Okurlarımız soruyor: "
Türkiye'nin
ABDAvrupa ekseninden çıkıp
Rusya-Çin eksenine kayma olasılığı sizi niye korkutuyor? Rusya ve Çin gibi yükselen, güçlenen ülkelerin yanında olmak Türkiye'nin yararına değil mi?"
Cevap vermeye çalışayım...
Türkiye
1946'da çok partili rejime geçti. Niye? Çünkü
II. Dünya Savaşı'ndan, Batı demokrasileri ve komünist Rusya galip çıkmıştı.
Boğazların statüsünü yeniden masaya yatırmak ve Türkiye'de üs kurmak isteyen Sovyetler Birliği'nin baskılarına karşı
İsmet İnönü sığınacak bir liman arıyordu.
Batı bloğunda yer almak için siyasal, toplumsal ve kültürel düzen açısından da onlara benzemek gerekiyordu.
Hem
' tek partili otoriter rejimi' sürdürmek, hem de ABD ve Avrupa ile ittifak içinde olmak, o zamanın şartlarında mümkün değildi.
Gelelim bugüne.
Hâkim '
üretim tarzı' açısından bakıldığında Rusya da kapitalist, Çin de...
Ancak bu iki ülke, siyasi sistemleri açısından Batı'dan epey farklı...
Batı'da, "
Parayı veren düdüğü çalar " düzeni geçerli. Yani son kertede sermaye sahiplerinin dediği oluyor. Yine de
demokrasi,
insan hakları,
hukuk devleti gibi değerler, tüm eksiklerine karşın Batı'da yürürlükte.
Buna karşılık Rusya ve Çin'de "
Yemek yerken konuşma " düzeni var. Yani devlete hâkim olan bürokrasi, sermayeye söz hakkı tanımıyor. "Bak ne güzel kazanıyorsun" diyor, "Paranı harca, vergini ver ama yüksek siyasete sakın karışma." Arkadaşlar! Siz
eksen ('
blok', '
saf'; işte ne ad veriyorsanız) değiştirmeyi oyun mu sanıyorsunuz?
Biraz gerçekçi olun: İç ve dış çatışmalar çıkmadan, kan dökülmeden, otoriter bir rejime geçmeden ve hatta toprak kaybı olmadan Türkiye eksen değiştirebilir mi? Küreselleşen dünyada "
ticaret yapmak, iki tarafın da kazancına olan ilişkileri geliştirmek " başka, "
eksen değiştirmek " başka...
Ben '
modernlik' ve '
laiklik' kisvesi altında Türkiye'nin yüzünü
Batı'dan başka tarafa döndürmeye çalışanlar olduğunu ciddi biçimde düşünüyor ve yukarıda anlattığım nedenlerden dolayı bundan korkuyorum.
Çünkü bu iş kansız olmaz!
Bugünkü Tüm Yazıları
Türkiye eksen değiştirir mi?
Yayın tarihi: 20 Mayıs 2007, Pazar
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2007/05/20//haber,4285715E8E8C4EACA5E753F6F53C8556.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2007, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.