|
|
|
Enflasyon yoksulu güldürmedi
Birleşik Metal-İş Sendikasının araştırmasına göre, Ocak ayında en az gelire sahip yüzde 20'lik kesim için enflasyon yüzde 1,89, yüzde 5'lik kesim için yüzde 2,02 olarak gerçekleşti.
Sendikanın araştırma dairesi tarafından yapılan araştırmada, gelir ve harcama gruplarına göre enflasyon oranları hesaplandı. Araştırmada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Madde Fiyatları ve 2003 yılı Hane Halkı Tüketim Anketi sonuçları üzerinden yapılan hesaplama sonucunda, Ocak ayı enflasyonunun en az gelire sahip yüzde 20'lik kesim için açıklanan ortalama TÜFE rakamını katladığı belirtildi.
Araştırmaya
göre, en az gelire sahip yüzde 20'lik kesim için enflasyon yüzde 1,89 olurken, en az gelire sahip yüzde 5'lik kesim için yüzde 2,02'yi buldu. Buna karşın en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik kesim için enflasyon yüzde 0,78 düzeyinde kaldı. Gıda fiyatlarında yaşanan artış dar gelirlinin enflasyonu ateşleyen temel etmen olarak gösterildi.
Geçen yılın Ocak ayından bu yana enflasyonun en yoksul yüzde 20'lik dilim için geçen aya göre 1 puan artış göstererek yüzde 11,67'ye ulaştığı ifade edilen araştırmada, en zengin dilim için ise bu oranın yüzde 10,13 olarak gerçekleştiği kaydedildi.
Araştırmada, kira, ekmek, ısınma ve ulaşım fiyatları üzerinden, harcama kalıbı ağırlıkları da dikkate alınarak hazırlanan Temel Harcama İndeksi ise yıllık olarak yüzde 18,4 olduğu belirtildi.
Buna göre, kira fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 22,12 olurken, ekmek fiyatı yüzde 19,01, doğal gaz fiyatı yüzde 24,49, odun fiyatı yüzde 10,59, kömür fiyatı yüzde 25,98, tüp fiyatı yüzde 10,89 oranında artış gösterdi. Toplu ulaşımda ise metro ulaşım fiyatlarında yüzde 10'a varan indirime karşın, vapur ulaşım fiyatlarındaki yüzde 31,87 oranında artış yaşandı. Tüm toplu taşıma araçlarında ortalama artış yüzde 12,19 olarak gerçekleşti.
''ENFLASYON HESAPLAMASI OYUNA DÖNÜŞTÜ''
Birleşik Metal-İş Yönetim Kurulunun araştırma sonuçlarına ilişkin değerlendirmesinde, enflasyon hesaplamasının geniş halk kesimlerinin ekmeği üzerinden oynanan bir oyuna dönüştüğünü savunuldu.
TÜFE'nin temel veri kaynağı olarak kabul edilen 2003 yılı Hanehalkı Bütçe Anketi sonuçları ile mevcut kalıp arasında çok ciddi farkların olduğuna işaret edilen değerlendirmede, 2003 yılı Hanehalkı Bütçe Anketi sonuçlarında konut harcamalarının toplam harcamalar içindeki oranı yüzde 28,2 iken, TÜFE için bu ağırlığın yüzde 16,91 olarak belirlenmesini iyi niyetle açıklamanın mümkün olmadığı görüşüne yer verildi. Konut fiyatlarının son 3 yılda ortalamanın çok üstünde artığına işaret edilen açıklamada, ''Görünen o ki enflasyonu düşük göstermek için çeşitli istatistiksel teknikler kullanılmaktadır'' denildi.
Değerlendirmede şunlar kaydedildi:
''Enflasyonun toplumsal yaşam açısından önemi ortadadır. Ücretlerimiz, sokaktaki fiyat artışlarına yenilmektedir. Gıda ve kirada yaşanan artışlar, emekçileri çok daha fazla etkilemektedir. TÜİK açıkladığı rakamlarla toplumda güvensiz yaratmaktadır. Bu yüzden; -TÜİK, tüm emekçilerin yaşam standartlarını etkileyen, enflasyon rakamlarını hangi yöntem ve madde ağırlıkları ile belirlediğini, enflasyonun hangi kesimlere ne oranda yansıdığını açıklamalıdır. -Her kesimin enflasyonun farklı olduğundan hareketle, ücretliler için ayrı bir enflasyon hesaplamasına gidilmelidir. -Kamu için üretilen tüm veriler kamuoyunun bilgisine açılmalıdır. -Kurum emekçilerin denetimine olanak verecek şekilde yeniden yapılandırılmalı, emek örgütleri, yönetim kuruluna gözlemci üye olarak katılmalıdır.''
|