OLUMLU NEDENLER IMF'yle programa devam: Hükümet IMF ile üç yıllık ve 10 milyar dolar civarında kaynak içerecek yeni bir programa gitme kararını açıkladı. Resmi başvurusunu da yaptı. Program, ekonomideki riskleri azaltan ve üç yıllığına piyasaların önünü görmesini sağlayan, güven artıran önemli bir çıpa, fırtınalı havalarda piyasaların tutunacağı iyi bir dal niteliğinde.
AB'den tarih alma çıpası: Türkiye'de siyasi belirsizliği azaltacak önemli bir gelişme. Müzakere tarihi ile ülkeye gelen yabancı sermayenin miktarının artması bekleniyor. Bu da ihtiyacımız olan dış kaynağın karşılanmasını, cari açığın finanse edilmesini kolaylaştırıyor. Piyasaların olumlu seyrinde AB çıpası önemli bir fonksiyon üstlenmiş durumda.
***
OLUMSUZ NEDENLER Faiz artırımı: ABD Merkez Bankası faiz oranlarını yüzde 1'den yüzde 1.5'e çıkardı. Bu artırımın yüzde 3.5-4'e kadar sürmesi bekleniyor. İngiltere faiz artırımı daha önceden başlattı. Faiz artırımına Avrupa Merkez Bankası'nın ve Japonya'nın katılması bekleniyor. Dünyada faiz oranlarının artıyor olması ve daha da artmasının beklenmesi, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkelere sermaye akışını yavaşlatıyor, hatta sermaye çıkışına yol açıyor. Bu da yurtiçinde faizleri ve kurları artıcı etki yaratıyor. Tıpkı nisan ve mayıs aylarında olduğu gibi.
Petrol fiyatları: Türkiye'yi üç koldan olumsuz etkiliyor. Birincisi fiyat artışı kadar cari açığın büyümesi. Sadece ham petrolden yaklaşık 2 milyar dolarlık ekstra fatura bekleniyor. Akaryakıt fiyat artışına yol açmak suretiyle enflasyonla mücadeleyi de zorlaştırabilir. Petrol fiyatlarındaki artış, ithalatçı ülke olarak Türkiye'yi dünyanın gözünde daha riskli ülke sınıfına sokuyor. Petrol fiyatı arttıkça, Türkiye piyasalarından yabancılar çıkma eğilimine giriyor.
Cari açık artışı: Hem dünyada faiz artırımları hem de petrol faturasının artmasıyla yakından ilgili. Petrol ithalatı cari açığı kabartıcı etki yaparken, faiz artırımı bu açığın finansman riskini artırıyor. Yurtiçinde de cari açık nedeniyle kur riski giderek büyüyor. Hazine faizleri kur riskini içerecek şekilde oluşuyor. Piyasaların patinaj yapmasında dünyada faiz artışı, petrol fiyatları yükselişi ile cari açık artışı etkili.
OLUMLU NEDENLER
