Rakamlarla Türk sinemasının 2008 serüveni
Ödüller, festivaller, kırılan gi.e rekorları, polemikler... Türk sineması için 2008 epey hareketliydi. İşte bir yılın rakamlarla ifadesi.....
Türk sineması 2008'i oldukça hareketli ve bereketli geçirdi. Gösterime giren filmlerin, yeni yönetmen ve oyuncuların festival gediklisi filmlerimizin sayısı arttı, gişe rekorları kırıldı, uluslararası festivallerde yerli filmlerin aldığı ödüller ele avuca sığmaz oldu.
Diger taraftan sinema adına bol tartışmalı günler de geçirdik. Hemen hemen her ödül töreni sonrası polemikler aldı başını gitti.
Uzlaşma olsun istedik ama kimi filmlerin bırakın seyirciyi, toplumu bile ikiye bölme ihtimali olduğunu görünce bu isteğimizin bir hayal olduğunu anladık. Yılın son günlerinde ise rakamlar öne çıktı. Biz de oturup bu rakamların ne anlam ifade ettiğini çözmeye çalıştık.
16
Hüseyin Karabey'in yönettiği Gitmek'in gösterildiği uluslararası film festivali sayısı. Film Rotterdam, TriBeCa, Saraybosna, Tokyo, dahil 16 uluslararası festivalde gösterildi, en iyi film, yönetmen ve kadın oyuncu (Ayça Damgacı) dahil 12 ödül aldı. Lakin 'Bir Türk kızı Kürt erkeğe aşık olur mu?' gerekçesiyle İsviçre'deki bir festivalde sansürlendi.
Yılın skandalı da bu olaydı.
1
Nuri Bilge Ceylan'ın yönettiği Üç Maymun'un Antalya Film Festivali'nde Ulusal Yarışma'da aldığı ödül sayısı. Cannes'da ve Asya Pasifik Film Ödülleri'nde en iyi yönetmen ödülü ve 'Doğu'nun ve Batı'ın en iyi yönetmeni' unvanını alan Ceylan'ın başyapıtı nedense Antalya'da görmezden gelindi.
Sinema dünyası bu durumu içine sindiremedi. Öyle ki Peker Açıkalın bile 'neden' diye sordu!
15
Vicdan filminden sonra Nurgül Yeşilçay'a basın tarafından 'Antalya Film Festivali'nde ödül bekliyor musunuz?' sorusunu yöneltme sayısı! Yeşilçay en sonunda dayanamayıp 'En az 15 kere soruldu hep aynı cevabı veriyorum jürinin takdiridir' dedi. Antalya jürisi de Yeşilçay'ın performansını takdir etti ve ona ilk Altın Portakal'ını verdi.
4
* Derviş Zaim'in Nokta filmiyle aldığı en iyi yönetmen ödülü sayısı. Zaim İstanbul, Adana, Antalya ve Bursa İpek Yolu film festivallerinde en iyi yönetmen ödüllü alarak adeta bu kategoride tulum çıkardı.
* Kaybettiğimiz sinemacı sayısı. Bu yıl Suna Pekuysal, Kenan Pars ve Senih Okan'la yönetmen Orhan Aksoy vefat etti.
* Mustafa filminin günlük basında manşet olma sayısı. Ulu Önder'in insani yönlerini öne çıkaran belgeselin yarattığı tartışma büyük oldu. Turkcell son anda sponsorluktan çekilince olay büyüdü Sabah, Vatan, Akşam ve Milliyet filmi manşete taşıdı.
Filmler sadece seyirciyi değil toplumu da ikiye bölebilirmiş, bilmezdik, öğrendik!
11
Türkiye'de hâlâ sinema salonu bulunmayan il sayısı. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 'Kültür İstatistikleri 2007' başlıklı çalışmasında Kırıkkale, Gümüşhane, Bayburt, Ağrı, Iğdır, Ardahan, Muş, Mardin, Kilis, Şırnak ve Siirt'te sinema salonu olmadığı gerçeği ortaya çıktı.
7
Yıl içerisinde gösterime giren Türk filmlerinden 1 milyon sınırını geçen Türk filmi sayısı. Bu yıl, Recep İvedik, A.R.O.G, Muro, Issız Adam, Osmanlı Cumhuriyeti, Mustafa ve 120, 1 milyon sınırını aşan filmler oldu.
28
Erden Kıral'ın 1979'da çektiği ve 1980'da kısa bir süre gösterime girdikten sonra izine rastlanmayan Bereketli Topraklar Üzerinde'nin tekrar gün yüzüne çıkmak için beklediği yıl sayısı.
Kıral bu filminin üzerine bir de Vicdan'ı çekerek hâlâ üretken olduğunu gösterdi.
10
A.R.O.G filminin 2 milyon 611 bin 252 seyirci sayısına ulaştığı gün sayısı.
A.R.O.G şimdilerde 3 milyon rakamını çoktan aşşa da Cem Yılmaz magazin basının RRRrrrr!!! filminden 'arak' iddialarıyla uğraşmak durumunda kaldı.
Buyrun cevabı: "Bu iki film ancak Ben- Hur ile Süt Kardeşler kadar birbirine benziyor."
13
Genç yönetmen Seyfi Teoman'ın yönettiği Tatil Kitabı'nın uluslararası festivallerde gösterilmesi vesilesiyle gittiği ülke sayısı. Teoman, Almanya, İspanya, İtalya, ABD, Japonya, Norveç, Belçika ve İsrail'de düzenlenen mühim festivallere giderek filminin gösterimine katıldı. Çoğu zaman da eli boş dönmedi ve filmi 6 ödül aldı.
9
Genç yönetmen Özcan Alper'in, yılın en iyi Türk filmlerinden biri olarak kabul edilen ilk filmi Sonbahar'ın ulusal ve uluslararası festivallerde aldığı ödül sayısı. Hâlâ gösterimde olan film, ilk olarak Adana Film Festivali'nde gösterildi ve en iyi film seçildi arkasından Türkiye'de Avrasya ve Gezici festivallerinden ve yurdışında da Locarno, Med, Tiflis festivallerinde gösterildi ve hepsinden ödül aldı.
2
Bu yıl izlediğimiz Çağan Irmak filmi sayısı. 2008'de Irmak'ın hem Ulak hem de Issız Adam'ını izledik.
Ulak seyirciyi ikiye bölse de Issız Adam yılın sürpriz yapan filmlerinden biri oldu ve adeta bir fenomene dönüştü.
8
Semih Kaplanoğlu'nun yönettiği Yumurta'nın SİYAD Türk Sineması Ödülleri'nde aldığı ödül sayısı. 'Bu kadar ödül bir filme verilir mi?' denilse de Yumurta'yı izleyenler sinema yazarlarına hak verdi. Ayrıca Yumurta'nın DVD'si yılın en çok satan DVD'lerinden biri oldu.
50
Bu yıl gösterime giren Türk filmi sayısı. 18 Aralık tarihi itibariyle 35.7 milyon kişinin sinemaya gittiği 2008'de Türk filmleri 20.8 milyon seyirciyi sinemalara çekerken, yabancı filmleri 14.9 milyon sinemasever izledi.
85
Recep İvedik'in tüm zamanların en çok izlenen filmi ünvanını ele geçirmek için gösterimde kaldığı gün sayısı. 22 Şubat'ta vizyona giren film 16 Mayıs itibariyle 4 milyon 301 bin 641 kişi tarafından izlenerek Kurtlar Vadisi Irak'tan bu unvanı devraldı.
5
Reha Erdem'in yönettiği Beş Vakit'in Times ve Sunday Times gazetelerinden aldığı yıldız sayısı.
Beş üzerinden beş yıldız olan film, Yılın En İyi 100 Filmi listesinde de ilk beşe girerek büyük bir başarı elde etti.
(Bir tüyo Erdem'in yeni filmi Hayat Var da bu yıl gösterilecek.)
19
İlk filmini çekip vizyona sokan yönetmen sayısı. Bu yönetmenler arasından İnan Temelkuran, Özcan Alper, Seyfi Teoman ve Hüseyin Karabey'in ikinci filmlerini merakla bekliyoruz.
90
Yeşim Ustaoğlu'nun bu yıl San Sebastian Film Festivali'nde en iyi film seçilerek Altın İstiridye aldığı Pandora'nın Kutusu filminde oynayan Tsilla Chelton'ın yaşı. Filmde Karadenizli bir kadını canlandıran Chelton iki de ödül aldı.
12
Bu yıl gösterilen filmlerde gösterdikleri performansla ya da aldıkları ödüllerle dikkat çeken oyuncu sayısı. Ayça Damgacı (Gitmek), Selen Uçer (Ara), Tayanç Ayaydın (Pazar), Cemal Hünal - Melis Birkan (Issız Adam), Volga Sorgu (Gitmek), Kaya Akkaya (Ulak), Ahmet Rıfat Şungar (Üç Maymun), Roksen Lülü (Vesaire Vesaire), Rıza Akın (Rıza), İpek Değer (Peri Tozu), Onur Saylak (Sonbahar)...
20
Genç yönetmen İnan Temelkuran'ın ilk filmi Made in Europa filminde oynayan erkek oyuncu sayısı.
Adana Film Festivali'nde jüri, 20 oyuncunun toplam performansına en iyi oyuncu ödülü vererek sinemamızda bir ilke de imza attı.
17
Geçen yıl Antalya Film Festivali'ne ön jürinin seçmediği Ümit Ünal'ın Ara filminin gösterime girdiği kopya sayısı. Ara bu yıl vizyona girince ön jürinin Ünal'ın filmine fena halde haksızlık yapıldığı anlaşıldı. Bu haksızlığı da İstanbul ve Adana film festivalleri dört ödül vererek telafi etmeye çalıştı.
6
Yıl içerisinde yaşanan polemik sayısı.
SİYAD Ödülleri, Beyaz Melek'in yapımcısının Adana jürisine hakareti, Antalya sonuçları, Şahan Gökbakar'ın Cem Yılmaz'dan rol çalma çabası, Mustafa belgeseli, Seray Tozkoparan'la Film - Yön arasındaki tartışma.
Yayın tarihi: 28 Aralık 2008, Pazar
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/12/28/pz/haber,A84A9F608FF941368846783B0350FEB0.html
Tüm hakları saklıdır.