|
|
Uyy, hamsinun paşuna celenler
Karadeniz Ekosistemini İyileştirme Projesi, 26 balık türünden 20'sinin yok olduğunu ortaya çıkardı. Nesli tükenme noktasına gelen balıklar arasında hamsi başta geliyor
Bilim adamları, Karadeniz'de 1985'te 850 bin ton olan balık stoğunun 250 bin tona düştüğünü, 1986 yılında 534 bin ton olan hamsinin ise 88 bin tona düştüğünü, bunun 150 bin kişinin iş kaybına yol açtığını vurguluyor. UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) ve GEF (Küresel Çevre Fonu) tarafından finanse edilen BSERP (Karadeniz Ekosistemini İyileştirme Projesi) kapsamında haziran ayında Bulgaristan'ın Varna şehrinden yola çıkan bilim adamları, Karadeniz'in kuzeybatı şeridinde ekosistemin durumuyla ilgili araştırmalar yaptı. Bulgaristan, Moldova, Romanya gibi birçok ülkeden bilim adamının katıldığı araştırmada özellikle Karadeniz'deki yabancı tür istilası incelendi.
EN ÇOK HAMSİ ETKİLENDİ Yabancı tür istilasının Karadeniz'de çok ciddi boyutlara ulaştığını vurgulayan bilim adamları, bölgede ticari açıdan büyük önem taşıyan hamsinin ekosistemdeki değişikliklerden en çok etkilenen balık türü olduğunu belirledi. Araştırmaya göre hamsi, özellikle Mnemiopsis Leidyi (Kuzey Amerikan deniz anası) istilası nedeniyle azaldı. Çünkü bu tür, hamsilerin besin kaynaklarını tüketti. Deniz anaları Karadeniz'e 1980'li yıllarda gemilerle geldi ve hızla çoğalarak 1990'lı yıllarda 1 milyar tona ulaştı.
35 MİLYAR AVRO GEREKİYOR Bütçesi 10 milyon dolar olan BSERP'in 2002'de başladığını ve amacının tüm Karadeniz bölgesini temizlemek olduğunu aktaran UNDP ve GEF Başkanı Ivan Zavadsky: "Karadeniz'e kıyısı olan Bulgaristan, Gürcistan, Romanya, Rusya, Türkiye ve Ukrayna işbirliği için harekete geçmeli. Türkiye'nin AB'ye uyum sürecinde Karadeniz'i temizlemesi için 35 milyar avro gerekiyor. Hava ve su kirliliği için gerekli olan rakam bu. Romanya ve Bulgaristan AB ile yakın ilişkilerde olduğu için çok yol aldı. Türkiye için de fonlar var. Acil önlem alınmazsa bir süre sonra tüm balıklar tükenecek, bölgede turizm de bitecek."
Özlem YILMAZ /MERKEZ
|