"Dövizi sat TL'ye yat" förmülü bir yılda yüzde 100 kazandırdı

Bu kazancı Türkiye Hazinesi sağlıyor. Bugün itfa edilen bir yıllık Hazine kağıtlarının dolar cinsinden getirisi yüzde 100'ü buldu. Hazine geçen yılın mart ayında ihraç ettiği kağıtlara dolar bozdurarak girenler hem yüksek reel faizin hem de kurdaki büyük düşüşün getirisini aldılar. 2003 Mart ayı Irak Savaşı'nın gölgesinde faiz yükselişine ve kur artışına sahne olmuştu. 24 Mart tarihinde de faizler ve kur yılın en yükseğine çıktı, ardından düşüşe geçti.
İşte geçen yılın mart ayında Hazine'nin iki ihalesine döviz bozdurarak girenler bugün itfadan aldıkları paraları yeniden dolara çevirseler, ortaya yüzde 100 dolar bazında bir kazanç çıkıyor. Bitişikteki grafikte görüldüğü gibi, 5 Mart'ta ihraç edilen bir yıllık Hazine kağıdının faizi yüzde 63 idi. O tarihte dolar kuru 1.644 bin liraydı. Dolarını 1.644'ten bozdurup bu kağıdı alanlar 3 Mart 2004 tarihinde yüzde 63 faizle birlikte 2.672 TL'yi geri aldılar. Yani bozdurulan bir doların TL karşılığı olan 1.644 bin lira bir yıllık 1.028 bin liralık faiz geliri ile birlikte 2.672 bin liraya çıktı. Bu para dünkü kur olan 1.314 bin lira üzerinden dolara çevirse 2.03 dolar ediyor. Bu da bir yılda yüzde 103.3 dolar bazlı getiri demek ve şimdiye kadar görülmemiş bir faiz oranına denk geliyor olabilir.
Yine 19 Mart tarihinde ihraç edilen Hazine kağıdına yüzde 57 faiz verildi. Onun da aynı kurlardan bugünkü getirisi yüzde 96.
*Yurtiçinde gelir transferi- Tabloda daha önceki tarihlerde itfa edilmiş Hazine kağıtlarının da dönemsel getirileri var. Seçilen Hazine ihaleleri kurun ve faizlerin yükseldiği tarihlerdeki ihaleler. Son iki ihale dışındakiler bir yıldan az. Getirileri bileşiklendirilmedi, yani aynı getiriyi yılın tümünde alsa ne kadar gelir elde edileceği hesaplanmadı. Bu yapılsaydı daha önceki tarihlerde de yüzde 100'lük dolar kazancının elde edildiğini görebilirdik. Ancak bu varsayım olacağı için biz sadece gerçekleşen veriler üzerinden hareket ettik.
Normalde iç borçlanma ihalelerinde ödenen reel faizler yurtiçinde bir gelir transferine yol açıyor. Ne kadar gelir transferine yol açtığı ise reel faizin boyutuna bağlı. Reel faizler de Türkiye'de yüksek.
*Yurtdışına gelir transferi- Ancak reel faizlerin dolar bazında daha da yüksek olması gelir transferini yurtdışına yapılmasına yol açıyor.Yani servet ve gelir transferi başka ülkelere doğru yapılıyor. Bunun da boyutu ihalelere katılan yabancı yatırımcılarla orantılı. Bu ölçüde bir gelir transferini ise ülkenin uzun süre kaldırması mümkün değil. Çünkü Türkiye'nin acilen tasarruflarını artırıp bu tasarrufları da yatırımlara yöneltmesi gerekiyor. Enflasyonun önemli ölçüde halledilmesinin ardından işsizlik sorunun halledilmesi buna bağlı.
*Riski yüksek olur- Aksi halde yurtiçinde kendi emeklisine maaş ödemede zorlanan ve doğru dürüst maaş ödeyemeyen Hazine, dünyanın en zengin ülkelerinin en yüksek gelirli emeklilerine, onların emekli fonlarını yöneten uluslararası emekli fonlarına, dünyanın en yüksek faizini ödemeye mahkum olur. Bunu da uzun vadede devam ettiremeyeceği için, ülke olarak iflas etme riskiyle karşı karşıya kalabilir. Düşen enflasyonun bu düzeylerde tutulması ve yapısal önlemler ile mali disiplinin devam ettirilmesinin hayati önemi de burada zaten.
Sonuç- "Kulakları olan işitsin" Latin Atasözü