Cumhuriyet boyunca 712 kişi idam edildi

Türkiye'de, Avrupa Birliği'ne (AB) uyum çalışmaları çerçevesinde 2002 yılında kaldırılan ölüm cezalarına, bir belgeselle ışık tutuluyor. Kültür Bakanlığı tarafından desteklenen tarihi belge niteliğindeki "İbret Olsun Diye" adlı belgesel film, Türkiye'de Cumhuriyet'in ilanından bu yana 15'i kadın toplam 712 kişinin asıldığı bilgisini veriyor. İdam cezalarının dünya gündeminden de düşmediğine dikkat çekilen belgeselde, toplam 69 ülkede bu cezanın uygulandığı, şu anda 20 binin üzerinde insanın idam için sıra beklediği de anlatılıyor. Türkiye'de, yaşanmış uygulamalar üzerinden ölüm cezasına insani bir perspektiften yaklaşan belgesel, hayatı darağacında sonlanmış olan yüzlerce kişi adına şu soruyu soruyor: "Bu insanları niye öldürdük?" Çekimlerde mekan olarak da, pek çok infaza tanık olan Tarihi Sinop Cezaevi ve Ankara Merkez Kapalı Cezaevi (Ulucanlar) gibi mekanlar kullanılmış.

MAHKUM MEKTUPLARI
Film için siyasi ve adi suçlar nedeniyle idam cezası veren emekli hâkimler, ölüme tanıklık eden gardiyanlar ve yıllarca hakkındaki ölüm cezasının infazını bekledikten sonra afla kurtulan mahkumlar, Deniz Gezmiş'in avukatı Halit Çelenk gibi birçok kişiyle röportaj yapıldı. İdamlıkların son anlarında ailelerine yazdığı mektuplar da 48 dakika süren bu filmde yer alıyor.

FESTİVAL GÖSTERİMİ
Yönetmenliğini Necati Sönmez'in üstlendiği ve Fransız Le Monde gazetesinin de haber yaptığı belgesel, 26. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilecek. Ardından da Fransa 29'uncu Montpellier Akdeniz Filmleri Festivali, 44'üncü Antalya Altın Portakal Film Festivali, 54'üncü Sydney Film Festivali'nde izleyicisiyle buluşacak. Necati Sönmez, belgesel fikrinin nasıl geliştiğini şöyle anlatıyor: "Türkiye'de Ölüm Cezası adlı hukuk kitabını yazan Prof. Dr. Semih Gemalmaz ile konuşurken 712 kişinin idam edildiğini öğrendim. Bu dehşet bir rakam. Oysa ki idam deyince sadece Deniz Gezmiş ya da Adnan Menderes akla geliyor."