| |
|
|
Karagöz'ü bilir misiniz?..
"Biz hastalandık mı, Hıncal Ağabeyim hemen yatak odasının bir köşesine perde kurar, Karagöz oynatarak eğlendirirdi"dedi Serpil, çarşamba akşamı Ankara'da toplanmış, kardeşlerle yemek yerken.. Nereden aklına geldi, yıllar sonra bilemem.. Karagöz hem de nasıl hobimdi benim.. Kilis'te ilkokul öğrencisi iken, bir Ramazan akşamı, iftar sonrası, dayımlar beni kahveye götürmüşlerdi, Karagöz'ü seyredeyim diye.. Bayıldım.. Sonra kaç Karagöz seyrettim, sayısını bilmem.. Ankara'da Karagöz, ailenin bir araya gelme sebeplerinden biri oldu. Hayali Küçük Ali, radyoda Karagöz oynatırdı.. Karagöz'ün en büyük ustalarından biriydi.. Heyecanla beklerdik haftalık Karagöz saatini.. Radyonun etrafında ne keyifle toplanır, nasıl neşeyle dinlerdik.. Sonunda bu işe girmeye karar verdim.. Bir Karagöz kitabında renkli örnekleri vardı tiplerin.. Kartona aktarıp kesmek, boyamak haftalar sürdü.. Haftalarca da Milli Eğitim Bakanlığı kütüphanesine taşındım. Karagöz oyunları yazılı metin olarak sadece orada vardı.. Piyasada yok. O zaman fotokopi aleti falan da yok.. Ona yakın oyunu deftere el yazımla kopya ettim.. İlk gösteri fiyasko oldu.. Kuzen Necip Kışlalı yardımcımdı.. Perdeye simsiyah gölgeler düştü.. Benim Kilis'ten hatırladığım renkli şekiller yoktu.. Nasıl olsun ki.. Kalın kartonun arkasına ışık yakınca, perdeye renk düşer mi?.. Meğer o şekillerin şeffaf olması gerekiyormuş. Bunun için de yağlamak lazımmış.. Yağlamak ve yer yer delikler açmak.. İkinci deneme nispeten başarıya ulaştı. Tam sonuç için deriden yapılmış şekiller lazımmış.. Nerde.. Deri işlemek sanat ister, hazır almak para.. Bende ikisi de yok.. Karton hayallerle idare ettik durumu.. Serpil'in anlattığı o.. 1970'li yıllarda Rodos'a gittiğimde Yunan televizyonunun her gece 10 dakika Karagöz gösterdiğini öğrenmek hem mutlu etti beni, hem burdu.. Biz sahiplenemediğimiz için, kültürümüz Yunanistan'a adım adım transfer oluyor. Türkiye'de Türk kahvesi satan cafe ve restoran kaldı mı?.. Makine kolay ya.. Hepimiz espressocu olduk. Türk kahvesi de, Cafe Grec diye Atina üzerinden dünya turuna çıktı. O zaman konuştuğum Yunanlılar, Karagöz'ün Yunan kültürü olduğunu iddia ettiler bana.. "Yahu Yunancada 'Kara' ne demek?.. 'Göz' ne demek" diye sordum.. Yanıt yok.. Olan.. Onlar Karaghiosiz'e sahiplenmişler.. Biz unutmuşuz.. Yok olan kültürü ayakta tutuyorlar.. Allah razı olsun demekten başka ne gelir elden. Yaşasın, devam etsin, unutulmasın da Yunan olsun ne yapalım.. Türk TRT'sinin unuttuğuna Yunan TRT'si sahip çıkarsa, bize de buruk buruk alkışlamak düşer, ne yapalım.. Karagöz, geçen hafta Galatasaray'daki Yapı Kredi Galerisi'nde karşıma çıktı.. Bu Ömer Kükner'i ben sırtımda taşırım.. Yani kültüre bu kadar hizmet etmek.. Bu kadar doğru seçimler yapmak.. Olağanüstü bir Karagöz sergisi.. Hayaller nasıl harika.. Yüzlerce tip duvarlarda.. Yanlarında doyurucu bilgiler.. Bugün hepsi tarih olmuş büyük Karagöz ustalarının oyunlarını taş plaklardan dinleme şansı.. Köşede bir hayal perdesi.. Geç arkasına sen oynat istersen o bile var.. Muhteşem, olağanüstü bir sergi.. Nasıl duygulandım, nasıl sevindim, nasıl yeniden doğdum dolaşırken.. Gidin görün mutlak.. Bu ülkede kültürüne sahip olan insanlar çıkmalı.. Bunlar, Kültür Bakanlığı'na, asli ve yasal, anayasal görevi Türk kültürüne sahip çıkmak olan TRT'ye baskı yapıp, "Özel TV'lerle bilmem ne yarıştıracağına alternatif TV ol.. Reytingi değil, ülkeni ve insanını düşün" demeli.. TRT Karagöz'e sahiplenmezse, milyonlarca çocuk, yeni yeni kuşaklar, kendi öz kültürleri ile tanışma fırsatı bulmak için büyümek ve Yunanistan'a gitmek zorunda kalmazlar mı?. Yapı Kredi, sergiye paralel, bir de harika, muhteşem, olağanüstü Karagöz kitabı hazırlamış.. Ona da bayılacak ve mutlak alacaksınız.. Sergiyi ziyaret eden okulların öğrencileri için de bu kitabın minik bir özeti yapılmış.. Öyle güzel, öyle faydalı ki.. Edebiyat, sanat ve sınıf hocaları.. Bu sergiyi kaçırmasın öğrencileriniz..
*** Bu arada geçenlerde yazmıştım ya, o muhteşem Estergon sancağını.. Haber geldi.. Bu sancağı görmek isteyenler biraz daha sabredecek. Estergon sancağı Yapı Kredi'nin 60'ıncı kuruluş yıldönümünde 9 Eylül'de Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde sergilenmeye başlıyor.
|