| 22 Aralık 2008, Pazartesi |
Hamas'la da görüşülmeli...
Bülent AYDEMİR
21.12.2008
Başbakan Tayyip Erdoğan'ın, Ortadoğu ülkelerinde ağırlığı olan ve Hamas görüşmesinin mimarı Dış Politika Başdanışmanı Ahmet Davutoğlu, bölge ülkelerinde ABD'nin yeni seçilen başkanı Barack Obama yönetiminden beklentisinin yüksek olduğunu, bölgede "çok taraflılık" anlayışına dayalı yeni bir yaklaşımın gerekli olduğunu bildirdi. Davutoğlu, Başkan George Bush'un Büyük Ortadoğu Projesi'nin (BOP) yıkıldığını da söyledi. Davutoğlu, bu görüşlerini Fransız Le Monde gazetesine anlattı:
* Türkiye, İran meselesinde arabuluculuk niyetini ortaya koydu. Obama'dan nasıl bir tutum bekliyorsunuz?
-Nükleer meselesini diğerlerinden ayırmaya çalışırsak başarısız oluruz. 2009 yılı önemli bir yıl olacak. Zira bölgede yedi önemli seçim yapılacak. Bu nedenle Obama yönetiminden beklentiler oldukça yüksek. BOP yıkılmıştır. Çok taraflılık anlayışına dayalı yeni bir yaklaşım gerekmektedir ki Obama böyle bir vaatte bulunmuştur. Tüm yerel aktörlere bu sürece dahil olduğunu hissettiren kapsayıcı bir yaklaşım gerekmektedir. 'Kötülük eksini' yerine 'denge eksenini' savunmalı, meydan okumalardan kaçınmalı. Filistinliler başta bazı aktörlerin dışlanması gerginliğin tırmanmasına sebep olur.
* Hamas'la görüşülmesi gerektiği anlamına mı geliyor?
-Hem Hamas, hem de diğerleriyle. Irak'ta Sünniler veya başka grupların bir kenara itilmesi, Lübnan'da veya Afganistan'da şu veya bu partinin dışlanması iç kırılmalar yaratacak, bölgede sorunlar doğuracaktır.
* Düşündüğünüz bu büyük bölgesel pazarlığı başlatmadan önce yeni yaptırımlarla İran üzerindeki baskıyı artırmanın anlamı olur mu?
-Öncelikle olumlu bir yaklaşım sergilenmelidir. Yaptırımlarla başlarsak, yeni sorunlar yaratmış oluruz. İran, dünyadaki en eski devletlerden biridir ve ülke içinde yoğun bir tartışma yaşamaktadır. Yeni yaptırımlar durumu sadece daha ciddi hale getirir ve seçimler öncesi radikalcileri destekler. Zira Irak, Lübnan ve Filistin'deki tüm seçimlerde İran'ın söyleyecekleri vardır.
* Afganistan çözümü Taliban'la diyalogda mı?
- Afganistan'da ulusal bütünleşme kapsayıcı bir süreç gerektirir. Tıpkı Irak'taki gibi. ABD'liler El Kaide'yi yenemedi ancak Sünni gruplar başardı. Karzai veya Batı karşıtı tüm Afganlıların El Kaide üyesi olduğuna inanmamak lazım. Taliban, El Kaide'nin muadili değil.
* Türkiye, İran meselesinde arabuluculuk niyetini ortaya koydu. Obama'dan nasıl bir tutum bekliyorsunuz?
-Nükleer meselesini diğerlerinden ayırmaya çalışırsak başarısız oluruz. 2009 yılı önemli bir yıl olacak. Zira bölgede yedi önemli seçim yapılacak. Bu nedenle Obama yönetiminden beklentiler oldukça yüksek. BOP yıkılmıştır. Çok taraflılık anlayışına dayalı yeni bir yaklaşım gerekmektedir ki Obama böyle bir vaatte bulunmuştur. Tüm yerel aktörlere bu sürece dahil olduğunu hissettiren kapsayıcı bir yaklaşım gerekmektedir. 'Kötülük eksini' yerine 'denge eksenini' savunmalı, meydan okumalardan kaçınmalı. Filistinliler başta bazı aktörlerin dışlanması gerginliğin tırmanmasına sebep olur.
* Hamas'la görüşülmesi gerektiği anlamına mı geliyor?
-Hem Hamas, hem de diğerleriyle. Irak'ta Sünniler veya başka grupların bir kenara itilmesi, Lübnan'da veya Afganistan'da şu veya bu partinin dışlanması iç kırılmalar yaratacak, bölgede sorunlar doğuracaktır.
* Düşündüğünüz bu büyük bölgesel pazarlığı başlatmadan önce yeni yaptırımlarla İran üzerindeki baskıyı artırmanın anlamı olur mu?
-Öncelikle olumlu bir yaklaşım sergilenmelidir. Yaptırımlarla başlarsak, yeni sorunlar yaratmış oluruz. İran, dünyadaki en eski devletlerden biridir ve ülke içinde yoğun bir tartışma yaşamaktadır. Yeni yaptırımlar durumu sadece daha ciddi hale getirir ve seçimler öncesi radikalcileri destekler. Zira Irak, Lübnan ve Filistin'deki tüm seçimlerde İran'ın söyleyecekleri vardır.
* Afganistan çözümü Taliban'la diyalogda mı?
- Afganistan'da ulusal bütünleşme kapsayıcı bir süreç gerektirir. Tıpkı Irak'taki gibi. ABD'liler El Kaide'yi yenemedi ancak Sünni gruplar başardı. Karzai veya Batı karşıtı tüm Afganlıların El Kaide üyesi olduğuna inanmamak lazım. Taliban, El Kaide'nin muadili değil.
Yayın tarihi: 22 Aralık 2008, Pazartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/12/22//haber,F50A84D073494C02B3B37082DA01A330.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.
Gündem Haberleri
Son Dakika | Ana Sayfa | Yazarlar | Çizerler | Günün İçinden | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Spor | Hava Durumu | Sarı Sayfalar | Dosyalar | Günaydın | Televizyon | Astroloji | Sağlık | Magazin | Teknoloji | Otomobil | Turizm Rehberi | Emlak | İşte İnsan | Sabah Çocuk | Mobil Eğlence | Detaylı Arama | Cuma | Cumartesi | Pazar | Kültür-Sanat | EGazete | Gazete Reklam | Internet Reklam | Künye / İletişim | Bize Ulaşın
 |
Copyright © 2003-2008 Tüm hakları saklıdır. TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş. | 
|