|
 |
 |
 |
 |
|
130 yıllık gelenekten kalan eğitim mirası
Zapyon Rum Lisesi, 130. yılını eski ve yeni mezunlarını buluşturan kültürel etkinliklerle kutluyor. Bir dönem Rum, Müslüman, Ermeni,Yahudi ayrımı yapılmadan binlerce öğrenciye eğitim imkanı sunan okulun geleceği tehlike altında.
Taksim Sıraselviler Caddesi'nden girer girmez başınızı sağ tarafa çevirdiğinizde karşınızda tüm görkemiyle tarihi bir bina yükselir. Giriş kapısı sokağın içinde kaldığı için çoğu zaman gözden kaçan, önünden geçenlerin bile başını kaldırıp bakmadığı, adından söz edilince "O da nedir?'' denilen bu binanın öyküsü giderek hüzünleniyor. Bugüne kadar ilk, orta, lise ve akademi statüsünde binlerce öğrenci yetiştiren, mezunları sadece Türkiye'de değil çeşitli ülkelerde önemli kademelere gelen Zapyon Rum Lisesi, 130 yaşını buruk kutluyor. Türkiye'de bir dönem 200 bin Rum'un yaşadığı tarihlerde öğrenci sayısı binin altına düşmeyen okulda bugün tüm Rum nüfus 1200'lere indiği için sadece 96 öğrenci var. Kurulduğu yıllarda Rum öğrencilerin yanı  sıra Müslüman, Ermeni ve Yahudi öğrenciye de eğitim verilen okulda, 1968'den bu yana ise çıkartılan bir yasayla sadece Türk tabiyesindeki Rum Hıristiyan Ortodoks öğrencilerin okumasına izin verildiği için öğrenci sayısı giderek azalıyor. 1875'te Tepebaşı'ndaki ilk binasında eğitime başlayan Zapyon Rum Lisesi, 1879'da öğretmen yetiştiren bir akademi olarak yeniden düzenlenince bugünkü binası inşa edildi. 1885'te açılışı yapılan okulun kurucuları Zappas kardeşler "istikbal annelerin ellerindedir'' fikrinden hareketle kızların eğitimli olmasına önem veriyordu. O dönemde Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde kızların eğitim yaptığı başka akademi olmadığı için okula giren Ayşe Sıdıka Hanım da okuldan mezun ilk Müslüman öğrenci olarak tarihe geçti. Ulema Mustafa Numan  Efendi'nin kızı olan Ayşe Sıdıka Hanım bir pedagoji kitabına da imza attı.
SADECE 96 ÖĞRENCİ VAR
Okulun tarihçesi ve eğitim anlayışı hakkında bilgi aldığımız Zapyon Rum Lisesi kurucu vekili Nikos Kefalas'ın annesi Zozo Kefalas da bu okulun mezunları arasında ve Türkiye'nin ilk diş hekimi kadınlarından... Nikos Kefalas, giderek azalan Rum nüfusuyla birlikte okulun geleceğinin de tehlikeye girdiğini hatırlayor; "1965'ten itibaren çok kuvvetli bir göç başladı Türkiye'den... Göçle birlikte yalnız Zapyon değil diğer okullarımızda da azalma oldu. Bugün İstanbul'daki bütün Rum okullarında 225 öğrencimiz eğitim görüyor. 1968'e kadar tüm Türk vatandaşlarında din ayrımı yapılmadan, ister Rum ister Müslüman, ister Ermeni kayıt yaptırma  hakları vardı. Bu tarihten sonra sadece Rum Hıristiyan Ortodoks öğrencilerin kaydı yapılır şartı getirildi. Bugün Türkiye'de yaşayan bir aile Fransız, İngiliz, İtalyan okuluna rahatlıkla kayıt yaptırabiliyorsa aynen Rum okuluna da yaptırması lazım. Niye bizim için böyle bir engel var, anlamak çok zor. Bu okulları kurtarmak için yapılacak tek şey var. Rum Hıristiyan Ortodoks olmayan çocukların da bu okulda okuma hakkını tekrar kazanması gerekir. Yunanistan'dan gelen iş adamlarının çocuklarının bile okullarımızda okuma hakkı kalmadı." Kefalas, hükümetten bu okulların eski statüsünün iade edilmesini talep ettiklerini, ancak bu koşullarda okuldaki eğitimin eski canlılığına kavuşabileceğini söyleyerek "Aksi halde bu okullar kapanmaya mahkum" diyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
