|
|
Kalbin en yeni ilacı günde bir bardak nar suyu
Florida'da yapılan dünyanın en önemli kardiyoloji konferansında, nar suyu ile ilgili önemli bir çalışmanın sonuçları açıklandı: Narda bol miktarda antioksidan, C vitamini, demir ve potasyum var. Bir bardak nar suyunun antioksidan özelliği, iki kadeh kırmızı şarap ve 10 bardak yeşil çay ile aynı seviyede. Üstelik, bu özellikleri sayesinde kalbi ilaç gibi koruyor
Kolumbia Üniversitesi New York Presbyterian Hastanesi kardiyoloğu Doç. Dr. Özgen Doğan, beslenmenin kalp hastalıkları üzerine etkisiyle ilgili sorularımızı yanıtladı...
* Kalp üzerinde adeta ilaç etkisi yapan besinler var mı? Orlando, Florida'da yapılan dünyanın en önemli kardiyoloji konferansında, en popüler konulardan biri nar suyuyla ilgili çalışma oldu. Nar çok eski bir meyve. Türkiye ve Irak'taki dini kitaplarda, çok eski tıp kitaplarında yer alıyor; şairlerin ve ressamların da dikkatini çekmiş. Hatta, bazı kaynaklar Havva'nın Adem'e verdiği meyvenin elma değil, nar olduğunu iddia ediyor. Bu meyvenin kardiyoloji ile ilgisine gelince; narda 'polyphenol', 'tannin' ve 'anthocyanin' adlı antioksidanlar var. Ayrıca, içinde C vitamini, demir ve potasyum bulunuyor. Antioksidan miktarı kırmızı şarap, yeşil çay, kızılcık ve portakal suyuna göre üç kat daha fazla. Bir bardak nar suyu, iki kadeh kırmızı şarap, 10 bardak yeşil çay ve dört bardak kızılcık suyu ile aynı seviyede. Alkoldeki gibi karaciğer, mide ve yemek borusuna kötü etkilerinin olmaması ise cabası. Üstelik, nar kalbi bu özellikleri sayesinde ilaç gibi etkiliyor.
* Nar suyu konusunda ciddi bilimsel çalışmalar bulunuyor mu? Faydaları spekülasyon değil. Bu konu ile ilgili ciddi ve değişik çalışmalar var. Farelerde yapılan çalışma, nar suyu ile beslenen farelerdeki damar plakaları tıkanıklıklarını yüzde 44 gerilettiğini göstermiş. İnsanlarda yapılan diğer bir çalışma ise; günde 50 mililitre iki hafta süreyle nar suyu verildiğinde, 'angiotensin converting' enziminin yüzde 36 düştüğünü gösteriyor. Bu enzim tansiyonumuzu artıran kötü bir madde ve hatta, bu enzimi bloke etmek için kullanılan piyasada birçok tansiyon ilacı var. Bu çalışmada, nar suyu sayesinde tansiyon yüzde 5 azaldı. Nar suyu, ilerde tansiyon tedavisine doğal bir alternatif olabilir.
* Nar suyunun kötü kolesterol (LDL) üzerine etkisi var mı? Nar suyu kötü kolesterolün (LDL), oksidasyonunu durduruyor. Yani, kötü kolesterolün damar çeperini delip duvara yerleşmesini ve plakaların, tıkanıklıkların oluşmasını önlüyor. Kötü kolesterol oksidasyonu, damar sertliğinin ilk halkalarından biri. Diğer bir madde 'ellajik asit'; kara dutta olduğu gibi narda da bol miktarda var. Bu madde 'aromataz' enzimini engelliyor. Bu da, östrojen hormon sentezini azaltıyor. Meme kanserli hastalarda kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilir. Nar suyu tablet haline getirilmeye çalışılıyor.
* Kalp sağlığı için nasıl diyet yapmalı? Kısa dönemde (14-21 gün) karbonhidratsız bir diyet ile hızlı kilo kaybını gerçekleştirebilirsiniz. (Ekmek, tatlılar, makarna, pilav, fasulye, mercimek ve meyveler yüksek karbonhidrat içeren besinler.) Bunlara ek olarak, yüksek karbonhidrat kaynağı sebzelerden, örnek olarak patatesten de uzak durmak gerekir. Düşük karbonhidratlı patlıcan, domates, ıspanak gibi sebzeleri seçmek doğru olur.
* Son moda diyetler kalp sağlığına zarar verebilir mi? Dr. Atkins'in düşük karbonhidrat diyete yüksek protein diyeti ekleyerek ismini verdiği diyet Amerika'da da en çok uygulanan diyetler arasında. Et, balık, mayonez, yumurta, sucuk ve peynir yüksek proteinli gıdalardır. Yüksek protein ve düşük karbonhidrat karışımı ile kısa vadede çabuk kilo vermek olası. Özellikle yüksek protein tokluk hissi veriyor ve insan kendini daha enerjik hissediyor. Amerika'da pek çok sinema yıldızı bu diyetin müptelası. Ancak, bu diyet tıp çevrelerinde kolesterole etkisi ve diğer nedenlerle oldukça tartışmaya açık. Yalnız bir gerçek var ki, kısa dönemde kilo kaybettiriyor. Alkol güçlü bir kalori kaynağı ve diyeti bozacak davranışlara neden olabilir. Kahve ise, şeker yeme duygusunu artırıyor. Bu iki maddeden uzak durmakta fayda var. Özet olarak, karbonhidratsız yüksek proteinli diyet kısa dönemde uygulanabilir. Sürekli uygulanabilecek bir diyet değildir.
* Kilo ile kalp hastalıklarının doğrudan bir ilgisi var mı? Bütün sağlık araştırmalarına baktığımızda, zayıf insanların en çok yaşayan insanlar olduğunu görüyoruz. Kalp hastalıklarından ölümde son 40 yılda, yüzde 40 oranında düşüş gerçekleşti. Bunun nedeni yapılan ameliyatlar, stentler ve balonlar değil. En önemli neden, diyet ve yaşama biçimindeki değişiklikler. Sigara içmek, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve şeker hastalığı varlığı, şişmanlık, egzersiz yapmamak kalp hastalığının en önemli nedenleri. Ben kalp hastalarıma ve korunmak isteyenlere, Akdeniz-Türk diyetini öneriyorum. Bu diyet taze sebze, meyve, sarmısak, zeytinyağı, fındık, çay, fıstık, pekmez ve balık ağırlıklı. Kısa dönemde (iki-üç hafta) kilo kaybetmek için yüksek proteinli diyetler kullanılabilir. Bundan sonra Akdeniz- Türk diyetine dönmekte yarar var. Uzak Doğu'nun soya sütü, sushi'si ve tofu'sunu buna ekleyebilirsiniz. Bu, kötü kolesterolü (LDL) yüzde 10 düşürür. Yeşil veya normal çay, sertleşmiş kalp damarlarından hormon salgılanmasını artırarak, damarın yeniden genişlemesini sağlar. Özellikle soğuk su balıkları 'somon ve sardunya' omega-3 yağ asidi ile kalbinizi korur.
|