Giriş Saati : 06.09.2008 15:35 Güncelleme : 06.09.2008 23:47
İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından, vatandaşın gözünden yargının nasıl göründüğünü belirlemek amacıyla gerçekleştirilen "Adalet Gözet Projesi"ne göre, ankete katılan 3 bin 172 yurttaşın yüzde 48'i mahkemelere güvenirken, yüzde 26'sı güvenmiyor. Geri kalan vatandaşın yüzde 26'sı ise mahkemelere güvenme konusunda kararsız kaldı.
Proje sonucunda, Türkiye'de yaşayanların yüzde 29.5'inin mahkeme deneyiminin olduğu ortaya çıktı. Mahkeme deneyimi olan vatandaşların, dava sonucunda duydukları memnuniyet ise, mahkemeye hangi konumda katıldıklarına göre değişiklik gösteriyor. Buna göre, sanık olarak katılan yurttaşların yüzde 56.8'i aldığı sonuçtan memnun kaldığını söylerken, yüzde 34.5'i memnun kalmadığını söyledi. Yüzde 8.6'sı ise kararsız kaldı. Cezada mağdur olanların yüzde 45.3'ü sonuçtan memnun, yüzde 9.3'ü kararsız kaldığını, yüzde 44.6'sı memnun kalmadığını ifade etti. Davacı olan vatandaşların yüzde 53.1'i aldığı sonuçtan memnunken, yüzde 32.5'i memnun olmadığını, yüzde 14.5'i ise, kararsız olduğunu belirtti. Hukukta davalı olanların yüzde 58.3'ü sonuçtan memnunken, yüzde 30.6'sı memnun değil. Yüzde 11.1 oranında vatandaş ise kararsız kaldığını söyledi.
Proje sonucunda, anket katılımcılarının en çok güvendiği kurum, Türk Silahlı Kuvvetleri olarak belirlendi.
ANKET SONUCU: VATANDAŞIN YÜZDE 40'I MAHKEME KARARLARINI ADİL BULUYOR Proje sonucunda ortaya çıkan bulgulara göre, ankete katılan vatandaşların mahkemelere yönelik tutumları incelendiğinde yüzde 40'ı mahkemelerin kararlarını adil olarak değerlendirdi, yüzde 40.9'u mahkemelerin herkese eşit derecede koruduğunu söyledi, yüzde 20'si ise mahkemelerin davaları yeterince hızlı sonuçlandırdığını ifade etti.
Sadece İstanbul genelinde yapılan avukattan yararlanma anketine göre ise, mahkemede davalı olanların yüzde 38.7'si özel avukata sahipken, yüzde 8'ine barodan avukatlık hizmeti sağlandığı, yüzde 53.3'ünün de avukattan yararlanmadığı ortaya çıktı. Avukattan yararlanmayanların yüzde 73'ü kendini tek başına savunabileceğini düşünürken, yüzde 47'si avukatlık hizmetini pahalı buluyor, yüzde 19'u ise avukatın davayı uzatacağını düşünüyor.
PROJE VATANDAŞ VE HUKUK ARASINDAKİ MESAFEYİ GİDERMEYİ AMAÇLIYOR
İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin hazırladığı, İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Açık Toplum Enstitüsü Türkiye Temsilciliği tarafından desteklenen, "Adalet Gözet Projesi" kapsamındaki ankete 3172 kişi katılırken, bu katılımcılar İstanbul, İzmir, Adana ve Ankara başta olmak üzere Türkiye'nin 12 ilinden seçildi. Projenin sonuçlarını değerlendirmek üzere düzenlenen toplantıya İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Turgut Turhanlı ile projeyi hazırlayan ekipte yer alan ve "Mahkemede Tek Başına"adlı kitabı yazan Seda Kalem, Galma Jahic ve İdil Elveriş katıldı.
Projenin sonuçlarının değerlendirildiği toplantıda konuşan Galma Jahic, "Hukuk devletinde vatandaşın yarısından az bir oranının, "mahkemelere güveniyorum" diyebilmesi çok problemli bir durum" açıklamasını yaptı. Kadınların, eğitim seviyesi ve maddi olanağı düşük olan vatandaşların mahkemelere duyduğu güvenin daha fazla olduğunun belirtildiği toplantıda, bunun nedeni beklentilerin yüksek olmasına ve bilgi eksikliğine bağlandı.
Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Turgut Turhanlı "Adalet Gözet Projesi"nin amaçlarına ilişkin olarak şöyle konuştu:
"Bu projeyle kısa vadede vatandaş ile hukuk arasındaki ilişkiyi göz önüne sermeyi, uzun vadede ise bilimsel verilerle bu ilişkideki sorunları ortaya çıkararak, hukuk ile vatandaş arasındaki mesafenin giderilmesinde aracı olmayı hedefliyoruz".