|
 |
 |
 |
33 yıldır bebek biriktiriyor
Bebek koleksiyoneri Ulvi Can, Japonya'dan ABD'ye pek çok ülkeden oyuncak bebek satın aldı. Şimdi 250 parçadan oluşan bir koleksiyonun sahibi.
250 bebekli mutlu bir hayat
Bebek koleksiyoneri Ulvi Can, Japonya'dan ABD'ye, Avrupa'dan Güney Amerika'ya kadar gitti. 33 yılını harcayıp beş kıtada pek çok ülkeden bebek aldı. Şimdi 250 parçadan oluşan koleksiyonu ve bir o kadar da anısı var.
Devlet Halk Dansları'nda halk oyunları uzmanı olan 66 yaşındaki Ulvi Can bir bebek koleksiyoneri. Oyuncak bebek tutkunu olan Ulvi Can Japonya'dan ABD'ye, Avrupa'dan Güney Amerika'ya kadar gitti. Arkadaşlarıyla kavga etti, ilk defa adım attığı şehirlerde hiç tanımadığı insanlarla pazarlığa girdi. Bu uğurda 33 yılını harcadı. Can, koleksiyonun toplam değerinin 50 bin YTL olduğunu belirterek, "Ama manevi açıdan paha biçilmez" diyor. Ulvi Can'ın oyuncak bebek tutkusu ilk gençlik yıllarına rastlıyor. O yıllarda halk danslarına gönül veren Can, 1962 yılında ekibiyle ilk kez İtalya'daki Halk Oyunları Festivali'ne katıldı. Festivale katılanlara hatıra olarak verilen oyuncak bebek, Can için yeni bir dünyanın kapılarını açtı. İtalya'da Can'a hediye edilen bez bebekler Can'ın koleksiyonunun ilk parçaları oldu. İtalya'da kendisine  hediye edilen bebeklerin, ona her ülkeden oyuncak bebek alma fikrini verdiğini belirten Can, koleksiyon çılgınlığının o an başladığını söylüyor.
SERGİ TEKLİFİ ALDI
Can'ın oyuncak bebek koleksiyonunda ağırlıklı olarak Yugoslavya, Bulgaristan ve Romanya'dan bebekler var. En son Japonya'dan bir bebek satın alarak koleksiyonuna eklediğini belirtiyor. En çok Güney Afrika, Fas, Cezayir, Tunus gibi ülkelerde bebek bulmakta zorlandığını söyleyen Can, bu bölgelerde oyuncak bebeklerin az bulunduğunu ifade ediyor. Yapımında deniz kabukları, ot sapları gibi farklı maddelerin de kullanıldığı oyuncak bebeklerin sayısı 250'yi geçmiş durumda. Bez bebeklerden porselene, matruşkalardan tel yapımı bebeklere kadar çok çeşitte bebeği barındıran koleksiyonu genişlediğinde çevresinden çok ilgi gördüğünü belirten Can, yüzlerce bebeğe sahip olunca Mısır'dan sergi teklifi aldığını söylüyor. Mısır ve  Pakistan'da birbirinden renkli oyuncak bebeklerini sergileme fırsatı bulan Can, insanların ilgiyle bebeklerini görmeye geldiklerini belirterek, Türkiye'de koleksiyonunu sergileme olanağını bulamadığından yakınıyor. Can, mesleği sayesinde neredeyse tüm dünyayı gezerek koleksiyonunu 50 ülkeden getirdiği bebeklerden oluşturduğunu söylüyor. 33 yılda toplayıp, sınıflara ayırarak sakladığı bebekleri beş kıtadan geliyor. Kilometrelerce uzaktan gelen bebeklerin hepsinin ayrı hikayesi var. Ulvi Can, her bir bebeğe baktığında bir anısının gözünde canlandığını belirterek, şöyle devam ediyor: "Yine bir folklor festivali için Japonya'ya gitmiştim. Orada tanıştığım kişilere hobi olarak oyuncak bebek koleksiyonu yaptığımı anlatım. Bunun üzerine iki Japon kızı ilgimi çekecek bebekler olduğunu söylediler. Ancak bu bebeklerin, kaldıkları şehirden uzak bir bölgede satıldığını anlattılar. Japon kızlarına bebeklerin satıldığı yere beni götürmeleri için  bir gün boyunca yalvardım. Ve sonunda o şehre gitmek için onları ikna ettim. Uzun bir tren yolculuğunun ardından başka bir şehre ulaştım. Kaybolma riskini göze alarak üç tane kimonolu Japon bebeği satın aldım." Koleksiyonu için kimi bebeklerin peşinden aylarca koştuğunu söyleyen Can anılarına şöyle devam ediyor: "Bir gün mahalleden bir arkadaşım geldi. Koleksiyonum olduğu için bana bir bebek gösterdi. Gösterdiği bebek İtalyan şövalyesiydi ve çok beğendim. Bebeği bana satması için para teklif ettim, kabul etmedi. Hediye teklif ettim, istemedi. Bebeği elinden alabilmek için aylarca bekledim. Adam ısrarıma dayanamayıp sonunda bıktı ve bebeği bana karşılıksız verdi."
KIRMADAN GETİRMEK ZOR
Can, bebekleri toplamanın çok zevkli bir uğraş olduğunu söylüyor ancak bakımlarının çok zaman aldığını da  sözlerine ekliyor. Bebekleri özellikle tozdan korumak gerektiğini söyleyen Can, "Bebekleri yıllara karşı koruyabilmek için hepsini yerlerinden kaldırıp, teker teker ilgilenmek gerekiyor. Önceleri temizliklerini üç günde bir yapıyordum. Ancak yaşım ilerlediği için artık o kadar sık ilgilenemiyorum. Bebekleri temiz tutmak için önce üzerlerinden tozlarını alıyorum. Daha sonra kuş tüyüyle en ince ayrıntılarına kadar temizliyorum. Son olarak da raflarını silip hepsini özenle yerlerine yerleştiriyorum" diyor. Onlarca ülkeden, çeşit çeşit bebek toplamanın bir zorluğunun da, parçaları o ülkelerden taşımak olduğunu belirtiyor. Birçok porselen bebeğin de yer aldığı koleksiyonu oluştururken Can'ın yaşadığı en büyük korku ise bebeklerin Türkiye'ye gelirken yolda kırılması. Uzun yolculuklarda bebekleri kağıtlara sarıp, kauçuklarla destekleyerek getirdiğini anlatan Can'ın bu konuda üzülerek anlattığı bir  anısı var: "Yine bir folklor festivali için Arnavutluk'a gittiğimde, aldığım bir bebek yolda düşerek kırıldı. Düşmesine sebep olan arkadaşımla büyük bir kavga ettik. Daha sonra döndüğümde tutkalla yapıştırdım ama yapıştırıldığı belli oluyordu. Ben de boynuna kolye takarak bu kırılma izini sakladım. Arkadaşımla barıştık ama olayın üzerinden yıllar geçmesine rağmen hala aklıma geldikçe kızarım." İşine büyük bir tutkuyla bağlı olan Can, Devlet Halk Dansları'ndaki görevinden emekli olduktan sonra zamanının çoğunu evde geçirdiğini ve o günlerin hatırası olan oyuncak bebek koleksiyonuna bakarak avunduğunu söylüyor. Yalnız yaşayan koleksiyoncu onlarla ilgilenirken rahatladığını ve can sıkıntısını giderdiğini belirtiyor. Koleksiyonunun toplam 50 bin YTL'lik bir servet olduğunu ifade eden Can, bebeklerine manevi açıdan paha biçemiyor.
Şeyda ÇETİN
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
