Öğretmenin fotoğrafı

Hep yazıyorum: Okurların algılaması çok önemli. Elbette o algılamalar ille de doğru demektir diye yazıp durmuyorum bunu. Haberde kullanılan ifadelerin, başlığa yansıyan tansiyonun, ek malzemelerin, "okur algılamaları acaba o haberin doğru okunması ve anlaşılmasına ters etkisi olur mu?" diye fazladan düşünülmesi için.
Aksaray'da 33 kişinin ölümüyle sonuçlanan trafik faciası ardından yayımlanan bir haber, işte bu nedenle okur tepkisine yol açtı.
Katliam Gibi Kaza İçin Öğretmeni Suçladılar başlıklı 3'üncü sayfa haberinde Aydın Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı'nın iddialarına yer verilmişti. Buna göre otobüsün ikinci kaptanı ile ölen şoför, Yeşim adlı öğretmenle aşırı yolcu kapasitesi nedeniyle tartışmış ve öğretmenin ısrarıyla yola çıkılmış.
Haberin yanındaki fotoğrafta ise ise öğretmenin bir yaz günü çekilmiş hayli "dekolte" bir fotoğrafı var.
Okurlardan birinin eleştirisi şöyle:
"Ölen öğretmenin fotoğrafı bence konuya hiç mi hiç uygun değil. Ölmüş olan birinin, kazayla hiç alakası olmayan, konuyu kafalarda başka noktalara çekecek bir fotoğrafını kullanmanızı çok ayıplıyorum. Suçlu veya değil ölmüş birine, geride kalanlara, yakınlarını kaybedenlere ve okura saygısızlık."
Bir başka tepki:
"Ölmüş bir öğretmenin gazetede belki de bir yaz tatilinde çekilmiş olan göbeği açıkta ve yırtmaçlı kıyafetiyle tam boy resminin, üstelik kendisini suçlayan ifadelerin yer aldığı bir haberin yanı sıra yayınlanmasının gazetecilik açısından ne gibi bir getirisi vardır acaba? Kazada şoförlerin ve firmanın hiç mi suçu yoktur?"
Aynı gün aynı sayfadaki başka bir fotoğrafla ilgili şikâyet:
"Erzincan'da gerilim direğine tırmanarak elektrik akımına kapılıp ölen gencin direkteki resmini doğru bulmadım. Bir çocuğun böyle feci haldeki fotoğrafını yayınlamanın da bir getirisi yok bence. Bu şekilde teşhir edilmemeliydi. Gazetemde bundan sonra biraz daha vicdani sorumluluk istiyorum."
- Türkiye'de insanlar en ağır suçlarda bile kendilerini sorgulamak yerine başkalarını kolayca hedef gösteriyor. Habere konu olan ifade, kaza sonrası haberlerden birinde sadece bir cümleyle geçecek önemsizlikte, ölen kişinin savunmasız olduğunu bile bile yapılan, bu nedenle editörün başka bilgilerle dengelemesi gereken bir iddia. Bu haliyle haber trafik faciası üzerinde sansasyon rüzgârı estirmekten başka bir anlam taşımıyor.
- Savunması alınması mümkün olmayan bir kişinin olumsuz algılanmasına da yol açacak bir fotoğrafının konması da yanlış. Aşırı sayıda yolcu almama yetkisi acaba taşıyıcı firmada değil miydi? Öyleyse yanlış bir kişi hakkında söylentiye aracılık ediliyor demektir.
- Gerilim direğinde ölen çocuğun fotoğrafı konusundaki eleştiriyi ise haklı bulmuyorum. Fotoğraf çok uzaktan çekilmiş ve sadece bir siluet yansıtıyor. Bir açıdan "caydırıcı" (benzer olaylara ilişkin uyarıcı) bir işlev de taşıyor.