'7 Asırlık Türk yazmasını yaşatmak için çalışıyoruz'
Türk yazmalarına İran halkının tutkunluğu var. Ancak sınırlama nedeniyle bu ülkeye yazmalar eşek sırtında kaçak sokulabiliyor.
Tokat, 7 yüzyıldan bu yana Anadolu'da sürdürülen yazmacılığın merkezi haline gelen bir kent. En güzel örneklerini 16 ve 17'nci yüzyıllarda veren yazmacılık günümüzde de yaşatılıyor. Tokat'ta yazmacılığın en önemli özelliği, elvan baskı denilen çok renkli oluşu. Tokat yazmalarında çiçek ve meyve motifleri kalıp ustasınca başarılı bir kompozisyon içinde kumaş üzerine yansıtılır. Türk el sanatları içinde çit, yemeni, çevre, çember deyimleri ile tanıdığımız yazma, türkülere ve manilere de konu olmuştur. Tokat'ta 60 yıldır bu işi yapan Has Özgen Tekstil, bir aile şirketi. Babası, amcası ve 2 kardeşi ile bu işi yürüten Fahri Özgen, şu bilgiyi verdi: "Tokatlıyım. Yazmacılık baba mesleğimiz. Tokat'ta fabrikamız, İstanbul'da satış mağazamız var. 1995 yılına kadar Tokat'taki 200 kadar işletme ile ülke yazma ihtiyacının yüzde 80'i karşılanırdı.
Bugün ise işletmelerin çoğu kapandı, ihtiyacın ancak yüzde 10'u Tokat'tan sağlanıyor. Tokat'ta yazma imal eden tek firmayız. 1996'da makineli üretime geçtik. 200 kişi çalışıyor. Aylık ciromuz 1.5 milyon YTL. Günde 50 bin metre yazma-eşarp, 300 bin metre bez dokuma, aylık 25 ton fantezi polyester iplik büküm hacmimiz var. Üretimimizin yüzde 40'ını ihraç ediyoruz. İran, Irak, Kazakistan, Gürcistan ve Rusya'ya yazma ve eşarp gönderiyoruz. Türk yazmalarına İran halkının tutkunluğu var. Fakat İran hükümetinin Türk tekstil ürünlerine kotası nedeniyle yazmalarımız eşek sırtında ülkeye sokuluyor."
MARKANIN ESİN KAYNAĞI SİBEL CAN Fahri Özgen, firmanın markasının Sibel Can'ın şarkısından esinlenilerek ve doğu kültüründe yaygın olarak kullanımı nedeniyle "Berivan" olarak seçildiğini söyledi. Özgen, yazmanın geleceği için endişeli. Eskiden her genç kızın çeyiz sandığında 200-300 adet oyalı yazma bulunduğunu belirten Özgen, "Bugün 35 yaş üstü, yazmaları daha çok kullanıyor. Onlar giderse yazma sanatı bitecek" diyor. Has Özgen, yıl içinde uyku seti, ev tekstili, nevresim üretimine başlayacak.