Maliye Bakanı Kemal Unakıtan 2005 Bütçesini açıkladığı basın toplantısında uyguladıkları sıkı maliye politikasının süreceğini açıkladı. Unakıtan faizlerin düşmeye, bütçe açığının küçülmeye, kamunun ekonomideki ağırlığının azaltılmasına devam edileceğini söyledi..
Maliye Bakanı Unakıtan, 2005 Yılı Bütçesi Kanun Tasarısı'nın TBMM'ye sunulması dolayısıyla bir basın toplantısı düzenledi. Unakıtan uyguladıkları sıkı maliye politikasının devam edeceğini vurguladı. Unakıtan şöyle devam etti:
"Faizler düşmeye devam edecektir. Sıkı maliye politikaları gütmeye devam edeceğiz. Reel faizler yüzde 7'lere çekilmedikçe sıkı maliye politikalarından vazgeçmeyeceğiz. Mali disiplin sürdükçe faizlerde düşecektir. 2003 yılında daha önceki dönemlerde kaybedilen mali disiplini yeniden tesis ettik.
Kararlılıkla uyguladığımız mali disiplin sayesinde bütçe açığı yüzde 8 civarına düşmüştür 2005 yılı hedefimiz ise 6.6 dır. Bu ciddi bir düşüştür ancak bu yeterli değildir. Maastrich kriterleri yüzde 3'tür. Bizde açığı buralara çekiceğiz.
2001'de ödediğimiz vergilerin tamamı faiz ödemelerine yetmiyordu. 2003 yılında toplanan vergilerin yüzde 58'ini ödüyor. Ancak bu da fazladır. Bu oranı da düşüreceğiz.Kamunun ekonomideki ağırlığını azaltıcağız. Şu anki göstergeler yüzde 34'ü göstermekte. Ancak yıl sonu hesaplarımız 33.4 gibi olacağına işaret ediyor. Önümüzdeki yıl hedefimiz ise 32 olacak."
UNAKITAN:EN DÜŞÜK KAMU GÖREVLİSİNİN MAAŞI ORTALAMA YÜZDE 12.1 ARTACAK
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2005 yılında en düşük kamu görevlisinin maaşının ortalama bazda yüzde 12.1, en yüksek memur maaşının ise ortalama yüzde 9.1 oranında artacağını bildirdi.
Genel memur maaşındaki ortalama artış ise yüzde 11.1 oranında gerçekleşecek.Bakan Unakıtan, 2005 yılı bütçe tasarısının TBBM'ye sunulması nedeniyle düzenlediği basın toplantısında, gelecek yıl memur emekli maaşlarının da yıllık kümülatif yüzde 8.4 ile yüzde 12.5 arasında değişen oranlarda artacağını vurguladı.
KATSAYI ARTIŞLARI
Bakan Unakıtan'ın verdiği bilgiye göre, memur maaş artışlarına imkan sağlayan katsayı rakamları da belirlendi. Buna göre 2004 Temmuz ayı itibarıyla 38 bin 610 olan aylık katsayı Ocak 2005'te 40 bin 100'e, taban aylık katsayısı 455 bin 50'den 486 bine, yan ödeme katsayısı da 12 bin 240'den 12 bin 600'e yükselecek.
Katsayılar 2005 Temmuz ayında ise aylık katsayıda 41 bin 600'e, taban aylık katsayısında 520 bin 750'ye, yan ödeme katsayısında ise 13 bin 200'e yükselecek.
Memurlara verilecek zam oranının, ''düşük maaş alana daha yüksek, yüksek maaş alana ise daha düşük' oranda yansıyacak şekilde belirlendiğine işaret eden Bakan Unakıtan, gelecek yıla dönük kümülatif yüzde 8'lik tüfe hedefi dikkate alındığında, zam oranlarının ''enflasyonun üzerinde'' gerçekleşeceğini vurguladı.
''TÜRKİYE'NİN RİSK PRİMİ DÜŞMÜŞTÜR'' Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 9 ayda konsolide bütçe giderlerinin yüzde 5.1, konsolide bütçe gelirlerinin ise yüzde 22.5 oranında arttığını açıkladı.
Bakan Unakıtan, 2005 yılı bütçe tasarısının TBMM'ye sunulması dolayısıyla düzenlediği basın toplantısında, bu yılın 9 aylık bütçe gerçekleşmelerine ilişkin bilgi verdi.
Türkiye'nin risk priminin düştüğünü, ülkenin ekonomik güvenilirliğinin arttığını, faizlerin düştüğünü ve düşmeye devam edeceğini vurgulayan Bakan Unakıtan, ''esas hedefimiz reel faizleri yüzde 7'ler seviyesine düşürmek'' diye konuştu. Bütçe açıklarının GSMH'ye oranının da gerilediğine dikkat çeken Bakan Unakıtan devletin küçültülmesi, kamu hizmetlerinin daha etkin hale gelmesi ve kamunun ekonomik faaliyetlerden çekilmesi gereğine işaret etti.
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, bu yıl 33 katrilyon 987 trilyon lira olacağı hesaplanan bütçe açığının, gelecek yıl 29 katrilyon 137 trilyon liraya gerileyeceğinin öngörüldüğünü açıkladı. Bakan Unakıtan, düzenlediği basın toplantısında, 2005 bütçe tasarısı hakkında bilgi verdi.
Buna göre, 100 katrilyon 479 trilyon lira olarak tahmin edilen vergi gelirlerinin, 2005 yılında yüzde 18.4'lük artışla 118 katrilyon 950 trilyon liraya çıkacağı öngörüldü.
Bu yıl 18 katrilyon 603 trilyon liralık gelir beklenen vergi dışı gelirler kaleminde ise gelecek yıl 19.9 katrilyon liralık gelir bekleniyor. Buradaki artış da yaklaşık yüzde 7 olarak hesaplanıyor.
Konsolide bütçe gelirlerinin bu yıl 119 katrilyon 82 trilyon lira olacağı öngörülürken, gelecek yıl bu rakamın 138 katrilyon 850 trilyon lira olacağı hesaplanıyor. Konsolide bütçe gelirlerindeki artışın yüzde 16.6 olması bekleniyor.
Vergi iadelerinin ise 10 katrilyon 452 trilyon liradan 12 katrilyon 515 trilyon liraya, konsolide bütçe gelirlerinin ise (vergi iadeleri hariç) 108 katrilyon 630 trilyon liradan 126 katrilyon 335 trilyon liraya çıkacağı öngörülüyor. Buradaki artış ise yüzde 16.3 olacak.
TRANSFERLER
Sosyal güvenlik kurumları için önümüzdeki 22 katrilyon 25 trilyon liralık transfer öngörüldüğünü açıklayan Maliye Bakanı, bunun 2004 yılındaki 19 katrilyon 420 trilyon liralık rakama göre yüzde 13.4 artış anlamına geldiğini kaydetti.
Unakıtan, 2005 yılında tarımsal destekleme için 3 katrilyon 461 trilyon lira, emeklilere vergi iadesi için 1 katrilyon 295 trilyon lira, kredi-yurtlar kurumu için de 1 katrilyon 176 trilyon liralık transfer öngörüldüğünü kaydetti.
Unakıtan, görev zararları için 559, KİT sermaye transferleri için 895, Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) için 350 trilyon lira, özerk kuruluşlar için ise 1 katrilyon 158 trilyon liralık transfer öngörüldüğünü açıkladı.
KURULUŞLARIN BÜTÇE ÖDENEKLERİ
Unakıtan'ın verdiği bilgiye göre, kuruluş bazında ödenek dağılımına bakıldığında ise bu yıla göre, 2005 bütçe ödenek telifi en fazla gerileyen kuruluş yüzde 17.5 azalış ile Hazine oldu. Hazine'nin bu yıl 74 katrilyon 153 trilyon lira olana bütçe ödeneği gelecek yıl 61 katrilyon 162 trilyon liraya gerileyecek. Tarım Bakanlığı'nın bütçe ödeneği ise 877 trilyon liradan 4 katrilyon 410 trilyon liraya çıkacak.
Hazine'nin bütçe ödeneğindeki azalış ile Tarım Bakanlığı bütçesindeki yüksek oranlı artış doğrudan gelir desteği ödemelerinin kaydırılmasından kaynaklandı.
2005 yılında, Adalet Bakanlığı'na 1 katrilyon 593 trilyon, Milli Savunma Bakanlığı'na 10 katrilyon 977 trilyon lira, İçişleri Bakanlığı'na 783 trilyon lira, Maliye Bakanlığı'na 27 katrilyon 487 trilyon lira, Milli Eğitim Bakanlığı'na da 14 katrilyon 882 trilyon lira ödenek teklif edildi.
Ödenekler, 2005 yılında Bayındırlık Bakanlığı için 677 trilyon, Ulaştırma Bakanlığı için 687 trilyon, Enerji Bakanlığı için 249 trilyon, Kültür Bakanlığı'nın 632 trilyon, Sağlık Bakanlığı için ise 5 katrilyon 448 trilyon,olarak belirlendi.
BÜTÇE BÜYÜKLÜĞÜ 155 KATRİLYON 472 TRİLYON LİRA
Bakan Unakıtan, konsolide bütçe giderlerinin bu yılki 142 katrilyon 617 trilyon liralık seviyesinden, gelecek yıl 155 katrilyon 472 trilyon liraya çıkmasının öngörüldüğünü açıkladı.
Faiz dışı giderlerin 84 katrilyon 80 trilyon liradan 99 katrilyon 32 trilyon liraya, personel giderlerinin de 29 katrilyon 290 trilyon liradan 32 katrilyon 444 trilyon liraya çıkacağını anlatan Maliye Bakanı, bu yıl 58 katrilyon 537 trilyon lira olarak gerçekleşeceği tahmin edilen faiz giderlerinin ise gelecek yıl 56 katrilyon 440 trilyon liraya gerilemesinin öngörüldüğünü açıkladı. Unakıtan, cari transferler için 32 katrilyon 495 trilyon lira, sermaye giderleri için 10 katrilyon 144 trilyon lira, yedek ödenekler için de 1 katrilyon 106 trilyon liralık gider öngörüldüğünü ifade etti.
BÜTÇE DENGESİ
Unakıtan, bütçe harcamalarının 142.6 katrilyon liradan, 155.5 katrilyon liraya çıkacağını ifade ederken, bütçe gelirlerinin ise 108.6 katrilyon liradan 126.3 katrilyon liraya yükseleceğini ifade etti. Bütçe açığının 33 katrilyon 987 trilyon liradan 29 katrilyon 137 trilyon liraya gerilemesinin öngörüldüğünü söyleyen Maliye Bakanı, IMF tanımlı faiz dışı fazlanın da 21 katrilyon 219 trilyon liradan, 24 katrilyon 48 trilyon liraya çıkacağını ifade etti.
9 AYLIK GERÇEKLEŞMELER
Bakan Unakıtan, geçen yılın 9 ayıyla karşılaştırıldığında, bu yılın 9 ayında faiz giderlerinin yüzde 2.9 oranında azalarak 45.1 katrilyon lira olarak gerçekleştiğini, buna karşın faiz dışı giderlerin yüzde 12.6 oranında artarak 55.6 katrilyon lira düzeyinde olduğunu bildirdi.
Unakıtan'ın verdiği bilgiye göre, konsolide bütçe gelirleri yüzde 22.5 oranında artarak 87.8 katrilyon liraya ulaşırken, red ve iadeler sonucu net bütçe gelirleri yüzde 20.6 oranında artışla 79.7 trilyon lira düzeyinde kaldı.
Bu dönemde vergi gelirleri yüzde 21.1 oranında artarak 72.8 katrilyon liraya, vergi dışı gelirler ise yüzde 29.8 oranında artarak 15 katrilyon liraya ulaştı. Böylece geçen yılın ilk 9 ayında 29.8 katrilyon lira düzeyindeki bütçe açığı bu yılın aynı döneminde yüzde 29.3 oranında azalarak 21 katrilyon lira olarak gerçekleşti.
MEMUR EMEKLİLERİNİN MAAŞI, YÜZDE 8.4 İLE YÜZDE 12.5 ARTTIRILACAK
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, memur emeklilerinin maaşlarının, 2005'te yıllık kümülatif yüzde 8.4 ila yüzde 12.5 arasında değişen oranlarda artacağını bildirdi.
Unakıtan, 2005 yılı bütçe kanunu tasarısının TBMM'ye sunulması dolayısıyla düzenlediği basın toplantısında, 2005 yılında en düşük kamu görevlisinin maaşının ortalama bazda yüzde 12.1 kümülatif bazda yüzde 12.1, en yüksek memur maaşının ise ortalama yüzde 9.1 kümülatif bazda yüzde 8.1 oranında artacağını bildirdi. Unakıtan, genel memur maaşındaki ortalama artışın ise yüzde 11.1, kümülatif bazda yüzde 10.7 oranında gerçekleşeceğini söyledi.
Unakıtan, memurlara verilecek zam oranının, 'daha düşük maaş alana daha yüksek, yüksek maaş alana ise daha düşük' oranda yansıyacak şekilde belirlendiğini kaydetti. Bakan Unakıtan, zam oranlarının bütçe imkanları ve enflasyon hedefleri dikkate alınarak belirlendiğini vurguladı.
''MEMURLARA İLAVE BİR DERECE VERİLECEK''
Unakıtan, 1991 yılından itaberen memurluğa başlayan yaklaşık bir milyon çalışana ilave bir derece verileceğini bildirirken, çocuk için ödenen aile yardımı ödeneğinin, 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için yüzde 100 arttırıldığını söyledi.
Doğum ödeneği gösterge rakamının 75'den bine çıkarıldığını da belirten Unakıtan, ''böylece halen yaklaşık 3 milyon lira olan ödenek, 40 milyon liraya çıkarılacaktır'' dedi. MEMUR EMEKLİ MAAŞ ARTIŞLARI
Bakan Unakıtan, 2005 yılı memur emekli aylıklarındaki artışlar hakkında da bilgi verirken, memur emeklilerinin maaşlarının yıllık kümülatif yüzde 8.4 ila yüzde 12.5 arasında değişen oranlarda artacağını bildirdi. Kümülatif tüfe hedefinin yüzde 8 olduğunu belirten Unakıtan, ''sonuç olarak zam oranları, enflasyonun üstünde gerçekleşecektir'' dedi.
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, gelecek yıl tarım destekleri için 3.5 katrilyon lira, araştırma-geliştirme (ar-ge) harcamaları için de 450 trilyon lira ödenek ayrıldığını bildirdi.
Bu arada kayıtdışılığı önlemeye yönelik denetimler yanında, bedava kitap ve kömür dağıtımı da devam edecek.Bakan Unakıtan, düzenlediği basın toplantısında memur maaş artışları hakkında bilgi verirken, bütçe olanakları ve enflasyon hedefi dikkate alındığı kaydetti.
Katsayı ve taban aylık zamları dışında 1991 yılından itibaren memurluğa başlayan 1 milyon memura ilave 1 derece verileceğini belirten Unakıtan, bu nedenle de katsayıya bağlı olarak maaşlarda ilave artışlar olacağını ifade etti.
Unakıtan'ın verdiği bilgiye göre, çocuk için ödenen aile yardımı ödeneği 0-6 yaş grubu için yüzde 100 artırılacak. Doğum yardımı ödeneği gösterge rakamı 75'ten bine çıkarılacak. Böylece halen yaklaşık 3 milyon lira lira olan ödenek 40 milyon liraya çıkacak.
Derece verilmesi ve çocuk yardımlarındaki artışlar nedeniyle, 2005 yılında genel memur maaşındaki artış yüzde 11'den yüzde 12.1'e, kümülatif bazda ise yüzde 10.7'den yüzde 12.1'e çıkacak. Bu oranlar düşük maaşlı memurlarda kadro ünvanına bağlı olarak yüzde 15-20'lere ulaşacak.
GENÇE YAŞTA EMEKLİLİK UYGULAMASINA ELEŞTİRİ
Geçmiş yıllarda yapılan genç yaşta emeklilik uygulamasını eleştiren Unakıtan, bunun düzeltilmesi gerektiğini ama bir anda düzeltilmesinin de mümkün olmadığını söyledi.
Sosyal güvenlik reformu ile ilgili çalışmaların oldukça ilerlediğini, kısa, orta ve uzun vadeyi içeren düzenlemeler ile Türk milletinin geleceğinin güven altına alınmasının amaçlandığını anlatan Unakıtan, sosyal güvenlik politikalarının ''fevkalade gerçekçi'' olması gerektiğini vurguladı ve gelecek yılın bütçesinde sosyal güvenlik kurumları için 22 katrilyon lira ödenek ayrılmasının öngörüldüğünü açıkladı.
Unakıtan'ın açıklamasına göre, gelecek yıl emeklilere vergi iadesi ödemek için 1.3 katrilyon lira, kredi ve yurtlar kurumu için 1.2 katrilyon lira, özerk kuruluşlara 1.2 katrilyon lira, KİT'lere sermaye desteği olarak 895 trilyon lira ödenek ayrıldı.
Tarımsal destekler için 3.5 ktarilyon lira ödenek konurken, bunun 2.7 katrilyon lirası doğrudan gelir desteği dahil muhtelif destekler için, 198 trilyon lirası hayvancılık destekleri, 49 trilyon lirası tarım reformu uygulama projesi için, 491 trilyon lirası ürün primleri ve çay budama primi için ayrıldı.
TARIMSAL DESTEKLER, BAKANLIK BÜTÇESİNDE
Son yıllarda izlenen bütçeleme anlayışı, özel gelir ve ödeneklerin bütçeye dahil edilmesi uygulaması kapsamında, tarımsal desteklerin artık Hazine değil Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bütçesinde görüleceğini açıklayan Unakıtan, bu nedenle, bazı kurumların ödeneklerinde önemli artışlar olacağını kaydetti.
Bedava kitap ve kömür dağıtımı uygulamasının devam edeceğini, köy yolları ve içme suyu olmak üzere kırsal kesimin altyapısını güçlendirecek yatırımlara önem verileceğini belirten Unakıtan, ARGE harcamaları için, AB'de GSMH'nın yüzde 2'si düzeyinde olan pay hedef alınarak, TUBİTAK yönetiminde kullanılmak üzere bütçeye ilk kez, Başbakan Erdoğan'ın talimatı üzerine 450 trilyon lira ödenek konulacağını açıkladı. Unakıtan, kayıt dışılığı önlemeye yönelik denetimlerin devam edeceğini de vurguladı.
Sıkı maliye politikasına devam 
