Taşın ve inancın şehrinde topyekûn değişim var. İsveç'e giden Süryaniler geri dönüyor kadınlar turistlere yemek yapıyor, İngiliz otel zinciri taş evleri işletmeye hazırlanıyor.
Türkiye'nin, kaderini değiştirmeye belki de en hevesli şehirlerinden Mardin, sadece şehri terk edip büyük kentlere göçedenlerin değil, artık yabancı sermayenin de ilgisini çekiyor. Mardinli işadamı Sabahattin Evrensel'in restore ettirdiği tarihi taş ev, 49 odası, 100 yatağıyla nisan ayında hizmete geçmeye hazırlanıyor. Oteli, şehrin taş ustaları restore ederken, İngiliz bir otel zinciri de işletmeye talip. Metro Cash & Carry ile Procter & Gamble'nin bir araya gelerek düzenledikleri "Sağlıklı Gülüşler Kampanyası" için davetli olduğumuz Mardin'de, Vali Temel Koçaklar'ı ve projelerini dinledik. Vali Koçaklar, 15 bin çocuğa diş macunu ve diş fırçası dağıtılan kampanya için bizi yatılı ilköğretim bölge okullarına götürdü. Orada gördük ki, çocuklar için bir kutunun içinden çıkan küçük hediyeler kadar, büyük şehirden gelenlerin onların yaşamlarına yaşamlarına 'dokunması' önemli. Bir diş fırçası hayatı değiştirmez elbet, ama yanınızda ne götürürseniz götürün, sizi çığlıklarla karşılayan küçüklerin yatılılıkları "Buralara daha sık gelmek gerek" dedirtiyor.
SABANCI'DAN 2 TRİLYON Terör yıllarında şehri terk ederek İsveç'e, Almanya'ya giden Süryaniler, teker teker dönmeye başlamış. Geri dönenler, Elbeğendi köyünde tripleks evler yaptırıyor. 1984'te başlayıp inşaatı duran otel, 1.5 yıl önce tamamlanmış. Turizm şirketleri eski evlere talip oluyor. Dokuz Eylül Üniversitesi'nden bir profesör, 300 kişilik bir tıp kongresini Mardin'de yapmak için rezervasyon yaptırmış. Mardin Valisi Koçaklar'ın, ölümünden önce görüştüğü Sakıp Sabancı'nın sözünü de 2005 yılında Adana'daki Vaksa tutacak. Şirket eski valilik binasının onarımı için 2 trilyon katkıda bulunacak. Ve Mardin'de Sakıp Sabancı Sanat Merkezi faaliyete geçecek. Turizmci Vural Öger, Deyrul Zafaran Manastırı'na iki günlük inanç turizmi turları yapmayı planlıyor. Vali Koçaklar, AB'nin 15 milyon Euro'luk kültürel mirası koruma projesinden yararlanmak için bölgedeki girişimcileri ayaklandırmış. Koçaklar, "Mardin, önümüzdeki beş yılda dünyanın yıldız şehirlerinden biri olacak" diyor. Mardin şarapçılığa da uygun. Savur'daki Süryaniler'in ev şarapları ünlü. Girişimci Mardinliler'den Mehmet Kaleli de, Güler Sabancı'nın yüreklendirmesiyle Fransa'dan çeşit bağ fidesi getirmiş. Savur'da diktiği fidelerden ileride şarap yapmayı planlıyor.