Eski Merkez Bankası Başkanı Erçel: Son 20 yılda TL'ye yatırım yapanlar kazandı. Dövizden YTL'ye dönün, siz de bekleyip orta vadede kazanın.
Eski Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel paranın rotasını çizmenin en zor olduğu düşük enflasyon koşulları, yani bugün için SABAH okurlarına ışık tutuyor. İlk uyarısı parasını dolarda tutanlara.
PARAYI DOLAR VE ALTINA YATIRAN KÖTÜ KAYBETTİ Erçel'egöre parasını dolara yatıranlar son altı yılda reel olarak yüzde 54 kaybetti. Doların son yirmi yılda getirisi ise yılda ancak yüzde 1-1.5 düzeyinde oldu. Altının durumu da aynı. O da ancak bu kadar kazandırdı.
BORSADAN YATIRIM FONUNA EN İYİ KAZANDIRAN LİRA OLDU Sonyirmi yılda hep Türk Lirası yatırımcıları kazandı. Borsada kazanç yüzde 871, hazine bonosunda yüzde 771, yatırım fonlarında ise yüzde 142 oldu. Mevduattaki kazanç bile daha düşük olsa da yüz güldürdü. Yüzde 102.
Bu yazı dizisinin amacı, "düşük enflasyonda ve nispeten sağlanan siyasi istikrarda, birikimlerin değerlendirilmesinin kolay bir uğraşı olmadığı ve olaya profesyonelce yaklaşmak gerektiği" şeklindeki bir mesajı sizlere iletmektir. Yüksek fiyat artışlarının hakim olduğu ortamlarda kurallar değişiktir. Spekülasyon ve kısa vadecilik sisteme yerleşmiştir. Oyun buna göre oynanır. Biz bunu 30 yıl yaşadık. Şimdi ise çok değişik şartlar mevcut. Birikimlerde alın terinin payı giderek artıyor. Vadeler uzuyor, spekülasyonlar azalıyor. Buna karşı, reel getiriler dünyadaki finans piyasalarının şartlarına parelel gelişme gösteriyor. Daha önce gördüğümüz yüksek reel faiz ortamı normalleşiyor. Bu nedenle, sizlere birikimlerinizi değerlendirmek için öneriler ve alternatifler sunarken, bu işin ne kadar teknik, güç ve araştırma gerektirdiğini göstermek istedik. En yüksek getiriyi elde etme uğruna riski dikkate almayanların ne tür durumlarla karşılaşabileceğinin altını çizdik. Risk unsurlarını gözden kaçırmamanın önemini bir kez daha vurguladık... Ayak üstü önerilere değil, profesyonelce yapılan değerlendirmelere güvenilmesi gereğini bir kez daha işaretledik. İşin zorluğunu ve gerçekçiliğini anlatmaya özen gösterdik. Muhafazakar bir çizgide riskleri de düşünerek size yardımcı olmak istedik.
TASARRUFÇUNUN DAVRANIŞ BİÇİMLERİ Bireysel ya da kurumsal tasarrufçusunuz. Elinizde bulunan parayı kullanmak istiyorsunuz. Bu durumda bilimsel açıdan bekleyiş ve davranışların incelenmesi gerekir. İktisatçı John Maynard Keynes'e göre, bireyler ya da kurumlar üç nedenle para biriktirir. Birincisi, her an nakde ihtiyacınız olabilir. Maaşınızı aldınız. Ay sonuna kadar harcayacaksınız. Bir kurumsunuz, tahsilat yaptınız. Bundan biraz getiri elde etmeyi düşünebilirsiniz. (Muamele saiki) İkincisi, birikimleriniz ile bir şey almak istiyorssunuz, örneğin araba veya ev alacaksınız veya düğün yapacaksınız. Ancak bunların ne zaman gerçekleşeceği belli değil. Bu işlemi en uygun maliyetle yapmak istiyorsunuz. Amacınız hem ucuza almak hem de birikimlerinizden yüksek getiri sağlamak. (Spekülasyon saiki) Üçüncüsü, orta ve uzun vadeli projeleriniz var. Emekliliğinizi rahat geçirmek istiyorsunuz. Birikimlerinizin getirisini gelirinize eklemek arzusundasınız. Çocuğunuzun eğitim masrafını karşılamak amacınız. (Tasarruf saiki) Bu konuda karar verdiğiniz takdirde, birikimlerinizi en iyi biçimde değerlendirebilirsiniz. En uygun yatırım alanını bulmaya başlarsınız.