Çalıştığım yerde sigara içiliyor
* Defterdarlıkta memurum. 14 yaşımdan beri astım teşhisiyle tedavi oluyorum. İlaçlarımı düzenli aldığımda pek sorunum olmuyor. Ancak, rutubetli, tozlu ortamlardan ve keskin kokulardan rahatsız oluyorum. Ne yazık ki çalıştığım yerde sigara içiliyor. Aynı katta 11 kişi çalışıyoruz. Bunların 7'si sigara kullanıyor. Defalarca hastalığımı ve sigaradan duyduğum rahatsızlığı onlara aktardım. Bir iki gün dikkat ediyorlar, sonra yine her şey eskisi gibi oluyor. Müdürümüze durumu anlattım. Arkadaşlarla konuştu, ama bunun da uzun vadede bir faydası olmadı. Doktorumdan 'sigaralı ortamda bulunması, sağlığına zararlıdır' şeklinde rapor aldım. Rapora istinaden beni arşivde görevlendirdiler. Orası da bana hiç yaramıyor. Hem havasız, hem de rutubetli ve tozlu. Ne yapmamı tavsiye edersiniz?
Astım, KOAH, damar sertliği, hipertansiyon, alerjik nezle gibi hastalıkların seyrinde, sigara, hem nedensel hem de tetik faktör olarak rol oynar. Sigara dumanına maruziyetle astım, KOAH atakları ve enfaktüs gelişebilir ve şiddetli yakınmalar (göğüs ağrısı, nefes darlığı, burun akıntısı, hapşırma, öksürük vb.) başlayabilir. Gecikmiş tip reaksiyonlarda, gündüz solunan toz ve dumanın etkisi geceleyin kendini gösterir. Hasta, sabaha kadar öksürük ve nefes darlığından uyuyamaz. Doğrudan bir sorun oluşturmasa bile, tekrarlayan maruziyetler, hastalığın ilerlemesine ve uygulanan tedavinin etkisiz kalmasına yol açabilir. Bu tür hastalıkların tedavisinde, sigaradan uzak durmak temel yaklaşımdır. Sadece hastanın sigara kullanmaması yeterli olmaz; pasif içicilik dediğimiz sigara içilen ortamlarda bulunmaktan da kaçınması gerekir. Tiryakiler, sağlıklı iken bırakma konusunda pek istekli olmasalar da, sigaraya bağlı hastalıklara yakalandıklarında, sigaradan nefret ederler. Yıllarca sigarayı bırakması hususunda tavsiyelerimize kulak tıkayan ve 'bırakamıyorum' diyen kişiler, sigaranın zararlarını bizzat kendi üzerinde gördükten sonra kolaylıkla ve aniden sigarayı terk ediverirler. Ne var ki, hastaların pasif içicilikten kurtulmaları bu kadar kolay olmaz. Bazen, evinde bile sigarasız bir ortam oluşturmakta zorlanırlar. Eşinin, kendisini dinlemeyip evde sigara içtiğinden yakınan nice astımlı hastam olmuştur. Hele iş yerinde ve sosyal meclislerde, çevresindeki 'dost ve arkadaşlarına' söz dinletmekte çok güçlük çekerler. Hastanın rica ve çırpınmalarını ciddiye alıp, kimse keyfinden vazgeçmez. Oysa, başkalarıyla birlikte paylaşılan kapalı ortamlarda sigara içmek, çevremizdekilere saygısızlıktır. Hele hastalar ve çocuklar gibi sigaraya çok daha duyarlı kişilerin varlığında, bu davranış sadece saygısızlık olmakla kalmaz, bir zulüm halini alır. Hiçbir eğitimli ve uygar insanın, böylesi vurdumduymaz bir tavır içerisinde olması beklenemez. Üstüne üstlük, hasta durumunu anlatıp, bu konuda hassasiyet göstermelerini rica etmesine rağmen, aynı tutum değişmiyorsa; buna ne denir bilemiyorum. Ama 'arkadaşça' bir tavır olmadığı açık. Okuyucuma, tekrar hekimine başvurmasını; 'tozlu, rutubetli ve sigaralı ortamlardan uzak kalması, sağlığı için gereklidir' şeklinde raporunu yeniletmesini ve amiriyle konuşup 'amacının bir inatlaşma olmadığını ama sağlığı için sigaradan uzak kalması gerektiğini, zaten yasa gereği beş kişiden fazla kişinin bulunduğu mekanlarda sigara içmenin yasak olduğunu' vurgulamasını öneririm.
Prof. Dr. Tevfik Özlü
|
