"Şifre" mahkeme kapısında

Binbir Gece Denemeleri'nin nakış ustası Salah Birsel, bir konuşmamızda ilk şiir kitabı "Dünya İşleri" nin 1947'de, üstelik imece usulüyle tam 666 tane basıldığını söylemişti. Benim de 1972'de çıkan ilk şiir kitabım "Kuş Tufanı" nın baskı sayısı "bin"dir. Hepsini anında, olduğu gibi paraya çevirsen, ne fayda? Şiir dergisi "yasakmeyve"de Abdülkadir Budak, "İyi şiirin satması nasıl sağlanabilir; iyi şairlerin oradan oraya savrulması, daha acısı itilip-kakılması nasıl önlenebilir?" diye soruyor ve "satmıyor" gerekçesiyle kimi büyük yayınevlerinin şiir kitabı basmadığından yakınıyor. Tamamiyle haklıdır. "Cumhuriyet" gazetesinde de Mehmet Taner'in "Temas"ını "Ayın Şiiri" seçen Arif Damar, "Üzülerek açıklarım ki," diyor, "ben Taner'in dergilerde çıkan şiirlerinin dışında hiçbir kitabını okumadım. Bir süre önce YKY'den çıkan 'Küflü Şimşek' kitabı, yani toplu şiirleri için yayınevine başvurdum. Kitap tükeneli iki yıl olmuş ve yeni baskısı yapılmamış." Budak'ın deyişiyle "kaybedecek bir şeyi olmayanların şiirlerini yayınlamak, kaybedecek bir şeyi olmayan yayınevlerine düşecek" yine... Bir, Cumhuriyet'- ten bu yana günlük nafakasını çıkarmak bir yana, "mahkeme kapıları"nda sürünen nice şairimizi düşünün; bir de yılda 78 milyon dolar kazandığı romanının "şifre"sinin çözümü için mahkeme kapısında bekleyen "popüler" yazarın hal ve ahvalini... İngiliz tarihçiler Michael Baigent ve Richard Leigh, Dan Brown'ın "Da Vinci Şifresi" romanında yirmi yıl önce yazdıkları "Holy Blood, Holy Grail / Kutsal Kan, Kutsal Kase" adlı kitaptan izinsiz alıntılar yaptığını ileri sürüyor ve adı geçen kitapları basan "Random House" yayınevinin telif haklarını ihlal ettiği iddiasında bulunuyorlar. Yüksek mahkemeye başvuran tarihçiler, kitaplarında Hz. İsa'nın Maria Magdalena ile evlendiğini ve bu evlilikten doğan çocuğun soyundan gelenlerin hala yaşadığını ileri sürerken; "Da Vinci Şifresi"nde ise bu iddia, Katolik Kilisesi'nin örtbas etmeye çalıştığı bir bilgi olarak yer almakta imiş... Kararı, herhalde eleştirmenlerden oluşan yüksek mahkemenin yargıçları verecek ve Dan Brown kaybederse sinemaya aktarılan romanının gösterimi ertelenecek... Günümüz dünyasında, para büyük olunca dava da o nispette iri kıyım... Sözü, üstadımız Salah Birsel'den açtık, onunla sürdürelim... Birsel, 04 Kasım 1991 tarihli günlüğünde, Ankara'da Ahmet Oktay'ın yeni yazdığı bir şiirini İlhan Berk, Necati Cumalı, Oktay Akbal ve Kenan Harun'a okuduğundan söz eder. Ama gelin görün ki çok beğenilen şiirden kimi mısralar, ertesi ay bir dergide İlhan Berk imzasıyla yayınlanan şiirde de yer alacaktır. Ardını şöyle getirir Birsel: "Ahmet kızsın mı kızmasın mı? Yine de büyüklük göstererek acıyı gizli çekmecesine kilitler. İlhan'ın dans-şovları biter mi? Yıllar sonra aynı figürü Ülkü Tamer'e de uzatır. Ama Ülkü susmaz. Gazetelere bir ilan verir: - Bundan böyle şiirlerimi İlhan Berk'e okumayacağım." Doğrusu, bestseller romanlara karşı değilim ama "Da Vinci Şifresi"ni okumadım, Dan Brown davayı kazanırsa belki filmine giderim. Şiir okumaktan ise asla vazgeçmeyeceğim.