Türkiye, yüksek reel faiz kâbusu ile yeniden karşı karşıya. Bugün yüzde 22 ile tahvil satın alan bir yatırımcı enflasyondan arındırıldığında yüzde 13.6 reel faiz kazanacak.
Türk ekonomisinin büyümesi önündeki en büyük engellerin başında gelen yüksek reel faiz kabusu geri döndü. Son 4 yılda reel faizi ilk kez tek haneye indiren Türkiye yeniden çift haneli rakamlarla tanıştı. Mayıs ayındaki finansal dalgalanmanın ardından beklentilerde yaşanan bozulma ve faiz oranlarının yüzde 13'lerden yüzde 22'lere fırlaması, reel faizin de yüzde 10'ların üzerine çıkmasına neden oldu. Hazine'nin ekim ayındaki iskontolu tahvil borçlanmalarında beklenen yıllık ortalama reel faiz yüzde 13.6'ya kadar çıktı.
BEKLENTİLER BOZULDU Hazine,
12 ay sonrası için yıllık enflasyon beklentisinin yüzde 7.38'e kadar indiği ekim ayında yüzde 21.96'lık nominal faizle borçlanarak beklenen reel faizi yüzde 13.58'le geçen yılın ve bu yılın en yüksek düzeyine çıkardı. Hazine'nin ekimde yaptığı iki ayrı ıskontolu iç borçlanma ihalesinin nominal faizi ve Merkez Bankası'nın beklenti anketiyle ölçtüğü 12 ay sonrasına ilişkin yıllık enflasyon tahminini dikkate alarak yaptığı hesaplamaya göre, hem nominal faiz oranındaki yükseliş hem de enflasyon beklentisindeki düşüş nedeniyle beklenen reel faizdeki yükseliş ekimde de devam etti. Risk primi olarak da değerlendirilen ve eylülde yüzde 12.62 olan beklenen reel faiz oranı ekimde yüzde 13.58'e kadar çıktı. Böylece Türkiye nominal faizlerin yanı sıra reel faizde de 2004 yılına geri döndü. Merkez Bankası ve Hükümet 2007 yılı için enflasyon hedefini yüzde 4 olarak açıklarken, Hazine en son yaptığı beş yıl vadeli altı ayda bir sabit faiz ödemeli tahvil ihalesinde aldığı borç için Ocak 2011'e kadar altı ayda bir yüzde 9.80 oranında nominal faiz ödemeyi taahhüt etti. Hazine'nin altı ayda bir ödeyeceği sabit faizin oranı gelecek yıl için hedeflenen yıllık enflasyon oranının bir katından fazla bir büyüklük oluşturdu.
NİSANDA % 7.9'A İNMİŞTİ Hazine'nin aylık ortalama borçlanmaları için hesaplanan beklenen yıllık reel faiz bu yıl nisanda yüzde 7.97'ye kadar gerilemişti. Mayısta yüzde 8.65 olan reel faiz, haziranda yüzde 10.74, ağustosta yüzde 12.44 olarak gerçekleşti. Eylülde yüzde 12.62 olan beklenen reel faiz ekimde ise yükselişini sürdürdü ve yüzde 13.68 oldu. Reel faiz 2002 yılında ortalama yüzde 18.2, 2003'te yüzde 17.7, 2004'te yüzde 12.9 oldu. 2005'te reel faizin ortalaması yüzde 10.9'a kadar geriledikten sonra 2006'da ilk kez tek haneyi gördü ve yüzde 8'lere kadar düştü. Ancak 10 aylık ortalamada reel faiz hala yüzde 10.2 düzeyinde.
