Özal haklıymış

Hem emeklilik yaşı düşürülmeli, hem kademeli geçiş yumuşatılmalı. "Çankaya'nın şişmanı, işçi düşmanı" diye eleştirilen Turgut Özal'ın emeklilik yasası bile bugün getirilenden iyi. Özal'a haksızlık etmişiz
Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen ve Çalışma Bakanlığı'nca yeniden hazırlanan emeklilik yasası konusunda, DSP'nin yaptığı alternatif çalışma tamamlandı. DSP İstanbul Milletvekili Osman Kılıç, kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 olarak öngörülen emeklilik yaşının, 5 yıl geriye çekilmesinin yanı sıra, kademeli geçişte de yumuşama sağlanmasını istedi.

Kılıç, SABAH'a yaptığı açıklamada, "Zamanında Turgut Özal için, 'Çankaya'nın şişmanı, işçi düşmanı' diye bağıranlar bile, bugün getirilen düzenlemeler karşısında, merhum Özal'a haksızlık ettiklerini düşünüyor. Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği yasanın yerine hazırlanan taslak, Özal döneminde yapılan değişikliklerden bile geridedir" dedi.

MKE'de işçi olarak çalışan, sendika temsilciliği ve yöneticiliği yapan Kılıç, Türkiye'de kadınlarda ortalama ömrün 69, erkeklerde ise 65 olduğunu vurguladı ve kadınların emeklilikte 16, erkeklerin ise 10 yıllık süre geçirmelerini öngördüklerini açıkladı. Bu amaçla emeklilik yaşının kadında 53, erkekte 55 olması gerektiğini savunan Kılıç, alternatiflerini SABAH'a şöyle açıkladı:

PRİM GÜN SAYISI:
Kademeli emeklilikte öncelikle prim ödeme gün sayısının dikkate alınması gerekir. Prim ödeme gün sayısında makul oranlarda artışlar öngören bir düzenleme yapılması olanaklıdır. Böyle bir düzenleme aktüeryal dengeye katkı getirecektir ve Anayasa Mahkemesi'nin sigortalılık süreleri yönünden dikkat çektiği eşitsizlikler de giderilmiş olacaktır.

YAŞ SINIRI:
Kademeli geçişte yaş sınırlarının daha düşük tutulmasında fayda vardır. Yaş koşulları eskisi gibi muhafaza edilmelidir. Anayasa Mahkemesi'nin kademeli emekliliği iptal gerekçesi sigortalıların daha önce yasa ile kesinleştirilen emeklilik yaşının önceliğini ve önemini vurgulamaktadır. Hepsi aynı hükümlere tabi olanlar arasından emekliliğine 2 yıl ve daha az kalanların eski hükümlere tabi tutulması, daha fazla süresi kalanlara ise farklı yükümlülükler getirilmesinin eşitlik ve adalet ölçüsü neye göre belirlenecektir.

KAYITDIŞI İSTİHDAM:
Halen kayıt altındakine yakın bir sayıda kayıt dışı istihdam bulunmaktadır. Bunların kayıt altına alınması ve sosyal güvenlik kurumlarının özellikle kamu kurumlarından alacakları tahsil edilmelidir. Böylelikle aktif, pasif sigortalı dengesinde büyük bir iyileşme sağlanacaktır. Şimdilerde iki çalışana bir emekli şeklinde olduğu söylenen aktüeryal denge 3 hata 4 çalışana bir emekli düzeylerine çekilecektir.

RESEN EMEKLİLİK:
1999 yılından önce sigortalı olanların eski emeklilik koşullarına tabi tutulması, resen emeklilik sorununa katkı sağlayacaktır. Emekli olmak isteyen ancak eski hükümlere göre süresi dolduğu halde, şimdi emekli olamayan kamu görevlileri, kademelendirme sürelerini beklemeksizin emekli olacaklardır.

ÖZAL ÖRNEĞİ:
Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği yasa ve yeni hazırlanan son taslak Özal dönemindeki koşullardan daha ağırdır. Özal döneminde kanunun yürürlüğe girdiği 1986 yılı ile 1990 yılları arasındaki 4 yıl içinde sigortalı olacaklar için, kadınlarda 50 erkeklerde 55 ve 1990 sonrası ise kadınlarda 55, erkeklerde 60 yaş koşulunu getirmiştir. Kanunun yürürlük tarihinde ise 15 yıl sigortalı olanlar eski hükümlere tabi tutulmuştur. Diğer sigortalılar için de 5'er yıllık dilimler halinde kademeli bir yaş koşulu öngörülmüştür. Özal'ın yasasına 'Mezarda emeklilik' diyenler Okuyan'ın yasasına ne isim vereceklerini bilememektedir.

ÖZAL'DA 55-60'TI
Turgut Özal döneminde 1986-1990 arasındaki 4 yıl içinde sigortalı olacaklar için, kadınlarda 50 erkeklerde 55 ve 1990 sonrası ise kadınlarda 55, erkeklerde 60 yaş koşulunu getirilmişti. Kanunun yürürlük tarihinde ise 15 yıl sigortalı olanlar eski hükümlere tabi tutuldu. Diğer sigortalılar için de 5'er yıllık dilimler halinde kademeli bir yaş koşulu öngörüldü. Kılıç, "Özal'ın yasasına 'Mezarda emeklilik' diyenler Okuyan'ın yasasına ne isim vereceklerini bilememektedir" diye konuştu.

Okuyan'ın yasasında 58-60 yaş sınırı var
DSP, emeklilik yaşının düşürülmesini savunurken, Çalışma Bakanı Yaşar Okuyan, 58-60 yaş sınırını koruyor. Okuyan'ın emeklilik yaşı, işe yeni giren kadın için 58, erkek için 60 olarak öngörülüyor.

Emekliliğine 2 yıl kalanlar, bu yasadan etkilenmeyecek, daha önce olduğu gibi kadınlar 20 yıl çalışıp 38 yaşını doldurunca, erkekler 25 yıl çalışıp 43 yaşını doldurunca emekli olacak.

Ancak, emekliliğine 2 yıldan fazla kalanlar, kademeli biçimde emekli olacak. Yeni tasarıyla, sigortalılık süresine bağlı olarak kadınlar 3-19 yıl, erkekler 2-17 yıl arasında daha fazla çalışmak zorunda kalacaklar.

Çalışma Bakanı Yaşar Okuyan'ın taslağı ile Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen yasada yer alan ve 6000 olan prim ödeme gün sayısı tavanı da 6200'e yükseltiliyor.