Giriş Saati : 22.01.2009 10:24 Güncelleme : 22.01.2009 17:17
Türk ekonomisine en büyük katkıyı yapan İstanbul, devlet harcamalarında ise adeta ''üvey evlat'' muamelesi gördü. İstanbul, geçen yıl Türkiye bütçesinden en faz pay alan il oldu.
Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü verileri üzerinden yapılan hesaplamalara göre, 2008 yılında 81 ilden 15'inde devlet verdiğinden daha fazlasını aldı. Gelirleri giderlerini aşan 15 il Ankara, Antalya, Bursa, Hatay, Mersin, İstanbul, İzmir, Kırklareli, Kocaeli, Muğla, Tekirdağ, Zonguldak, Kırıkkale, Yalova ve Karabük olarak sıralandı.
Bu illerden İstanbul'dan geçen yıl devletin kasasına 77 milyar 235 milyon 569 bin TL girerken, buna karşın İstanbul'a sadece 9 milyar 43 milyon 263 bin TL harcandı.
Tüpraş ve Petkim'in de bulunduğu Kocaeli 2008'de Hazineye 25 milyar 465 milyon 951 TL, Ankara 24 milyar 618 milyon 597 bin TL, İzmir 18 milyar 558 milyon 413 bin TL, Bursa 4 milyar 60 milyon 640 bin TL, Antalya ise 2 milyar 527 milyon 602 bin TL katkıda bulundu.
Bu illerden Ankara'ya bütçeden 14 milyar 217 milyon 677 bin TL, İzmir'e 4 milyar 445 milyon 802 bin TL, Bursa'ya 1 milyar 995 milyon 117 bin TL, Antalya'ya da 1 milyar 684 milyon 824 bin Tl harcama yapıldı.
66 İL EKSİ BAKİYE VERDİ
81 ilin 66'sında ise devletin gelirleri, bu illere yapılan harcamaların çok altında kaldı.
Devletin 24 verip, 1 aldığı Hakkari'de 2008'de 679 milyon 852 bin TL harcama yapılırken,sadece 28 milyon 647 bin TL gelir elde edildi. Siirt'te 451 milyon 218 bin TL harcama devlete 70 milyon 693 bin TL, Bingöl'de 424 milyon 124 bin TL harcama 62 milyon 267 bin TL, Bitlis'te 469 milyon 973 bin TL harcama 66 milyon 297 bin TL gelir olarak geri döndü.
İSTANBULLU 9 VERDİ, 1 ALDI
Türkiye nüfusunun yaklaşık 6'da birinin yaşadığı İstanbul, bütçe harcamaları bakımından geçen yıl kişi başına devlet elinin en az uzandığı kent oldu.
2008 bütçesinde kişi başına en az harcama İstanbullu için yapıldı. Geçen yıl her İstanbullu devlete ortalama 6 bin 142 TL kazandırırken, devletin bu kentte kişi başına yaptığı harcama 719,2 TL oldu. Böylece İstanbullu 9 verip, karşılığında sadece 1 alabildi.
Ankara, başkent ve memur şehri olmanın da etkisiyle bütçeden kişi başına 3 bin 183 TL pay aldı. Ankaralıların, devlete katkısı ise kişi başına 5 bin 511 TL'de kaldı.
İzmir'de devlet kişi başına bin 188,9 TL harcama yaptı, 4 bin 963 TL'de gelir elde etti.
Kocaeli'nin Tüpraş ve Petkim gibi büyük sanayi tesislerinin de katkısıyla devlete sağladığı gelir, kişi başına 17 bin 710 TL'yi buldu. Bu kentte kişi başına harcama ise bin 269 TL olarak gerçekleşti.
EN FAZLA PARA TUNCELİ'YE
2008 bütçesinden kişi başına en fazla payı da Tunceli'de oturanlar aldı. Devletin kişi başına 430,2 TL gelir elde ettiği Tunceli'de, kişi başına harcama 3 bin 700 TL oldu. Bu kenti Ankara ve Hakkari izledi. Kişi başına gelirin 116 TL olarak belirlendiği Hakkari'ye ise kişi başına 2 bin 758 TL harcama yapıldı.
Kişi başına harcama tutarı, Trabzon'da bin 717 TL, Erzurum'da 2 bin 9 TL, Elazığ'da 2 bin 23 TL, Kastamonu'da bin 749 TL, Edirne'de bin 688 TL, Isparta'da bin 788 TL, Diyarbakır'da da bin 549 TL olarak hesaplandı. Söz konusu tutar, Bursa'da 817,7 TL, Antalya'da 941,6 TL, Denizli'de 922,9 TL, Gaziantep'te 754 TL oldu.
Buna karşın devletin kişi başına elde ettiği gelir, Bursa'da bin 664 TL, Antalya'da bin 412 TL, Erzurum'da 486 TL, Elazığ'da 552 TL, Diyarbakır'da 370 TL, Bingöl'de 247 TL, Ağrı'da 202 TL, Şırnak'ta 204 TL, Van'da da 284 TL şeklinde gerçekleşti.