Kramnik, Don Kişot mu?
Önceki hafta sonuçlanan Deep Fritz-Kramnik maçıyla ilgili birçokları sonucun bilgisayarların üstünlüğünün kanıtı olduğunu söyledi. Peki, bu maç bize en azından satrançta insanın bilgisayara karşı koyamayacağını gösterdi mi? Kramnik, Don Kişot misali, başaramayacağı bir işe mi kalkıştı? Bu soruya iki cevap verilebilir. Birincisi insanın bilgisayara yenik düşmeye mahkâm olması. Bilgisayarın inanılmaz hamle hesaplama gücü, ulaştığı pozisyonları doğru değerlendiremese de insana ağır basacağını savunuyor. Diğeri ise ki Kasparov'un da Kramnik'in de başka büyükustaların da bilgisayarlara karşı izlediği yol, daha sezgisel ve hamle hesaplamanın işe yaramayacağı konumlara ulaşarak bilgisayarın bu gücünü insanın birikimi ve sezgileriyle dengelemek. Kramnik gerçekten perişan oldu mu? Bence, son parti hariç kesinlikle hayır. Ayrıca Kramnik'in tek hamlede mat olmasıyla ilgili bir iddia da şöyle: Kramnik'in bilerek tek hamlede mat olması! Eski dostum, milli satranççılarımızdan FM Selim Çıtak'a göre bu sonuç tamamen bir danışıklı dövüşten ibaret. İşte telefon konuşmamızdan bir kesit:
-
Özgür, sen hiç tek hamlede mat oldun mu?
- Hatırlamıyorum.
- Ben de olmadım, kontrol ettim database'imden yok! Kramnik, Dünya Şampiyonu! Tek hamlede matı görmemesi imkansız. Bence maçın daha fazla ilgi çekmesi için yapıldı bu. Kramnik'in, Dünya Şampiyonu'nun böyle sansasyon yaratacak bir şekilde kaybetmeden medyanın ilgisini çekmesi zor olacaktı.
Kramnik, satrancın uluslararası medyada konuşulması için tek hamlede mat olmayı seçti. ChessBase'e malzeme çıktı, "Nasıl tek hamlede mat oldu?" diye makale yazdılar, bu iş satrancın tanıtım için yapıldı. İşte böyle... Yine de unutmayalım, dünya şampiyonları bile bazen inanılmaz hatalar kaybedebiliyor. Ben de bir satranççı ve bir insan olarak bu konuda ister istemez insanların başarılı olmasını tercih ediyorum. İnsanın, satrançtaki makineye karşı mücadelesi, belki de gerçekten sıkça dile getirildiği gibi bir atletin arabayla yarışması gibidir. Yine de atletin arabayı geçmesi ya da onu zorlaması sizce ilginç olmaz mıydı? İnsanın - bu kadar imkânsız bir şeyse bu- daha farklı yenilmesi gerekmez mi? Hiç mi çekişme olmadı? Son olarak, GM Suat Atalık'ın maçtan önce bu konuda ne dediğine bir bakalım: "Bana göre Kramnik'le bilgisayar arasındaki maç denk. Kasparov yenildi, ama hiç bilgisayara karşı aciz kaldı mı? Kramnik birisine berabere yapmaya niyetlenirse maçı kaybeder mi? Kasparov'un Fritz X3D ile 2003'te üçüncü partide bilgisayar uzun süre konumu eşit verdi, ama Kasparov kazandı!
Özgür Akman
|
