Küresel dalgaya kritik eşikte toplu müdahale

Pazartesi küresel piyasaların kritik bir eşikte bulunduğunu belirtmiştik. Bunun nedeni küresel piyasalara ve Türkiye'ye yön veren ABD borsalarının 2223 Ocak'ta indikleri en düşük düzeylerine çok yaklaşmalarıydı. Ya o düzeyi aşağı krıp yeni bir dip yapacaklar ya da bu seviyeye çarpıp yeni bir sıçrama göstereceklerdi.

- Martı önemli kılan- Mart ayı küresel dalgalanmada banka bilançoları nedeniyle önemli bir eşik özelliğini taşıyor. Uluslararası bankaların gelecek haftadan itibaren yılın ilk çeyrek bilançoları açıklanacak. Zararlar daha büyümüş mü, yatay mı gitmiş, azalmış mı, bu ortaya çıkacak. Buna göre de, piyasalar ABD resesyonunun veya durgunluğunun seyrini, dünyayı etkileme derecesini tahmin etmeye çalışacak. Dalgalanmanın nereye gideceği konusunda yeni kanaatler oluşabilecek.

-Hafta kötü başladı- Hafta fon batışları, banka söylentileri ve cuma günü açıklanan tarım dışı istihdamın tahminlerin çok ötesinde azalmasının etkisiyle kötü başladı. ABD'nin Dow Jones Endeksi gün içinde 11.731 puana inmesine karşılık, 22 Ocak'taki 11.635'in üzerinde kaldı. S&P-500 Endeksi de 1.273 puanla 23 Ocak'taki 1.270 puanın sadece 3 puan üzerindeydi. Böylece piyasalar ilk gün yeni bir dip seviye yapmaktan ve düşüş yönünde yeni bir kanala girmekten kurtuldu.

- Kritik aşamada müdahale- İşte bu kritik aşamada ABD piyasaları ikinci güne başlamadan önce merkez bankalarının geçen temmuzdan bu yana en toplu ve en büyük müdahalesi açıklandı. ABD Merkez Bankası, AB, Japonya, İngiltere, İsviçre ve Kanada merkez bankaları ile koordineli bir şekilde likidite artırıcı önlemler kapsamında piyasalara 200 milyar dolarlık hazine kağıdı vereceğini belirtti. Açıklamayla piyasalardaki kötüleşmeler yerini hızlı toparlanmalara bıraktı. Global piyasalarda toparlanmayla yurt içinde de kur ve faiz geriledi, borsa primini artırdı.

- Sadece günü kurtarır- Müdahale tam zamanında geldi. Adeta sırat köprüsünden geçmekte ve dengesini kaybetmekte olan piyasaların aşağıya düşmesini önledi. Ancak şimdilik. Çünkü şimdiye kadar merkez bankalarının aldıkları likidite artırıcı ve faizleri düşürücü önlemler ancak bir ölçüde işe yaradı. Sadece dalganın şiddetini azalttı. Sorunu kalıcı biçimde çözmeye yetmedi. ABD'nin vergi azaltıcı önlemleri de en azından şimdilik meyvelerini vermiş değil. Bu son toplu müdahale de, olsa olsa geçici bir süreyle dalganın şiddetini azaltabilir.

- Çözüm nerede?- Kalıcı çözüm ancak risklerin yeniden fiyatlanmasının tamamlanmasından, resesyon ve durgunluğun ya gerçekleşmesi ya da korkusunun atlatılmasından sonra gündeme gelebilir. Bu da belli bir zamanı alabilir.
Elbette ki, finansal yapıdaki yanlışlıkların düzeltilmesi, eksikliklerin giderilmesi şartıyla da.

- Sonuç- "Sel haline geldikten sonra suyun önü alınmaz." Sadi