| |
Şam'dan ilk gözlemler
Marmara Vakfı Başkanı Akkan Suver aradı: "Suriye'ye gidiyoruz, gelir misiniz?" Böyle bir dönemde böyle bir davet... Bundan alası Şam'da kayısı... "Neden olmasın" dedik. Şam'da geçen ilk iki güne dair bazı gözlemler: * ABD karşıtlığı var... Bu, sokakta bile hissediliyor. * Halk Türkiye'ye karşı çok sıcak. * Türkiye'nin Batı'dan uzaklaştığı, Ortadoğu'ya döndüğü şeklinde bir hava mevcut. * Şam Üniversitesi Strateji Merkezi, 2005'i Türkiye yılı ilan etmiş. * Resmi söylem, medyada sansür yok... Ama gerçek durum: Haberler yönetimin süzgecinden geçiyor. * Caddeler artık Türkiye'de pek kalmayan çok eski model otomobillerle dolu... Ama bazılarının altında son model otomobiller, cipler var. * Öğlenleri ve akşamları lüks lokantalar tıklım tıklım... Arak (rakı), viski, şarap tüketimi hiç de az değil.
Fıkra bu ya, Amerikalı ile Suriyeli arkadaş olmuşlar. Suriyeli sormuş: - Maaşın ne kadar? - 3 bin dolar. - Ne kadarını harcıyorsun? - 2 bin dolarını. - Tasarruf ettiğin bin doları ne yapıyorsun? - Amerika demokratik bir ülke... Bizde kimseye tasarruf ettiğin parayı ne yapıyorsun diye sorulamaz. Bu defa Amerikalı sormuş: - Sen ne kadar maaş alıyorsun? - 200 dolar. - Aylık harcaman ne tutuyor? - 500 dolar. - Aradaki 300 doları nereden buluyorsun? - Suriye demokratik bir ülke... Burada kimse kimseye aradaki farkı nereden buluyorsun diye soramaz.
Biz bu fıkraya kahkahalarla gülerken, karşımızdaki Suriyeli şöyle dedi: - Biz bunu sayın Turgut Özal'dan öğrendik. Görülen o ki "Benim memurum işini bilir" felsefesi Suriye'de de yaygın.
Merak ettik, Şam Otobüs Terminali'ne gittik. Ve kendimizi Türkiye'de sandık. Has Turizm, Öz Tur, Pan, Özhan, Hatay Turizm otobüsleri tıklım tıklım. Her akşam saat 22'de Şam'dan Antakya'ya en az sekiz, dokuz otobüs kalkıyor. 450-500 km yol. Yolculuk fiyatı ise "altı dolar." "Bavul turizmi" fevkalade. Suriye'den, Türkiye'ye toz şeker, çay, kahve gidiyor. Türkiye'den Suriye'ye ise neler gelmiyor ki? Kot pantolon, viski, bira, elektronik eşya, deri ceket.
Suriye, Arap dünyasında "farklı bir ülke." Marmara Vakfı ile Şam Üniversitesi Strateji Merkezi'nin düzenlediği toplantıdan bir anekdot. Strateji Merkezi Başkanı Prof. Dr. Faysal Khaldoum aynı zamanda milletvekili. Anayasa Komisyonu'nun da Başkanı. Prof. Khaldoum konuşmasında sık sık "Biz Arap dünyası olarak" sözlerini kullanınca... Bilgi Üniversitesi'nden Prof. Dr. İlter Turan dayanamadı: - Hangi Arap dünyası?.. Arap dünyasında kadın, erkek aynı lokantada, aynı masada yemek yiyor mu?.. Öğle yemeğinde şarap içiliyor mu?.. Araplar, tek bir dünya değil.
İlter Hoca'nın bu sözlerinden sonra akşam gittiğimiz lokantada etrafa "dikkatlice" baktık. İnsanlar "beyaz ırk." Kadınların bir kısmı yemekte nargile içiyor. Masada her çeşit içki var. Erkeklerin ağzında "en pahalı puro." Evet Suriye gerçekten, Arap coğrafyasında "değişik bir dünya."
|