Zayıflamayan 10 gençten 7'si hep şişman kalacak!

Acıbadem Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi, Büyüme ve Ergenlik Bölüm Sorumlusu Prof. Dr. Atilla Büyükgebiz, ergenlik dönemindeki gençlerin beslenme sorunlarıyla ilgili sorularımızı yanıtladı:

* Ergenlik dönemindeki gençlerin beslenmesinde nelere dikkat edilmeli?
Ergenlerde terleme arttığı için bol su içmeleri gerekir. Başta ABD ve Kanada olmak üzere birçok gelişmiş ülke, ergenlere D vitamini desteği önermektedir. D vitamininin aktif hale gelmesi için güneş ışığına ihtiyaç vardır. Ergenler güneş ışığından yeterince faydalanmalıdır. Et, balık, tavuk, yumurta ve kurubaklagillerin içinde bulunduğu protein grubundan günde en az iki porsiyon almak gerekir. Bir öğünde balık, et, tavuk veya yumurta; diğer öğünde ise baklagiller tercih edilirse, günlük ihtiyaç karşılanır. Her gün iki su bardağı süt içmek dengeli beslenmek için ilk koşuldur. Süt yerine aynı miktarda yoğurt da yenebilir. İki kibrit kutusu kadar beyaz peynir, bir su bardağı sütle eşdeğerdir. Bir öğün peynir, bir öğün süt veya yoğurt alınarak, bu gruba duyulan gereksinim karşılanabilir. Sebze ve meyve grubundan günde en az üç porsiyon alınmalıdır. Bir günde iki adet meyve ve bir salata yendiğinde, bu gruba olan gereksinim karşılanmış olur. Sebze yemekleri de sıklıkla tüketilmelidir. Yeşil yapraklı sebzeler ve turunçgiller vitamin ve mineral yönünden zengindir. Ayrıca, her öğünde bir-iki dilim ekmek ve öğünlerden birinde pilav veya makarna da yenebilir.

HAREKET ETMEK ŞART!
* Gençlik döneminde alınan kilolardan kurtulmak için ne yapmak gerekir?
Obez ergenlerin, obezitelerinden ergenlik döneminde kurtulmaları gerekir. Aksi taktirde, her 10 ergenin 7'si erişkin hayatına obez olarak devam eder. Ergenlik döneminde düzenli beslenmenin ve hareketin çok fazla önemi vardır. Fast-food ve bilgisayar, ergenlerin hayatına bu kadar çok girmişken, ailelerin mutlaka ergenlerin yaşam tarzına hareketi sokmaları gerekir.

KÜÇÜK AİLEDE RİSK FAZLA
* Obezite ergenlik dönemi üzerinde nasıl bir etki yapar?
Obez çocuklarda ergenlik normalden erken başlar. Şişman kız çocuklarında ergenliğin erken başlamasının yanında, kıllanma ve adet düzensizlikleri de görülebilir. Aşırı obez olan çocuklarda, ergenlik gecikmesine de rastlanabilir. Obezite görülme sıklığı, kış ve sonbahar aylarında artar. En az yaz ve ilkbahar aylarında görülür. Obezite, kalabalık yaşamın kaçınılmaz olduğu büyük metropollerde daha sık görülmektedir. Bu olay ekonomik durumdan bağımsızdır. Daha az yoğunlukta insanların yaşadığı yerlerde, daha az sıklıkta görülmektedir. Tek çocuklu ailelerde risk daha fazladır. Ailenin birey sayısı arttıkça, obezite riski azalmaktadır.

AŞIRISI ZARARLI!
* Ergenlerin diyet ürünler tüketmesi doğru mudur?
Yapay tatlandırıcıların kullanıldığı light yani diyet ürünlerin tüketiminin doğru olup olmadığı, bana en sık sorulan sorular arasındadır. Meşrubat, yoğurt ve dondurma gibi gittikçe artan sayıda ürün, artık şeker yerine sakarin ve aspartam gibi yapay tatlandırıcılar içermektedir. Bunlar vücut tarafından emilmezler ve kalori alımına yol açmazlar. Diyet ürünleri özellikle diyabetli çocuklar ve ergenler tüketilebilir. Ancak bu tür gıdaların sürekli tüketilmemesi gerekir. Çünkü bu tatlandırıcılar çocukları, tatlıları tercih eden bir damak tadı geliştirmeye ve normalden fazla yemeye yönlendirebilmektedir. Yapılan araştırmalarda, diyet ürünlerin zararlı olduğuna dair herhangi bir kanıt bulunamamıştır. Ancak bu tür ürünler fazla miktarda tüketildiklerinde, alerjiye sebep olabilirler. Bu nedenle bunların tüketim miktarına çok dikkat etmek gerekir. Aspartam türü tatlandırıcılar fazla miktarda tüketildiklerinde, hafif unutkanlıklara bile neden olabilir.