Vergi reformu, yürütülmekte olan ekonomik programın önemli bir ayağıydı. Bu yapının Gelir İdaresi Başkanlığı'na dönüştürülerek özerk hale gelmesi bu reformun önemli bir parçası. Bu yönde hazırlanan tasarı hükümete sunuldu ama düzeltilmek için geri çekildi. İyiki çekildi. Çünkü Gelirler Genel Müdürlüğü'nün yeniden yapılanması, vergi sistemini düzeltmek ve kurturmak için çok iyi bir fırsat olabilir. Ancak geri çekilen taslak ne yazık ki böyle bir fırsatı değerlendirecek yeni bir yapı kurmaktan uzak. Mevcut düzeni hafif değişikliklerle koruyor. Gelirler Genel Müdürlüğü'nün tabelasını Gelir İdaresi Başkanlığı olarak değiştiriyor. * Bu değişiklikle güdülen en büyük amaç özerk bir gelirler yönetimiydi. Ancak Taslak'ta Gelir İdaresi Başkanı'nı Maliye Bakanı atıyor, idari yönden bağımlılık devam ediyor. * Denetimdeki çok başlılık ve dağınıklık derinleşiyor. Şu anda denetlemeyi dört ayrı birim yürütüyor. Hesap uzmanları, maliye müfettişleri, gelirler kontrolörleri ve vergi denetmenleri. Mükelleflerin ortalama yüzde 2'si denetleniyor. Buna karşılık ilgili birimlerin arasında bir denetim planlaması yok ve mükerrer denetleme pekala olabiliyor. * Tasarı bununla da kalmıyor. Bölünmüş bir denetim yapısını bir kez daha bölüyor. Maliye müfettişleri ile hesap uzmanlarını Maliye Bakanlığı'nda bırakıyor. Bir anlamda Bakanlık'taki hakim konumlarını sürdürüyor. Vergiyi toplayacak ve bunu denetleyecek örgüt olan Gelir İdaresi'ne ise gelirler kontrolörleri ile vergi denetmenleri kalıyor. Başkanlık içinde iki, başkanlık dışında iki olmak üzere dört denetim grubu aynen korunuyor. * Gelir İdaresi'nde makamlar belirli ünvanlara veriliyor. Hatta bakanlıkta kalan maliye müfettişi ve hesap uzmanlarına Gelir İdaresi'nde başkanlık, başkan yardımcılığı, daire başkanlığı gibi görevlere sınavsız atanma hakkı tanınıyor. En büyük denetim ordusu olan vergi denetmenlerine ise yükselme olanağı tanınmıyor. * Tasarıyla 22 ayrı bölgede tam yetkiyle görev yapacak Vergi Dairesi Başkanlıkları oluşturuluyor. Ancak bölgedeki muhasebe işlemlerinden kaynaklanan Sayıştay'a hesabı başkan yerine ona bağlı müdür verecek. Bu da, "Tasarıyı hazırlayanların ileride elde edebilecekleri makamlarda rahat etmelerine yönelik her türlü önlemi aldıkları" biçiminde yorumlanıyor. Tasarı vergi idaresindeki bozuk ve adaletsiz yapıyı, çarpık ve karmaşık düzeni geleceğe taşıyor. Onun için vergi gelirinin yüzde 70'i doğrudan vergiler yerine dolaylı vergilerden oluşuyor. Onun için kayıtdışı ekonomi, milli gelirin yaklaşık yarısına ulaştı. Çünkü veriyi toplayacak etkin çalışan bir Gelir İdaresi'nden yoksunuz ve bu yönde ortada ciddi bir niyet de yok. *Sonuç- "Yaralar deşilmeden iyi edilmez" Bacon
