Bizim Washington'da üslenmiş Beltway ekibine sorduk: Ecevit'in gezisine 0 ile 10 üzerinden puan vermiş olsaydınız, kaç puan verirdiniz?

Cevap şöyle geldi: "4 buçuk, hadi bilemedin 5 puan.."

Sonra uzun uzun bunun nedenlerini, örnekler vererek anlattılar.. Baktım, haklılar.. Bizim işadamlarımızın şişirmesine bakmayın..

Beltway ekibine göre, bu gezide, iki çok somut gelişme oldu. Neydi bunlar:

Birincisi, Türkiye ile ABD arasında ekonomik komisyonun işletilmeye başlanması. Bu önemli bir gelişme..

İkincisi, Türk resmi heyetine, Saddam Hüseyin'in devrilmesi için harekete geçileceğinin açık açık söylenmesi..

İşadamlarımıza gelince, TÜSİAD'cılar daha daha deneyimli oldukları, geçmiş yıllarda da Washington'a gelip gittikleri ve orada büroları bulunduğundan, daha hareketli oldular.. Ama TOBB'lular ise, çok acemi idiler.. Şaşkın şaşkın dolaştılar.

Bizimkilerin anlamadıkları şu: Bu ülkeye, öyle bir hafta önce karar verip gidersen, bir tek iş görüşmesi bile yapamadan geri dönersin. Böyle bir gezi olsa olsa turistik bir gezi olarak geçer.. Randevularını aylar öncesinden alacaksın.. Saatler ve yerler tespit edilecek.. Kimlerle görüşeceğiniz belli olacak.. Dersinizi adam gibi çalışıp öyle gideceksiniz.. TOBB'lulara öneri: Sakıp Sabancı ile konuşun. Florida'da bir liman satın alarak, çok büyük bir işe başladı. Ne olduğunu biz yazmayalım.. Ama Sabancı size mutlaka yol gösterecektir..

Bir başlangıç
ABD'de Başkan Bush veya ne bileyim Ticaret Bakanı'nın, özel sektöre, "Türkiye ile iş yapın" diye bir talimat vermesi söz konusu değil.. Eğer tekstilciler tanesi 1 dolara tişört satmak istiyorlarsa, nasıl bir tarihte ellerine çantalarını alıp Kafkaslar ve Orta Asya'ya gittilerse, şimdi de ABD'ye gidecekler.. Orada buluşacakları karşıtlarını ikna edecekler ki, onlar da kotalar konusunda kendi seçim bölgelerinde bulunan Kongre üyelerine baskı yapıp kotaların kaldırılması için lobi yapacaklar.. Ayrıca tanesi 1 dolara tişört satsak ne olur, satmasak ne olur diyeceği geliyor insanın.. 50 milyon tane satsan 50 milyon eder.. Başka ticari ilişki yolları bulmalıyız.. Örneğin elektronik gibi.. Vestel veya Beko bu konuda hareketli olabilir.. Getirisi çok daha fazla olan ticari ilişkiler kurmak lazım.. Bu işler böyle olur ABD'de..

Bize göre Ecevit'in gezisi "bir başlangıç" oldu.. Şimdi bunun sonunu getirmek, Amerikalılar için olduğu kadar, bizim özel sektöre de bağlı.. Şubat sonu toplantısında "Dersimizi çok iyi çalışmış, ne istediğini çok iyi bilen ve de ABD mevzuat ve yasalarına hakim uzmanlarımızla birlikte" masaya oturmamız..

Bakın Amerikalılar, bu tür toplantıları çok ciddiye alır ve derslerini çok iyi çalışarak toplantılara gelirler.. Bizim de aynı ciddiyette olmamız gerekiyor..