatılmasını zorlaştıran düzenleme olacak. Venedik kriterlerinin esas alınarak yapılan düzenlemede; "Siyasi partilerin uyacakları esaslar" başlıklı 69. madde değiştiriliyor. Buna göre; siyasi partilere kapatma istemiyle açılan davalarda "odak" tanımı değişiyor. Şiddete ve teröre karışmadığı sürece hiçbir parti kapatılmayacak. Kapatma davası açan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yetkisini daraltacak; ya da bu yetkiyi tamamen ortadan kaldıracak formül de hazırlandı. Bu çerçevede yapılan düzenlemeyle; siyasi partilere kapatma davası açabilmek için TBMM'nin veya belirlenecek bir kurulun onay vermesi koşulu getirilmesi planlanıyor. Evrensel ölçüler esas alınacak. Şiddeti siyasi bir araç olarak kullanmadığı sürece partiler kapatılmayacak.
ANAYASA MAHKEMESİ'NE KİŞİSEL BAŞVURU HAKKI
AKP'nin hazırladığı anayasa değişikliği paketinin "olmazsa olmazları" arasında yer alan diğer bir madde ise; anayasa mahkemesine kişisel başvuru hakkı. Mevcut uygulamaya göre, yasaların anayasaya aykırılığı gerekçesiyle; Anayasa Mahkemesi'ne sadece muhalefet partisi 110 milletvekilinin imzasıyla ve mahkemeler başvurabiliyor. Düzenlemeyle bireysel başvurunun önü açılıyor. Bireysel başvurular ise insan hakları boyutunda olabilecek.
OMBUDSMANLIK
Anayasa'ya ilk kez girecek düzenlemeler arasında yer alan kamu denetçiliği ya da ombudsmanlık maddesi de anayasa değişikliğinin olmazsa olmaz maddeleri arasında yer alıyor. "Kamu denetçiliği de ilk kez anayasaya konan hükümler arasında yer alıyor. Taslak metinde, "Gerçek ve tüzel kişilerin kamu yetkisini kullanmasından doğan şikayet ve taleplerini incelemek üzere kamu denetçiliği kurulabilir. Kamu denetçisi incelemelerini ilişkin yıllık raporlarını TBMMsunar. Kamu denetçisinin görev ve yetkileri kanunla düzenleniyor" hükmü yer alıyor.
TÜRKİYE MİLLETVEKİLLİĞİ
Türkiye Milletvekilliği ile yüzde 10 barajı esnetiliyor. Bu sistemle yüzde 1 alan parti bile en azından 1 milletvekili ile Meclis'te temsil edilebilecek. Belirlenecek sayıda kontenjan ile partiler seçimlere Türkiye milletvekilliği listeleri ile girecek.
YARGI YOLU AÇILIYOR
Anayasa Mahkemesi'yle ilgili olarak "mahkemenin kuruluşu" başlıklı 146, "üyeliğin sona ermesi" başlıklı 147, "görev ve yetkileri" başlıklı 148, "iptal davası" başlıklı 150, "dava açma süresi" başlıklı 151, "anayasaya aykırılığın diğer mahkemelerde ileri sürülmesi" başlıklı 152, "Anayasa Mahkemesi'nin kararları" başlıklı 153. maddeleri değiştirilecek. Bu kapsamda, mahkemenin üye sayısının arttırılarak bir kısmının TBMM tarafından seçilmesi, yapısının iki daire olarak yeniden düzenlenmesi, mahkemenin türban düzenlemelerinde olduğu gibi anayasa değişikliklerini iptal edemeyecek şekilde denetim yetkisinin sınırlandırılması gibi düzenlemeler üzerinde duruldu. Anayasa Mahkemesi'nin üye sayısı 21'e çıkarılıyor. Üyelerin üçte biri Meclis tarafından seçilecek.
YAŞ KARARLARININ YARGI DENETİMİNE AÇILMASI
YAŞ kararları; hazırlanan taslak metinde, Yüksek Askeri Şura kararları yargı denetimine açılıyor. Böylece ihraç kararlarına yargı yolu açılacak.
Hakim-Savcılar Yüksek Kurulu; "Adalet Bakanı HSYK üyeliğinden çıkacak. Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu kararları yargı denetimine açılıyor.
KİŞİSEL VERİLEN KORUNMASI
Anayasa'ya ilk kez girecek ve aynı zamanda "ulusal program" yer alan bir diğer düzenlemede "kişisel verilen korunması" hakkında ki madde. Bu çerçevede; Kişisel verilerin korunmasına ilişkin düzenleme ilk kez anayasaya girecek. Buna göre, "Herkes kendisiyle ilgili kişisel bilgilerin korunması hakkına sahip olabilecek. Ancak kişinin rızası, kanunun öngördüğü meşru bir sebebe dayalı olarak kullanılabilecek. Kendisi hakkında toplanmış olan ya da kayıtlarda yer alan bilgilere erişme bunlarda düzeltme yaptırma, bu bilgilerin amaçları doğrultusunda kullanıp kullanılmadığını öğrenme hakkına sahip olabilecek" hükmü, yeni bir düzenleme olarak metne girecek.
POZİTİF AYIRIMCILIK
Anayasa'nın "kanun önünde eşitlik" başlıklı 10. maddesinde "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir" fıkrasına "Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılamaz" tümcesi eklenecek. Maddeye ayrıca, yaşlılar, çocuklar ve özürlülerle ilgili pozitif ayrımcılık yapılabileceğine ilişkin fıkra eklenecek.
İNSAN ONURU
Temel hak ve hürriyetlerin niteliği" başlıklı 12. maddeye, "insan onuruna dokunulamaz" tümcesi eklenecek. Bu sayede gözaltı ve sorguda onur zedeleyici davranışların karşılığı anayasal suç olacak.
ÇOCUK HAKLARI
Çocuk Hakları ile ilgili hükümler de ilk kez Anayasa'ya girecek düzenlemeler arasında yer alacak. Birleşmiş Milletler sözleşmelerindeki güvencelerle, çocuk hakları ayrı bir düzenleyeme tabii tutulacak.
ANAYASA'YA GEÇİCİ MADDE
AKP, Cumhurbaşkanının görev süresiyle ilgili tartışmalara Anayasa'ya geçici bir madde ekleyerek son vermeyi planlıyor. Bu çerçevede; Meclis'in görev süresi 5, Cumhurbaşkanı görev süresi 7 yıl " düzenlemesini koyacak.
Kabine de yapılan değişikliğin ardından AKP'nin ikinci önemli gündem maddesini anayasa değişikliği oluşturacak. Yarın akşam saatlerinde toplanması beklenen MYK'da, hazırlanan bu yaklaşık 20 maddelik anayasa değişikliği paketi Başbakan Erdoğan sunulacak.
AKP, muhalefetin olmasa da, kamuoyunun desteğini alabilmek için hazırladığı anayasa değişikliği paketinin pek çok maddesini AB'nin istediği ve "Ulusal Program" yer alan düzenlemelere ayırdı.
VENEDİK KRİTERLERİ ESAS ALINDI
AKP'nin bu hafta Meclis gündemine taşıyacağı ve alternatif olarak hazırladığı anayasa değişikliği paketi muhtemelen şu maddelerden oluşacak:
AKP'nin hazırladığı anayasa değişikliği paketinin ilk ve en önemli maddesi siyasi partilerin kapatılmasını zorlaştıran düzenleme olacak. Venedik kriterlerinin esas alınarak yapılan düzenlemede; "Siyasi partilerin uyacakları esaslar" başlıklı 69. madde değiştiriliyor. Buna göre; siyasi partilere kapatma istemiyle açılan davalarda "odak" tanımı değişiyor. Şiddete ve teröre karışmadığı sürece hiçbir parti kapatılmayacak. Kapatma davası açan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yetkisini daraltacak; ya da bu yetkiyi tamamen ortadan kaldıracak formül de hazırlandı. Bu çerçevede yapılan düzenlemeyle; siyasi partilere kapatma davası açabilmek için TBMM'nin veya belirlenecek bir kurulun onay vermesi koşulu getirilmesi planlanıyor. Evrensel ölçüler esas alınacak. Şiddeti siyasi bir araç olarak kullanmadığı sürece partiler kapatılmayacak.
ANAYASA MAHKEMESİ'NE KİŞİSEL BAŞVURU HAKKI
AKP'nin hazırladığı anayasa değişikliği paketinin "olmazsa olmazları" arasında yer alan diğer bir madde ise; anayasa mahkemesine kişisel başvuru hakkı. Mevcut uygulamaya göre, yasaların anayasaya aykırılığı gerekçesiyle; Anayasa Mahkemesi'ne sadece muhalefet partisi 110 milletvekilinin imzasıyla ve mahkemeler başvurabiliyor. Düzenlemeyle bireysel başvurunun önü açılıyor. Bireysel başvurular ise insan hakları boyutunda olabilecek.
OMBUDSMANLIK
Anayasa'ya ilk kez girecek düzenlemeler arasında yer alan kamu denetçiliği ya da ombudsmanlık maddesi de anayasa değişikliğinin olmazsa olmaz maddeleri arasında yer alıyor. "Kamu denetçiliği de ilk kez anayasaya konan hükümler arasında yer alıyor. Taslak metinde, "Gerçek ve tüzel kişilerin kamu yetkisini kullanmasından doğan şikayet ve taleplerini incelemek üzere kamu denetçiliği kurulabilir. Kamu denetçisi incelemelerini ilişkin yıllık raporlarını TBMMsunar. Kamu denetçisinin görev ve yetkileri kanunla düzenleniyor" hükmü yer alıyor.
TÜRKİYE MİLLETVEKİLLİĞİ
Türkiye Milletvekilliği ile yüzde 10 barajı esnetiliyor. Bu sistemle yüzde 1 alan parti bile en azından 1 milletvekili ile Meclis'te temsil edilebilecek. Belirlenecek sayıda kontenjan ile partiler seçimlere Türkiye milletvekilliği listeleri ile girecek.
YARGI YOLU AÇILIYOR
Anayasa Mahkemesi'yle ilgili olarak "mahkemenin kuruluşu" başlıklı 146, "üyeliğin sona ermesi" başlıklı 147, "görev ve yetkileri" başlıklı 148, "iptal davası" başlıklı 150, "dava açma süresi" başlıklı 151, "anayasaya aykırılığın diğer mahkemelerde ileri sürülmesi" başlıklı 152, "Anayasa Mahkemesi'nin kararları" başlıklı 153. maddeleri değiştirilecek. Bu kapsamda, mahkemenin üye sayısının arttırılarak bir kısmının TBMM tarafından seçilmesi, yapısının iki daire olarak yeniden düzenlenmesi, mahkemenin türban düzenlemelerinde olduğu gibi anayasa değişikliklerini iptal edemeyecek şekilde denetim yetkisinin sınırlandırılması gibi düzenlemeler üzerinde duruldu. Anayasa Mahkemesi'nin üye sayısı 21'e çıkarılıyor. Üyelerin üçte biri Meclis tarafından seçilecek.
YAŞ KARARLARININ YARGI DENETİMİNE AÇILMASI
YAŞ kararları; hazırlanan taslak metinde, Yüksek Askeri Şura kararları yargı denetimine açılıyor. Böylece ihraç kararlarına yargı yolu açılacak.
Hakim-Savcılar Yüksek Kurulu; "Adalet Bakanı HSYK üyeliğinden çıkacak. Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu kararları yargı denetimine açılıyor.
KİŞİSEL VERİLEN KORUNMASI
Anayasa'ya ilk kez girecek ve aynı zamanda "ulusal program" yer alan bir diğer düzenlemede "kişisel verilen korunması" hakkında ki madde. Bu çerçevede; Kişisel verilerin korunmasına ilişkin düzenleme ilk kez anayasaya girecek. Buna göre, "Herkes kendisiyle ilgili kişisel bilgilerin korunması hakkına sahip olabilecek. Ancak kişinin rızası, kanunun öngördüğü meşru bir sebebe dayalı olarak kullanılabilecek. Kendisi hakkında toplanmış olan ya da kayıtlarda yer alan bilgilere erişme bunlarda düzeltme yaptırma, bu bilgilerin amaçları doğrultusunda kullanıp kullanılmadığını öğrenme hakkına sahip olabilecek" hükmü, yeni bir düzenleme olarak metne girecek.
POZİTİF AYIRIMCILIK
Anayasa'nın "kanun önünde eşitlik" başlıklı 10. maddesinde "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir" fıkrasına "Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılamaz" tümcesi eklenecek. Maddeye ayrıca, yaşlılar, çocuklar ve özürlülerle ilgili pozitif ayrımcılık yapılabileceğine ilişkin fıkra eklenecek.
İNSAN ONURU
Temel hak ve hürriyetlerin niteliği" başlıklı 12. maddeye, "insan onuruna dokunulamaz" tümcesi eklenecek. Bu sayede gözaltı ve sorguda onur zedeleyici davranışların karşılığı anayasal suç olacak.
ÇOCUK HAKLARI
Çocuk Hakları ile ilgili hükümler de ilk kez Anayasa'ya girecek düzenlemeler arasında yer alacak. Birleşmiş Milletler sözleşmelerindeki güvencelerle, çocuk hakları ayrı bir düzenleyeme tabii tutulacak.
ANAYASA'YA GEÇİCİ MADDE
AKP, Cumhurbaşkanının görev süresiyle ilgili tartışmalara Anayasa'ya geçici bir madde ekleyerek son vermeyi planlıyor. Bu çerçevede; Meclis'in görev süresi 5, Cumhurbaşkanı görev süresi 7 yıl " düzenlemesini koyacak.
Yayın tarihi: 3 Mayıs 2009, Pazar
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2009/05/03//haber,D2610BAA71E14765B2D3976AC1031A42.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2009, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.
Siyaset Haberleri
Son Dakika | Ana Sayfa | Yazarlar | Çizerler | Günün İçinden | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Spor | Hava Durumu | Sarı Sayfalar | Dosyalar | Günaydın | Televizyon | Astroloji | Sağlık | Magazin | Teknoloji | Otomobil | Turizm Rehberi | Emlak | İşte İnsan | Sabah Çocuk | Mobil Eğlence | Detaylı Arama | Cuma | Cumartesi | Pazar | Kültür-Sanat | EGazete | Gazete Reklam | Internet Reklam | Gizlilik Bildirimi | Künye / İletişim | Bize Ulaşın
 |
Copyright © 2003-2009 Tüm hakları saklıdır. TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş. | 
|