Berlin 2002 Çekişmeli bir sinema şöleni
FIPRESCI jüri başkanı olarak görev aldığım Berlin Sinema Şenliği'nde 10 güne 50 film sığdırdım. Ve Berlin'den biraz şaşılaşmış, ama çağdaş sinemadan sayısız izlenim edinmiş bir halde döndüm
52.Berlin Şenliği, geçen hafta sonuçlandı. Yarışmalı bölümü çok güçlüydü. Öyle ki son dakikaya dek sonuçlar ortadaydı. Amerikan sinemasının "Tenenbaum Ailesi", "Shipping News", "Monster's Ball" gibi parlak filmleri mi malı götürecekti? Ki kendi adıma "Tenenbaum Ailesi" ve "Monster's Ball" çok sevdiğim filmlerdi. Yoksa Fransızlar'ın çekiciliği mi üste çıkacak ve tam sekiz ünlü kadın oyuncuyu bir araya getiren "8 Kadın", Fransa'da yaşayan Gürcü yönetmen Otar Iosseliani'nin kendine özgü sempatik filmi "Pazartesi Sabahı" ya da Bertrand Tavernier'nin Nazi faşizmi altında film yapmaya uğraşan Fransız sinemacılarının öyküsünü anlattığı nostaljik "Geçiş Belgesi" mi Altın Aslan'a uzanacaktı? Ya da Costa -Gavras'ın afişiyle ortalığı ayağa kaldıran ve Papa'nın Yahudi kıyımı karşısındaki sessizliğini eleştiren polemik filmi "Amin"in şansı var mıydı?
ÖDÜLÜ KİM KAPACAKTI?
İngilizler'den gelen alabildiğine zıt iki film, ünlü romancı Iris Murdoch'un Alzheimer hastalığından ölümünden önceki son günlerini anlatan dokunaklı "Iris" ya da 1970'lerde İngiliz polisinin sivil İrlandalı halka ateş açarak 13 masum insanı öldürmesini belgesel tadında anlatan "Kanlı Pazar"a şans gülecek miydi? Yarışmada tam dört filmle temsil edilen evsahibi ülke Almanya, gerçekten bir sinema rönesansı mı yaşıyordu? İtalyan, Danimarka, Macaristan, İspanya, Yunanistan gibi ülkelerden gelen orta halli filmlerin adı geçecek miydi? Ya da kimi zaman olduğu gibi egzotizm mi etkili olacak ve enfes Kore melodramı "Kötü Çocuk", son derece özgün Japon çizgi-filmi "Sprited Away" ya da Avustralya usülü 'yol filmi' "Bulutların Altında" mı ödüle uzanacaktı?
Sonuçta Mira Nair başkanlığındaki jüri, orta yolu seçti. Çok farklı iki film, Japon canlandırma sineması ve İngiliz politik yapımı büyük ödülü paylaştılar. Bir Alman filmi ikincilik ödülünü aldı. Oyuncu ödülleri ise Amerikalı ve Fransız sanatçılara gitti.
YILMAZ GÜNEY ANILDI
Ve, Türk filmlerinin hiçbir bölümde yer almadığı, sadece Yılmaz Güney'in "Aç Kurtlar"ının "1968 Kuşağı Filmleri" adlı toplu-gösteride sunulduğu, bir Türk standında kimi filmlerimizin pazarlandığı, yeni bir başkan altında yeni bir kimliğe bürünmeye çalışan ve Film Pazarı dahil çeşitli bölümlerde 500'e yakın filmin sunulduğu bu büyük sanat olayı da sona erdi.
IOSSELIANI, ÖDÜLÜNÜ DORSAY'DAN ALDI
Otar Iosseliani, Fransa'da yaşayan ve özgün filmler yapan bir Gürcü sinema ustası. Bu önemli yönetmene ödülünü biz verdik ve kendisini İstanbul festivaline çağırdık. Kabul etti. Iosseliani, Nisan'da aramızda olacak, filmini sunacak ve festivalden bir Onur Ödülü alacak.
Şenliğin en şanslı kişilerinden biri, film alımcısı Sabahattin Çetin'di. Hep siyasal filmler getiren Çetin, (biraz da benim tavsiyemle) "Kanlı Pazar"ı aldı. Ve film Altın Aslan'ı kazandı, fiyatı da en az iki misline yükseldi. Böylece işi önceden bağlayan Çetin kazançlı çıktı.
Şenliğin en sükse yapan yıldızları, esprileriyle herkesi şaşkına çeviren Kevin Spacey, hem "Akıl Oyunları"nı hem de yönettiği bir belgeseli tanıtmak için gelen Russell Crowe, "8 Kadın"ı temsil eden Catherine Deneuve, yönettiği kısa filmi tanıtmak için gelen Faye Dunaway oldu. Ayrıca festivalden bir Yaşamboyu Başarı Ödülü alan Claudia Cardinale ve babasının kapanışta gösterilen ünlü filmi "Büyük Diktatör"ü sunmak için gelen Geraldine Chaplin de büyük ilgi gördüler.
Robert Redford usta Brad Pitt ise çekirge
İşte baştan itibaren hiç sevmeden, hatta nefret ederek seyrettiğim bir film... Jenerik öncesi o karmakarışık ve anlaşılmaz "Çin bölümü"... Sonra Tony Scott'un her zaman çekindiğim sıçramalı, özenli ve özenti video-klip estetiğiyle anlatılmış, dakikalar ilerledikçe bile içine girilmesi zor, karışık ve karmaşık bir hikâye...
Arada, teselli niyetine, Amerikan haber alma örgütü CIA üzerine sayıklama düzeyinde itiraflar, imalar, hatta açık suçlamalar... Çeşitli ülkelerdeki suikast, terör, öldürme, hatta toplu kıyım olaylarından sorumlu, Amerikan çıkarlarını korumak için her şeyi yapmaya ve dünyanın başka köşelerini kana boyamaya hazır bir örgüt imajı... Terörü önlemek bahanesiyle neredeyse kendisi bir terör örgütüne dönüşen korku verici bir CIA tasviri... Çin'den Vietnam'a, Berlin'den Beyrut'a sıçrayan ve dairenin bütünleşmesi gibi yine Çin'de sonuçlanan bir eylemler zinciri...
ARKADAŞLIK ÖYKÜSÜ
Ama tüm bu kargaşa, finale doğru yavaş yavaş toparlanıyor. Ve şüphe ettiğiniz, ama açıkça ortaya çıkmamış temalar ve ilişkiler birden su yüzüne çıkıyor. Bu, kendine özgü filmde, inanılmaz bir arkadaşlık ve de aynı ölçüde etkileyici bir aşk hikâyesi buluyorsunuz. Emekliliği geldiği gün, rahat köşesine çekilmek yerine, ömür boyu biriktirdiği her şeyi belki oğlunun yerine koyduğu genç meslekdaşı için harcayan yaşlı bir casus... Birkaç kez yatak faslı gösterilen, ama duygusal açıdan hiç işlenmemiş bir aşkın inanılmaz bir özveriyle sonuçlanan gelişimi... Ve neredeyse anlatılmamış ya da en alt düzeyde anlatılmış bir aşk ve dostluk öyküsünün, fazlasıyla anlatılmış ve açık edilmiş öykülerden daha etkili biçimde belleklere yerleşmesi...
"Casus Oyunu" işte böyle bir film. Yani, sabırla izler ve karmaşık görünümünün ardındaki hazineyi keşfetmeyi denerseniz, oldukça keyif alacağınız, hatta kolay unutamayacağınız bir film...
Filmin Künyesi
CASUS OYUNU (Spy Game) ***
Yönetmen: Tony Scott Senaryo: Michael Erost Beckner, David Arata Görüntü: Dan Mindel Müzik: Harry Gregson-Williams Oyuncular: Robert Redford, Brad Pitt, Catherine MacCormack, Stephen Dillane Beacon Pictures yapımı.
HAFTANIN YILDIZ TABLOSU
OCEAN'S ELEVEN ***
MUSON DÜĞÜNÜ ***
GİZEMLİ YABANCI ***
ATLANTİS **
ÇILGIN KONUKLAR *
|
