|
|
 |
 |
 |
|
 |
|
  |
|
 Doğalgaza bağımlılık patlayacak
İran'ın vanayı kısmasıyla doğalgaza bağımlılığın yaratacağı tehlikeleri ensesinde hisseden Türkiye, 2020 yılında gerek elektrik üretiminde, gerekse sanayide ve konutta doğalgaza daha da bağımlı hale gelecek.
BOTAŞ'ın 2020 projeksiyonuna göre, 2007 yılında 30-35 milyar metreküp arasında doğalgaz tüketilecek. Elektrik üretiminde 17 milyar metreküp, saniyede 11 milyar metreküp ve konutlarda 7 milyar metreküp doğalgaz kullanılacak.
Türkiye'nin, 2020 yılında doğalgaza olan bağımlılığı katlanarak artacak. 2020 yılında 65 milyar metreküp doğalgaz tüketilecek. Elektrik üretiminde 33 milyar metreküp, saniyede 18 milyar metreküp ve konutlarda 13 milyar metreküp doğalgaz kullanılacak.
BAĞIMLILIĞIN
YARATTIĞI TEHLİKE BİR ADIM GERİDE
İRAN'IN vanayı kısmasıyla doğalgaza olan bağımlılığın tehlikelerini ensesinde hisseden Türkiye, 2020 yılında gerek elektrik üretiminde, gerekse sanayide ve konutta doğalgaza daha da bağımlı hale gelecek.
Türkiye, İran'ın gaz akışını kesmesiyle bir kez daha doğalgaza olan bağımlılığını sorgulamaya başladı. Her kriz döneminde yapılan sorgulamalar, doğalgaza olan bağımlılığın önüne geçmeye yetmiyor.
Yalnızca 2006 yılında doğalgazda tüketim artış hızı, yüzde 13 gibi yüksek bir oranda gerçekleşti. Elektrik üretiminin yüzde 45'ini doğalgazdan sağlayan Türkiye, 59 ilde ısınmasını ve sanayisinin önemli bir bölümünü doğalgazla karşılıyor.
Hükümetin, 2009 yılına kadar 81 ile doğalgaz götürmeyi planladığı dikkate alınırsa, 3 yıl içinde Türkiye'deki tüm kentlerin ısınması doğalgazdan sağlanacak.
DOĞALGAZIN PAYI ARTIYOR
BOTAŞ'ın 2020 projeksiyonuna göre, 2007 yılında 30-35 milyar metreküp arasında doğalgaz tüketilecek. Elektrik üretiminde 17 milyar metreküp, saniyede 11 milyar metreküp ve konutlarda 7 milyar metreküp doğalgaz kullanılacak.
2015 yılında doğalgaz tüketimi, elektrikte 26 milyar metreküp, sanayide 16 milyar metreküp ve konutlarda 13 milyar metreküp olmak üzere 55 milyar metreküpe ulaşacak.
Türkiye'nin, 2020 yılında doğalgaza olan bağımlılığı 2007 yılına göre 1 kat artacak. 2020 yılında 65 milyar metreküp doğalgaz tüketilecek. Elektrik üretiminde 33 milyar metreküp, saniyede 18 milyar metreküp ve konutlarda 14 milyar metreküp doğalgaz kullanılacak.
Mühendisler, İran'ın Türkiye'ye yaptığı doğal gaz sevkıyatını durdurmasıyla ilgili sorunun üç-beş gün içinde çözümlenmeyecek kadar ciddi olduğunu açıkladı.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz yaptığı açıklamada, İran'ın doğal gaz sevkıyatını kesmesinin, enerji politikalarında dışa bağımlılığın yarattığı sonuçları değerlendirmek ve hatalı politikaları gözden geçirmek açısından bir fırsat olduğunu vurguladı. Koramaz, gaz alım sözleşmeleri, miktarları ve fiyatları, ödeme şartları gibi kriterlerin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirtti.
Koramaz, İran'ın Türkiye'ye gaz sevkıyatını durdurmasının, geçen yıl ocak ayında Rusya ve İran'ın Türkiye'ye sattığı doğalgazı azaltması nedeniyle birçok sanayi kuruluşunun gazının kesildiği ve kentlerde doğalgazla ısınan milyonlarca konutun soğuk tehdidiyle karşı karşıya kaldığı günleri hatırlattığını ifade etti.
Sorunun, yoğun kış şartları nedeniyle bugün İran'ın, yarın arz sıkıntısı, fiyat sorunu veya başka bir nedenle Rusya'nın Türkiye'ye sattığı gazı azaltmasıyla açıklanamayacağını ifade eden Koramaz, Türkiye'nin iddiaların aksine üç-beş gün içinde çözümlenmeyecek kadar ciddi bir sorunla karşı karşıya olduğunu kaydetti. Koramaz, sorunun temelinde ise yıllardır çeşitli siyasal iktidarlarca enerji sektöründe izlenen çarpık, yerli, yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına ağırlık vermeyen dışa bağımlı politikalar bulunduğunu belirtti.
"TÜRKİYE ENERJİ KOZUNU KAYBEDİYOR"
Koramaz, gaz temin anlaşma ve programlarının ilgili tüm tarafların, uzmanların ve akademisyenlerin de katılacağı çok ciddi bir stratejik çalışma olarak ele alınması gerektiğini kaydetti. Türkiye'nin uluslararası boyutta enerji kozunu elinden çıkardığını belirten Koramaz, Türkiye'nin "vanaları başkalarınca açılıp kapanabilecek bir küresel enerji savaşında enerji koridoru olmakla avunduğunu" söyledi.
Koramaz, enerji krizinin yaşanmaması için elektrik enerjisi üretiminde ulusal ve kamusal kaynaklarla yerli, yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarına ağırlık verilmesi gerektiğini belirtti. Koramaz, ülke ölçeğinde geçerli olacak bir "Master Plan" uygulamasına geçilmesi gerektiğini belirtti.
KAYNAK ÇEŞİTLİLİĞİNE GİDİLMELİ
Doğalgazda Rusya'ya bağımlılığın azaltılmasına yönelik çalışmalar yürütülmesi gerektiğini belirten Koramaz, kaynak çeşitlemesine gidilerek Azeri gazının gelişinin geciktirilmemesi, Türkmen, Mısır, Irak gaz temin projelerinin uygulanmasına başlanması gerektiğini kaydetti. Koramaz, yerli doğal gaz arama ve üretim faaliyetlerinin ve TPAO'nun çalışmalarının desteklenmesini de istedi.
SÜRÜNCEMEDE KALAN PROJELER
Silivri Yeraltı Doğalgaz Depolama Tesisi yatırımının bir an önce işletmeye alınması gerektiğini söyleyen Koramaz, 2000 yılından beri sürüncemede kalan, Tuz Gölü Depolama Tesisleri projesinin tamamlanarak yatırımına bir an önce başlanması gerektiğini belirtti.
Koramaz, doğalgaza bağımlı enerji politikalarından bir an önce vazgeçilerek yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapılması gerektiğini de vurguladı. Termik santrallerin iyileştirme çalışmalarının hızla sonuçlandırılması gerektiğini belirten Koramaz, EPDK'nın lisans verdiği santrallerin yapım çalışmalarıyla ilgili olarak da bu santrallerin öngörülen süre içinde sonuçlanıp sonuçlanmadığını denetlemesini istedi. Koramaz şöyle devam etti:
"BOTAŞ'ın mevcut doğalgaz sözleşmelerinin özel kuruluşlara devrine son verilmelidir. Yap-İşlet alım garantisi verilen doğalgaz yakıtlı Yapİşlet santrallerinin sözleşmeleri tekrar gözden geçirilmeli, bu santrallere verilen gaz temin ve elektrik alım garantileriyle ayrıcalıklar iptal edilmelidir. Kamusal planlama, kamusal üretim ve yerli kaynak kullanımını reddeden, bu alandaki yatırımların aksama, gerileme ve gecikmesinin temel nedenini oluşturan özelleştirme uygulamalarından vazgeçilmeli, enerji sektöründe kamusal çıkarları gözeten planlama ve uygulamalar esas olmalıdır."(ANKA)
Olcay AYDİLEK / ANKARA
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
