Giriş Saati : 21.10.2008 10:52 Güncelleme : 21.10.2008 17:39
Silivri'de görülmeye başlanan Ergenekon davası, dünya basınında geniş yankı buldu.
NEW YORK TIMES: TÜRKİYE'DE DARBECİLER YARGILANIYOR
NY Times, "Türkiye'de darbeciler yargılanıyor" başlığıyla verdiği haberinde Türkiye tarihindeki en fazla skandal yaratan kamu davalarından birinin pazartesi günü başladığını ve Ergenekon adı verilen emekli generaller, gazeteciler ve eski bir üniversite rektörünün de aralarında bulunduğu aşırı milliyetçi grubun yargılanmasına başlandığını yazdı.
Gazete ayrıca, Türkiye'nin demokratik rejimle yönetilen bir ülke olduğunu ve askerlerden, hukukçulardan ve bürokratlardan oluşan güçlü bir elit kesime sahip olduğunu ayrıca bu davanın Türkiye'deki aşırı milliyetçi dalgayı ilk yargılama girişimi olduğunu ekledi.
Financial Times ise haberinde "birçok Türk vatandaşının, kendi politik çıkarlarını korumak için eyleme geçmeye hazır birbiriyle sıkı bir bağlantı içinde olan milliyetçilerden oluşan bir derin devletin varlığına inandığını" yazdı.
Gazetede ayrıca "bu grubun Danıştay saldırısı ve gazetecilerin öldürülmesi gibi eylemlerle kargaşa ortamı yaratarak ordunun devreye girmesini ve kontrolü eline almasını sağlama amacı taşıdığını" ifade edildi. "50 YILDA DÖRT HÜKÜMETİN DEVRİLDİĞİ ÜLKEDE BU BEKLENMİYORDU"
Financial Times ayrıca, "Türkiye'de dava başlamadan yapılan yorumların yargı sürecini etkileyeceğinden korkulduğunu" yazdı.
Gazetenin haberinde "başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yargıya karışmadığını söylediğini ve bu konuda herhangi bir politik etki yapmaktan kaçınacağını söylediğini" de belirtildi.
Haberde, "Hurşit Tolon ve Şener Eruygur gibi emekli askerlerin tutuklanmasının 50 yılda dört kez askeri darbe olan bir ülkede beklenmediği" söylendi. THE DAILY TELEGRAPH: ERGENEKON OLAYLARINDAN EN FAZLA TÜRK HALKI ÇEKTİ
İngiliz The Daily Telegraph gazetesi, Ergenekon davasının görüldüğü ilk günde "ortalığın karıştığını", aşırı kalabalık yüzünden mahkeme salonunun yetersiz gelmesiyle davanın ertelendiğini bildirdi.
Ergenekon örgütünün askeri bir yapıya sahip olmasına karşın Genelkurmay eski Başkanı Yaşar Büyükanıt'a bile suikast planladığına dikkat çeken gazete, örgütün bütün gayr-i meşru faaliyetlerinin en fazla Türk halkını yaraladığını belirtti.
"Bu olanlardan en fazla Türk halkı çekti" ifadesini kullanan The Daily Telegraph, savcıların örgütünü amacını "İslami kökenli AK Parti'yi yok etme" olarak belirttiğini aktardı. Ergenekon isminin Orta Asya'da tarihi vakadan geldiğini yazan gazete, "Derin devlet olarak iddia edilen bu örgütün varlığı Türk halkının dikkatini aylardır çekmeye devam ediyor.
Hakimleri ise davayı bir başka tarihe ertelemek zorunda kaldılar. Radikal bir örgüt görünümü veren Ergenekon, aralarında Başbakan Recep Tayyib Erdoğan, yazar Orhan Pamuk ve Hrant Dink'in bulunduğu çok sayıda önemli kişiye suikast düzenlemekle suçlanıyor" ifadelerini kullandı.
Gazete, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Benjamin Ward'ın "Bu dava Türkiye'ye güvenlik güçlerinin bile sorumlu tutulabileceği şansı tanıyacaktır" sözlerini aktardı.
THE GUARDIAN: DERİN DEVLET DAVASI ERTELENDİ
Ergenekon davasına yer vermeye devam eden İngiliz gazetelerinden The Guardian, bugünkü haberinde dava kapsamında yargılanan sanıkların, Türk ordusuyla ilişkili oldukları iddialarına dikkat çekti.
Tüm bu iddialara karşın ordunun her hangi bir bağlantıyı şiddetle reddettiğini yazan The Guardian'da makalesinde "Sanıkların yıllarca Türk ordusu içinde yer edindikleri ve çok sayıda suikastin de faili oldukları biliniyor. Bu sanıklar ayrıca terör örgütü PKK'ya karşı da savaşın kışkırtıcıları olarak biliniyor" iddiasında bulunuldu.
Haberde, "Türkiye'de uzun süredir beklenen ve derin devlet olarak bilinen örgüte karşı dün başlayan dava ertelendi. O kadar kapsamlı bir dava ki, örgütün baş sorumlularından bazıları bugünkü duruşmaya getirilmediler bile. Bu sorumlulardan biri de Şener Eruygur ve Hurşit Tolon. Hurşit Tolon, örgüt ile ilişiği olan en üst düzey askeri yetkili olarak biliniyor" ifadeleri yer aldı.
Ergenekon örgütü ile ilgili bazı bilgileri de hatırlatan gazete, örgütün işlediği olaylardan birinin de Cumhuriyet gazetesine bomba atılması olduğuna dikkat çekti. Gazete ayrıca örgütün önemli isimlere suikast planladığını da aktardı.
EL PAİS: İLK KEZ DOKUNULMAZ BİR KAST YARGILAMAYA CESARET EDİLDİ
İspanya'ın en büyük gazetesi El Pais de, "Türkiye, aşırı sağın darbeci ağını sanık sandalyesine oturttu" yorumunu yaptığı haberinde "Türkiye, son 25 yıldır Avrupa'ya yakınlaşmasını frenleyen darbecilikten hesap sormaya başladı" görüşüne yer verdi. Gazete, "Bu davanın Türkiye için taşıdığı sembolik değeri tartışılmaz" derken, "Türk adaleti, ilk kez şimdiye kadar dokunulmaz bir kastın üyelerini soruşturmaya ve yargılamaya cesaret etti" diye yazdı.
TIME: TÜRKİYE'NİN KALBİNDEKİ GÖLGELİ AĞ
Time dergisi, sitesinde yer verdiği haberde de "Türkiye'nin kalbindeki gölgeli ağ" olarak adlandırdığı "Ergenekon" sanıklarına ilişkin davanın polis tarafından yürütülen dev bir soruşturmasının sonucu olduğunu belirtti. Dergi, davanın "siyasi müdahale" eleştirileri ile "gölgelendiği"ne dikkat çekti.
EL CEZİRE: DARBE KOMPLOSU MAHKEMESİNDE KAOS
El Cezire tv kanalı da, "Türkiye'deki darbe komplosu mahkemesinde kaos" yorumunu yaptı. Sanıkların birçoğunun Erdoğan hükümeti karşıtları olarak bilindiğine işaret eden El Cezire, "dava, Erdoğan yandaşları ile laikler arasındaki gerilimleri ateşledi" görüşünü de yansıttı.
W. TIMES: KAOS, DARBE KOMPLOSU DURUŞMASINI BOZDU
Washington Times da, "Kaos, darbe komplosu duruşmasını bozdu" başlıklı haberinde aralarında "eski subaylar, çok satan bir yazar ve aşırı milliyetçi bir yazar"ın yer aldığı 86 sanığın duruşma salonunu doldurduğunda "kaos çıktığı"nı yazdı.
EL MUNDO: ERGENEKON, TÜRK SİYASİ SINIFINI BÖLDÜ
İspanyol El Mundo da, "Ergenekon Türk siyasi sınıfını böldü" ifadesini kullanırken "Hükümet ile liberal gazeteler ve İslamcılar "tarihi bir adım' gibi görüyor. Muhalefet ve milliyetçi basın, davanın, hükümetçe yönetilen siyasi bir yargılama olduğuna inanıyor" dedi.
DW: ERGENEKON DAVASINDA İZDİHAM
Alman Deutsche Welle ise, "Ergenekon davasında izdiham" başlıklı haberinde Türkiye'de "Ergenekon" olarak adlandırılan davada 86 kişinin yargılanmasına başlandı. Mahkeme, izdiham nedeniyle olaylı başlayan davanın 23 Ekim'e ertelenmesine karar verdi" değerlendirmesini yaptı.
ROMAN MEDYASI: GENERALLERİN KOMPLOSU YARGI ÖNÜNDE
Silivri'de görülmeye başlanan Ergenekon davası, Romanya medyasının dış haberler sayfasında ana haber olarak yer aldı. Habere iki sayfa ayıran Adevarul, çetenin hükümeti yıkmaya çalışmaktan yargılandığını belirtirken, Romania Libera çete üyelerinin önemli simalara sukiast hazırlıklarında bulunduğu bilgisini aktardı.
Duruşmayı Marin Vlorica imzasıyla sayfalarına taşıyan Adevarul gazetesi, büyük bir resimle iki sayfaya yaydığı haberine "Generallerin komplosu yargı önünde" başlığını attı. Adevarul, "Ankara hükümetini yıkmak için suç örgütü oluşturma ve terör örgütü" zanlısı olarak hakim önüne çıkarılan kişilerin 30 ayrı başlık altında suçlandığı bilgisine yer veriyor.
Tutuklananların kimliklerine dair bilgiler aktaran gazete, Cumhuriyet gazetesine atılan bombalar ile Danıştay'a düzenlenen saldırının da bu örgütle ilişkili olduğu iddiasını dile getiriyor.
Ergenekon öncesinde bazı çarpıcı detayları okuyularına hatırlatan Adevarul gazetesi, 2004 yılındaki darbe girişimlerini ortaya çıkaran bir derginin polis baskını sonrasında kapandığını hatırlatıyor. Türk medyasında emekli generaller ile KKTC'nin eski cumhurbaşkanı Rauf Denktaş arasındaki "sıkı işbirliğine dair" çokça yayınlar yapıldığı hatırlatılan yazıda, uluslararası analizcilerin Atatürk'ten bu yana laikliğin savunucusu olarak görülen Türk ordusunun imajının son zamanlarda "sınıra dayandığı" görüşünde olduğu ifade ediliyor.
"ERGENEKON ÇETESİ YARGI ÖNÜNDE"
Ülkenin saygın gazetelerinden Romania Libera ise "Ergenekon çetesi yargı önünde" başlığı ile duyurduğu olayı dünya sayfasının ana haberi olarak kullandı. Dış haberler redaktörü Gabriela Anghel imzalı haber yorumda, dün yargılanmaya başlayan çetenin hükümeti yıkmaya teşebbüs dahil 30 ayrı suçlama ile karşı karşıya olduğu bilgisine yer verildi. Çetenin ayrıca Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Genelkurmay Eski Başkanı Yaşar Büyükanıt, Nobel ödüllü yazar Orhan Pamuk ve Diyarbakır Belediye Başkanı Osman Baydemir gibi farklı kulvardaki önemli simalara suikast planlamakla da suçlandığını belirten gazete, Ergenekon soruşturmasının geçen yıl haziran ayında İstanbul'da bulunan el bombalarıyla başladığını hatırlattı. Haberde, son zamanlardaki operasyonların hükümeti destekleyen medya kuruluşları ve liberaller tarafından desteklendiği görüşü dile getirilirken; karşı görüştekilerin ise hükümeti bazı savcılar yardımıyla Kemalist düzenin dışına çıkarmaya çalıştığı suçlamalarına yer veriliyor.
İSVİÇRE MEDYASI: GLADİO BENZERİ ÇETE
İsviçre'nin önde gelen Le Temps gazetesi, Silivri'de dün başlayan Ergenekon davasını sayfalarına taşıdı. Gazete, ilk günde yaşanan kargaşayı işledi. Gazete, "Birçok gazeteci ve destekçiyi ağırlamak için hazırlanan mahkeme yeri, ilk duruşmasında hızlıca kargaşaya battı" dedi.
Gazete haberinde, "Çok zahmetli bir araştırma sonucu hazırlanan 2455 sayfalık iddianame, uzun senelere dayanan yasadışı bütün faaliyetleri ve polisiye romanları aratmayacak komploları ayrıntısıyla işlediğini" belirtti.
"Türkiye'de aşırı sağcı hücrelerle güvenlik mensupları arasında böyle bağlantıların ilk defa yaşanmadığını" hatırlatan gazete, Susurluk olayında "90'lı yıllarda İtalya'da savaş esnasında devlet tarafından gizli operasyonlar için kurulan Gladio benzeri bir şebeke ortaya çıkartılmıştı" dedi.
Veli Küçük'ün Susurluk'ta yaşanan kaza sonrası ortaya çıkan ilişkiler ağından asker olduğu için yargılanmadığını belirten gazete, "Generallerin hâkim karşısına çıkması bizatihi Türk siyasi dengelerinin kayda değer bir değişime uğradığını gösterir" yorumunu yaptı.