Tehlikede olan tarihi 100 yer

''2008 Yılında Dünyanın En Fazla Tehlike Altında Bulunan 100 Tarihi Yeri Listesi''nde, Türkiye'den aralarında Hasankeyf ve İstanbul tarihi surlarının da bulunduğu 5 tarihi yer alırken, KKTC'den de Gazimağusa listeye girdi.

Merkezi New York'ta bulunan Dünya Anıtlar Fonu'nun (World Monuments Fund-WMF) Başkanı Bonnie Burnham tarafından açıklanan listede, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan yaklaşık 60 ülkeden 100 tarihi yer bulunuyor.

Burnham, listenin açıklanmasıyla ilgili olarak düzenlediği basın
toplantısında, WMF'nin 1965 yılında kurulan bağımsız bir kuruluş
olduğunu ve amaçlarının dünya kültürel mirasının korunmasına yardımcı olmak olduğunu söyledi.

Burnham, 1996 yılından bu yana pek çok nedenden dolayı bakımına yeterince özen gösterilmeyen ve bu yüzden tehlike altında olan 100 tarihi yeri belirleyip dünya kamuoyuna açıkladıklarını ve daha sonra da bu yerlerin bakımı için projelerin oluşturulmasına önayak olduklarını anlattı. Burnham, 10 yılı aşkın süredir açıkladıkları listelerdeki yerlerin yüzde 75'inin bugün ''kurtarılmış durumda olduğunu ve buraların artık tehlike altında olmadıklarını'' kaydetti.

Bu yılki listelerinde ''iklim değişikliği, çatışma, ekonomik ve kalkınma baskısı'' yüzünden tehlike altında olan tarihi yerlerin yanısıra Afrika, Ortadoğu ve Amerika kıtasında kültürel mirasa sahip yerlere özel önem gösterdiklerini ve listelerine eklediklerini belirten Burnham, açıkladıkları yerlerin dünya kamuoyunun dikkatini çektiği için turist akınına da uğradığını dile getirdi.

''TÜRKİYE, KÜLTÜREL MİRAS AÇISINDAN OLAĞANÜSTÜ ZENGİN''

Türk gazetecilerin listeyle ilgili sorularını yanıtlayan Dünya Anıtlar
Fonu (WMF) yöneticilerinden arkeolog Michelle Berenfeld, Türkiye'de 1997 yılından beri çalıştığını ve çalışmalarıyla ilgili bir kitap yazmakta olduğunu söyledi.

''Türkiye'nin olağanüstü derecede tarihi zenginliği var'' diyen
Berenfeld, Türk hükümetinin, zenginliklerinin farkında olduğunu ve Türkiye'nin de kültürünün değerini bildiğini kaydetti.

Türkiye'deki kazı çalışmalarının ve Kültür Bakanlığı yetkilileriyle
çalışmalarının olumlu olduğunu vurgulayan Berenfeld, ''Türkiye'de o kadar çok tarihi alan var ki, Türk devleti bu alanların korunması için çalışıyor, bizim de onlara yardımcı olmamamız gerekir. Koruma ve bakım konusunda yalnızca tarihi yerlerin bulunduğu ülkeye değil hepimize sorumluluk düşüyor, çünkü hepimiz bu yerlerden yararlanıyoruz'' diye konuştu.

Berenfeld, Hasankeyf'in binlerce yıldır orada bulunduğunu belirterek, bu konuda kısa vadeli değil, uzun dönemli düşünülmesi gerektiğini vurguladı.

TÜRKİYE LİSTEDE

Türkiye'den Çukur Han (Ankara), Hasankeyf, İstanbul'un tarihi surları, Kapadokya'nın Göreme bölgesindeki Meryem Ana Kilisesi ve Kapadokya'da Güzelyurt'un Sivrihisar beldesindeki Kızıl Kilise listede yer aldı.

ÇUKUR HAN

Dünya Anıtlar Fonu'nun listeyle ilgili raporunda, Ankara'da Anadolu Medeniyetleri Müzesi yakınında ve Rahmi Koç Müzesi'nin hemen yanıbaşında bulunan kervansarayın bakımsız ve terkedilmiş durumda olduğu ve acil bakıma ihtiyaç olduğu belirtildi.

HASANKEYF

Raporda Hasankeyf'in, Ilisu Barajı projesi yüzünden sular altında kalma tehlikesi altında olduğu hatırlatılarak, kentteki tarihi kalıntıların başka bir yere taşınması önerisinin bulunduğu, ancak bunun da kimi sorunlara yol açabileceği kaydedildi.

İSTANBUL'UN TARİHİ SURLARI

Daha önce UNESCO yetkilileri tarafından da belirtildiği biçimde
İstanbul'un tarihi surların acil bakıma gereksinimi olduğu belirtilen
raporda, tarihi surların korunması için uzun dönemli ve kapsamlı bir planın hazırlanması gerektiği ifade edildi.

MERYEM ANA KİLİSESİ VE KIZIL KİLİSE

Raporda, Göreme-Kapadokya bölgesinde bulunan Meryem Ana Kilisesi'nde yapısal hasarlar bulunduğu, Güzelyurt bölgesinde bulunan Kızıl Kilise'nin ise kubbesinde yapısal hasar olduğu ve genel olarak 2 kilisenin de bakıma ihtiyaçları olduğu kaydedildi.

GAZİMAĞUSA

KKTC'den Gazimağusa da listede yer aldı. Raporda, kentin tarihsel zenginliğinden sözedilerek şu an Ada'daki siyasal durum ve izolasyon yüzünden Gazimağusa'daki tarihsel yerlerin yeterince bakım göremediği belirtildi.

WMF Başkanı Bonnie Burnham, sunuş konuşmasında, Gazimağusa'dan sözederken buranın tarihsel zenginliklerinin ihmal edildiğini ve amaçlarının bu bölgeye dikkat çekerek yardımcı olmak olduğunu söyledi.Listeye internetten ''www.wmf.org'' web adresinden ulaşılabilir.