Akıllı kadının iticiliği- Perihan KORKMAZ
Perihan KORKMAZ/LONDRA
Giriş Saati : 07.03.2009 10:12
Güncelleme : 07.03.2009 15:39
LONDRA - İngiliz aktrist Kate Winslet, geçen hafta Oscar ödülünü alırken yaptığı konuşmada gidip kafayı çekmek istediğini söyleyince, memleketinde gönülleri fethetti. Bir gazetede, 'Kate Winslet, önceki törenlerde ödüller alırken sahnede gözyaşlarına boğulunca Amerikana dönüştü zannettik. Bereket versin, bu defa köklerinin nerede olduğunu hatırladı. Hak ettiği Oscar'ı alırken, duygularını göstermedi ve milli kültürüne sadakatini içmeye gideceğini söyleyerek gösterdi...' yorumu yapıldığının ertesi günü televizyonda ülkenin tek bilgi yarışması 'University Challenge' programının finali yayınlandı. Üniversitelerin dört kişilik gruplar halinde katıldığı yarışmada Oxford ekibinin Latin edebiyatı alanında doktora yapan öğrencisi 26 yaşındaki Gail Trimble, 40 yıla yakın süredir yayınlanan programın bu zamana kadar en başarılısı ilan edildi...
Yarışmanın ardından Gail Trimble, bir gecede öğrenciden süperstara dönüşmekle kalmadı, başarısından dolayı iltifat yerine hakkında yapılan yorum, eleştiri ve sıradışı tekliflerle İngiltere'de bazı kesimlerin akıllı ve ortalama entellektüelliğin üzerindeki kadına hala düşmanca yaklaştığı hakikatini gözler önüne serdi.
Gail Trimble'e karşı taarruz önce bloglarda başladı. İnsan Google, Bilgi Makinası sözcükleriyle başlayan takılma, kibirli, inek, at dişli zübbe, 'kıllı bacakları olduğuna iddiaya girerim' gibi kaba saba tabir edilecek türden bir sataşmaya dönüştü. İsim takma, entellektüellik karşıtı bulvar gazetelerinden, aklı başında bildiğimiz diğer basın organlarına da sıçradı. Soruları kendi doğru cevaplayınca gülümsemesi kendini beğenmiş, takım arkadaşlarından bilene 'aferin' demesi diğerlerini küçük görmekle bağdaştırıldı. Zeki olması bir üstünlükten ziyade alay konusu edildi. Boyasız, gölgesiz, günün modasına göre havalı kesilmemiş beline kadar uzun doğal saçlarıyla Rapunzel'e benzetildi. Dış görünüşüne aldırmadığının göstergesi kıyafetleri, küçük gözlükleri ve topuksuz düz ayakkabıları alaycılara malzeme oldu. Neredeyse akıllı olmak ve akıllı görünmekle cezalandırıldı. Diğer yanda kafa çekmekten bahseden Kate Winslet, ulusal kahraman...
Entellektüellik karşıtları bloglarda taarruza devam ederken, kaliteli basın da hedeftekinin kadın olmasına odaklandı. Bloglarda yazılanları saldırgan sıfatlarıda dahil ederek okurlarına uzun uzun anlattılar. Böylece bulvar gazetelerini okumayanlar ve blogların içeriğinden haberdar olmayanlarda akıllı Gail Trimble'e yapılan hakaretler ve başına gelenlerden haberdar edildi. Zeki ve eğitimli kadının toplumdaki algılanma şekli tartışmasına katılma niyetiyle yazıya başladığı zannedilenler de akıllı kadının mağrur ve tepeden bakar görünmesinin neden ve niçinlerini sıraladı. Yüksek zekanın dezavantajları, zeki kızların okulda ve sosyal hayatta nasıl dışlandığı anlatıldı.
Yapılan bir yorumda, tek başına takımını finale taşıyan bilgi makinasının Fransa'da olsa ulusal kahraman muamelesi göreceğine dikkat çekildi. Gail Trimble ise hakkında bu kadar çok yorum yapılmasına şaşırmış bir halde, bunu kadın olmasına bağladı; "Görünüşüm hakkında konuşma gereği duymaları üzücü... Bir erkek yarışmacı bu kadar ilgi çekmezdi ki daha önce programda birçok başarılı erkek yarışmacı oldu..." diyerek cevap verdi.
Cinsiyetiyle ilişkili özellikleriyle dalga geçilmesinin yanısıra yarı-pornografik bir erkek dergisinden ağabeyi aracılığıyla modellik teklifi aldı. Teklifi geri çevirirken akademik kariyerine devam etmek istediğini söyleyince de bu defa da modelliğin bir kariyer olmadığını ima etmekle büyük burunluluk yaptığı gerekçesiyle saldırıya uğradı. Teklifin içeriği bir yana ağabeyi aracılığla yapılması, meşhur olmasının cinsiyetiyle alakalı olduğunun göstergesi oldu.
Sonunda hafıza kapasitesiyle ortalamanın üzerinde olduğuna hem fikir olunan Gail Trimble'a 18'inci yüzyılda kadınsı görünmeye aldırmayan ve entellektüelliği üstün tutanlara takılan 'bluestockings' lakabı yakıştırıldı. Hatta onun gibi başarılı olanların başkentteki finans merkezinde çalıştığı vurgusuyla, başarıya bugünki ekonomik çıkmazda rol verildi.
Gail Trimble'ın uğradığı saldırıyı kadın olmasının ötesinde İngiliz toplum yapısındaki sınıf sistemine bağlayanlarda oldu. Yazar Howard Jacobson, İndependent gazetesindeki köşesinde tartışmanın toplumun herşeyi bilen orta tabakası ile hemen hemen hiçbirşey bilmeyen alt tabakası arasında var olan büyük aralığın ürünü olduğu yorumunu getirdi. Romanlarında hayat tecrübesi ve akademik bilgisi olanları karşılaştıran Charles Dickens'ın karakterlerinden örnekler vererek, bazı kesimlerde atlarla yaşayanın, hiç görmediği atlar hakkında herşeyi bilenden daha makbul olduğunu, çok çalışan öğrencinin ve bilgiçlik taslayan kişilerin sevilmemesinin yeni bir şey olmadığını, 2 bin 500 yıl öncede var olan ve bir çok nedene dayanan bir gerçek olduğunu hatırlattı.
Nedeni ister kadın olması, ister sınıf çatışması olsun, Gail Trimble gibi zeki birinin maruz kaldığı insanlık dışı yorumlar, İngiltere'de entellektüellerin sevilmediği genel görüşünü desteklemekten başka bir işe yaramadı.
Yayın tarihi: 7 Mart 2009, Cumartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2009/03/07//haber,C33DAA17BA994A08B672B8BA7AB9B9E0.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2009, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.