Bu yıl patronlar yüzde 8 zam yapacak

Enflasyon oranı beklentilerin çok üzerine çıkarak 2007 yılını yüzde 8.39 ile kapatsa da şirketler zam oranlarını önceki yıla göre ortalama yüzde 1 ila 2 azaltacak. 2007'yi ortalama yüzde 9 zam yapan şirketler, 2008 yılı için yüzde 7 ila 8 zam yapma kararı aldı. Hükümetin düşük enflasyon hedefine rağmen, şirketler bu konuda daha 'temkinli'. Nitekim, zam oranını belirlerken geçmiş dönem enflasyonunu baz alan şirketler yüzde 40 oranı ile çoğunluk haline geldi.

15 İLDE ARAŞTIRILDI
Prometheus Danışmanlık tarafından yapılan ve 15 ilde KOBİ'den holdinge kadar farklı büyüklüklerdeki 300 şirketi kapsayan araştırmaya göre, 2005'te yüzde 14 zam yapılırken, bu oran 2006 yılında yüzde 10'a, 2007'de yüzde 9'a düştü. 2007 yılı sonunda 2008 yılına ilişkin beklenti ve kararları ölçüldüğü araştırma, bu yıl için şirketlerin öngördükleri zam oranının ise yüzde 5 ila 8'e indiğini, en çok tercih edilen oranların ise yüzde 7 ve yüzde 8 olacağını ortaya koydu.

KARMA ENFLASYON
Zam oranı belirlenirken dikkat edilen kriter ise son 5 yılda dalgalı bir değişim gösterdi. Aralık 2004'te 2005 yılı için geçmiş dönem enflasyonunun baz alacaklarını açıklayan şirketlerin oranı yüzde 55 iken, bu oran 2006 yılı için yüzde 20'ye indi. 2007 yılı için yüzde 30'a çıkan oran, 2008 yılı için ise yüzde 40 çıktı. Buna karşılık, gelecek dönem enflasyonunu baz alan şirketlerin oranının en yüksek olduğu yıl yüzde 65 ile 2006 yılı olurken, 2008 yılı için bu oran yüzde 30'a düştü. Ayrıca, karma bir hesabı baz alacaklarını açıklaşan şirketlerin oranında da yükselme dikkat çekti. 2007 yılına kadar yüzde 10'da kalan bu oran, 2007 ve 2008 yılları için yüzde 30 çıktı. Bu arada 2008 yılı için şirketlerin yüzde 75'inin ücret artış dönem sayısı olarak bir kereyi tercih edeceği belirlendi. Yılda 2 kere zam yapan şirketlerin oranı ise en yüksek 2005 yılında gerçekleşti. 2005 yılında yüzde 40 olan bu oran yıllar itibariyle yüzde 15 ile 25 arasında değişiklik gösterdi.

12 MAAŞ VEREN ARTIYOR
Buna ek olarak, en büyük değişikliklerden biri de yılda 12 maaş veren şirketlerin oranında yaşandı. Son 4 yılda 12 maaş veren şirketlerin oranı yüzde 50'den yüzde 85'e yükseldi. Buna karşılık, 16 maaş veren şirketlerin oranı 2005 yılında yüzde 25 iken, bu rakam izleyen yıllarda yüzde 15 ve yüzde 10'a düştü. Benzer şekilde, 14 maaş veren şirketlerin oranı da 2005 yılında yüzde 10 iken izleyen yıllarda yüzde 10 ile 5'e düştü. Prim sistemi de şirketlerin giderek daha az tercih ettiği bir ücretlendirme uygulaması oldu. Nitekim, 'Performansı ücrete yansıtıyor musunuz?' sorusuna 'Evet' diyenlerin oranı 2005 yılı için yüzde 60 iken, bu rakam sonraki yıllarda sırasıyla yüzde 35, yüzde 35 ve yüzde 50 oldu. 'Hayır' diyenlerin oranı da sırasıyla yüzde 30, yüzde 15 ve yüzde 10 çıktı. Prim sistemi uygulayanların oranı en yüksek yüzde 55 ile 2007 yılında çıktı. Bu oran 2005 yılı için yüzde 10, 2008 yılı için ise yüzde 40 oldu.