Rapor yolculuğu

Bugün 3 Kasım 2002 seçimlerinin ikinci yıldönümü. Gerçi Anayasa seçimlerin 5 yılda bir yenilenmesini öngörüyor ama 1983'ten bu yana hiçbir yasama dönemi 5 yıl sürmedi. O nedenle AK Parti'nin bugün iktidar süresinin tam ortasında olduğunu söyleyebiliriz.
Tabii erken seçime giderek önündeki süreyi kısaltmazsa.
Geride kalan iki yılın bilançosunu özetlemek için bir veri yeterli: AK Parti'nin bugün sahip olduğu taban desteği, 3 Kasım seçimlerindeki oy oranının üstünde. O kadar ki, seçime gidilse, neredeyse yüzde 50'nin üstünde oyla ortalığı silip süpürecek.
Böyle bir güven ve destek çok partili demokratik yaşamımızda sadece üç lidere nasip oldu: 1950'lerin başında Adnan Menderes'e, 1960'ların ortasında Süleyman Demirel'e ve 1980'lerin ilk yarısında Turgut Özal'a.
Sevgili Mehmet Barlas, 2002'nin başında Francis Fukuyama'nın "Tarihin sonu" tezinden esinlenerek, Türkiye'de "Siyasetin sonunun gelmekte olduğunu" yazmıştı. Kehaneti doğru çıktı.
Hiç kimsenin alternatif arayışı bir yana ihtiyacı bile duymaması, ana muhalefetin -Baykal gücenmesin- sürekli kan kaybetmesi, parlamento dışı partilerin hayalete dönmesi, neredeyse fiili tek parti dönemi yaşanması başka türlü nasıl açıklanabilir?

Ergil'den Sakıp Ağa'ya
İktidarın iki yıllık performansı için AB sürecinden ekonomiye kadar birçok alandan başarı örneği sayılabilir. Ancak bize göre, Başbakan Erdoğan ve arkadaşları karnelerinde en yüksek notlardan birini hükümet programında vaat ettikleri "Sivil toplumu güçlendirme" ve "Uzlaşı ve hoşgörü ortamını geliştirme" çabalarıyla hak ettiler.
Bugün "Azınlık Raporu"na karşı çıkanların tepkisi "yırtmak" ile sınırlı kaldıysa, bunu, işte bu iki etkene borçluyuz.
Zira geçmişte bu rapora göre çok daha ihtiyatlı ve çekingen nice raporun sahiplerinin başına gelmeyen kalmamıştı. İsterseniz kısaca hatırlatalım:
1990'da SHP, "Doğu ve Güneydoğu Sorunlarına Bakış ve Çözüm Önerileri" adlı bir rapor yayınladı. Başsavcılık hemen soruşturma başlattı, neredeyse kapatma davası açılıyordu. Oysa Deniz Baykal'ın da imzası bulunan raporda sadece "Kürt gerçeği"nin kabul edilmesi ve buna göre çözümler üretilmesi öneriliyordu.
Üç yıl sonra yine SHP, "Öncelikli Hedefler" başlıklı bildirgede Kürtçe eğitim ve yayın sözü verdi. Neredeyse "vatan haini" ilan ediliyordu. Hem de iktidar ortağı olmasına rağmen.
Yine aynı yıl Başbakan Çiller, "PKK ile mücadelede Bask modelinin etkili olabileceğini" söylemeye kalktı, Cumhurbaşkanı Demirel'den öyle bir zılgıt yedi ki, bir daha İspanya'nın adını bile ağzına alamadı.
1995'te Odalar Birliği'nin talebiyle Prof. Dr. Doğu Ergil "Doğu Raporu" hazırladı. Salman Rüşdi'den beter duruma düştü, ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.
Yine aynı yıl rahmetli Sakıp Sabancı, İstanbul Sanayi Odası'ndan bir heyetle Diyarbakır'a gitti, gördüklerinden çok etkilendi, dönüşünde "Doğu Anadolu Raporu" hazırlattı. Sakıp Ağa'nın, önsözünde "Bu sorunu sadece fabrika kurmakla çözemeyiz" dediği raporda üstü kapalı olarak Bask modelinden söz ediliyordu. Dönemin MHP lideri Türkeş hemen sesini yükseltti: "Sakıp Ağa çizmeyi aşıyorsun!" Rastlantı; raporun açıklanmasından iki ay sonra da kardeşi terör kurbanı oldu. Sabancı bir daha bu konunun uzağından bile geçemedi.
Geçmişe bu kısa yolculuk bile kat ettiğimiz mesafeyi göstermeye yeterli.
Erdoğan'ın dün söylediği gibi, "Vesayetçi demokrasi"den "Demokratik olgunluğa" geldik. Az şey mi?