 |  |
 |
|
Bizimkisi ne sistemi?
Niyetim, parlamenter sistem ile başkanlık sisteminin ne olduğu üzerine ahkam kesip okuyucuyu bunaltmak değil. Üç dakika ansiklopediye bakan kişi neyin ne olduğunu öğrenir, teorik anlamda...
Adı United Kingdom olduğu için, Britanya'da krallık sisteminin
var olduğunu düşünenler tabii ki meseleyi üç dakikada çözemezler.
Benim maksadım, konuya biraz olsun hayatın pratiğinden bakabilmek...
Başbakan Erdoğan, iktidara geldikten sonra Türkiye'de nasıl hükümet edildiğini, daha doğrusu nasıl edilemediğini görünce, şapkayı önüne koyup şöyle düşünmeye başladı:
Başkanlık sistemi daha iyidir!
Katı bürokrasiden ve Nuh Nebi'den kalma mevzuattan kurtulmanın başka yolu yok çünkü.
Bu işte benim oyum olumlu olur.
Başkanlık sistemi, Türkiye'nin ilerleme hızını arttırır. Siyasi İradeyi daha etkin hale getirir.
Türkiye mevcut parlamenter sistemin yetersizliği yüzünden, 1990-2000 arasındaki 10 yılı göz göre göre heba etti örneğin. Cumhuriyet tarihinde ne kadar zamanın heba olduğunu hesaplayabilmek içinse, 100 uzmanın 100 yıl çalışması gerekir..
Fakat bu ciddi konuyu tartışırken, bize özgü absürdlükleri de hesaba katmak gerekir.
Birincisi, Türkiye'nin önünde koca bir takoz gibi duran bürokrasiyi bertaraf etmek için geçilmesi düşünülen başkanlık sistemine, bu bürokrasi varken nasıl geçilecektir? Büyük bir paradoks...
İkinci nokta daha da komik: Türkiye'de pratikte, zaten başkanlık sistemine benzer bir realite yaratıldı. Parlamento, uzun yıllardır kabinelere parmak kaldıran bir hüviyete büründü.
Somut bir örnek istenirse, Başbakan Erbakan, usuletle ve suhuletle Çankaya tarafından görevden alınırken, zamanın parlamentosu nasıl bir erk koyabilmişti ortaya? Hiç! Öte yandan, en güçlü olduğu dönemde Özal, Türkiye'yi başkan gibi yönetmemiş miydi? Demirel de en güçlü dönemlerinde farklı mıydı? Bir nokta daha var tabii: En güçlü başbakanlar bile, bize özgü cuntalar, ders bitti zilini çaldıklarında teneffüse çıkmak zorunda kaldılar.
Özetle söylemek istediğim şu: Parlamenter sistemi iyice yozlaştırdık. Bu yüzden bürokrasi büyük güç oluşturuyor. Bu yüzden de başkanlık sistemine geçmek yararlıdır. Nasıl olacağını, hukuk teknisyenleri belirler.
|
