| |
|
|
Kökenimiz nerede?
Ali Saydam'ın mtv'deki NPQ Tartışıyor programında iş ciddiye bindi. Mehmet Ali Kılıçbay ve Dücane Cündioğlu ile "Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Doğu-Batı Meselesi"ni konuşmaya başladık. Ben tek programda üç beş kelime edeceğiz sandım. Baktım ki iş uzadı. 'Mavi Anadolu' hareketine dek geldik. Kimdir Mavi Anadolucular? Belli başlı üç isim var hafızamızda: 'Halikarnas Balıkçısı' Cevat Şakir Kabaağaçlı, Sabahattin Eyuboğlu ve Azra Erhat. Bu takım cumhuriyetin kökenini eski Ege medeniyetinde arıyor. O kadarını biliyoruz da... Başka? Hadi bakalım, kitapları raftan indirdim. Ama derli toplu bir şey bulamadım. Eyvah! Programda ne diyeceğiz? Sordum soruşturdum Bilkent Üniversitesi'nden Kaya Akyıldız ve Barış Karacasu'nun bu konudaki makalesinin Toplum ve Bilim dergisinin 81'inci (Yaz 1999) sayısında çıktığını öğrendim. Sayım Çınar sağ olsun, Sultanahmet'e uzanıp Birikim Yayınları'ndan dergiyi getirdi. Okuduk. Başka kaynakları da karıştırdık. Böylece cuma günkü çekime hazırlıklı girdik.
*** Programdaki en önemli sorulardan biri şuydu: Neden İngilizler'in, Fransızlar'ın, Almanlar'ın bir köken (ve dolayısıyla 'kimlik') sorunu yoktur da... Bizim vardır? Öyle ya: Bazılarına, örneğin Turancılara göre kökenimiz Orta Asya'da (Ergenekon Efsanesi). Kimi 1071'deki Malazgirt Savaşı'nı başlangıç noktası olarak alır. Mavi Anadolucular ise İyonya'ya dek uzanır. Başka köken belirleme çabaları da var elbette. Ancak bütün bunlar şuna işaret ediyor: 'Milli' kimliğimiz, tarihsel kökenimiz konusunda uzlaşmaya varmış değiliz. Dönemin siyasi-ideolojik ihtiyaçlarına göre kimliğimizi yeniden tanımlıyoruz. Tam bunları konuşurken Kılıçbay, "Köken belirlemek şart mı? Olmasa ne fark eder? Bunun da tartışılması gerekir" demez mi? Al başına belayı: Hadi bir de bu açıdan düşün bakalım! Siz entel olmayı kolay mı sandınız?
|