1968'in başkentleri

PRAG
5 Haziran 1968'de reformcu lider Alexander Dubcek, Çekoslovakya Komünist Partisi'nin başına geçince 60'lı yıllar boyunca komünist ekonomi ilkeleriyle yönetilen Çekoslovakya'da işler değişmeye başladı. Stalinizme karşı çıkan Dubcek'in iktidarı 21 Ağustos'a kadar sürdü. Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı üyesi ülkeler, aynı gün Çekoslovakya'yı işgal etti. , Basın özgürlüğünü artırmak ve çok partili sistemi mümkün kılmak dışında, Dubcek'in bir hedefi de Çekoslovakya'yı iki farklı ulusun yöneteceği bir federasyona dönüştürmekti. , 5 ile 7 bin arası tank ve 600 bin kadar askerle işgal edilen Çekoslovakya'da insanlar sokaklara döküldü. Romancı Milan Kundera, Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği kitabında yaşananları anlattı. , 300 bin kişi 1968 baharından sonra Çekoslovakya'dan kaçtı.

PARİS
İkinci Dünya Savaşı kahramanı Charles de Gaulle'ün politikaları 1968'e gelindiğinde artık Fransız gençliğini memnun etmemeye başladı. Özellikle kadınların durumu, geleneksel ve baskıcı toplumun dayatmaları üniversite öğrencilerini rahatsız etti. , Pek çok lise ve üniversitede öğrenciler gösterilere başladı. Özellikle Quartier Latin'de polisle öğrenciler arasındaki çatışmalar şiddetlendi. , 2 Mayıs 1968'de Paris Üniversitesi, öğrenciler ve yöneticiler arasındaki çatışmalar sonucunda kapatıldı. Sorbonne Üniversitesi öğrencileri 3 Mayıs'ta bir araya gelip, bu yaşanana karşı çıkmayı kararlaştırdı. 6 Mayıs'ta lise öğrencileri de üniversitelilere destek verdi. 10 Mayıs günü polisle öğrenciler arasındaki çatışmada yüzlerce kişi gözaltına alındı, yaralandı. , 14 Mayıs'tan itibaren öğrencilerin isyanı fabrika işçilerine de sıçradı. Renault'nun Rouen'deki fabrikası ve Paris civarındaki fabrikalarında işçiler greve gitti. , Kısa süre içinde 10 milyon işçi, bir başka deyişle Fransa'da bir işte çalışan insanların yaklaşık üçte ikisi greve gitmişti. , 30 Mayıs'ta yarım milyon gösterici Paris sokaklarında "Adieu, de Gaulle!" (Elveda de Gaulle!) sloganıyla yürüdü. , Hükümet protestolara daha fazla dayanamadı, 23 Haziran'da yeni seçimlerin yapılacağı açıklandı. De Gaulle böylece siyaset sahnesinden silindi, iki yıl sonra da öldü.

SAN FRANCISCO
Vietnam Savaşı'na karşı çıkan üniversite öğrencileri, Amerikan Komünist Partisi'nin görüşlerinden de etkilenerek üniversite ve kiliselerde eyleme geçti. Bir araya gelip oturma eylemi düzenleyen öğrenciler, seçme yaşının düşürülmesini, Vietnam savaşının bitirilmesini, daha adil bir toplumsal düzenin kurulmasını istiyorlardı. , Vicdani ret hareketi bu dönemde büyüdü. Amerikalı gençler zorunlu askerliğe karşı, askere gitmemeyi bir hak olarak talep ettiler.

LONDRA
İngiltere'nin başkentinde 60'lı yılların sonu, uyuşturucu ve kafa yapan rock müzik şarkılarıyla bütünleşti. The Who, Rolling Stones, Animals gibi gruplar ve ilk konserini 1966'da veren Pink Floyd, bu dönemde Londralı gençliği kendilerinden geçirdi.

MEXİCO CITY
2 Ekim 1968 sabahı Tlatelolco Meydanı'nı dolduran öğrenciler, hiç beklemedikleri bir tepkiyle karşılaştı. Protesto gösterisindeki öğrencilere ateş açıldı, sonuç 100 ölüydü. Aslında olaylar yılın başında iktidardaki Kurumsal Devrimci Parti'nin (PRI) uygulamalarına karşı yapılan Sessiz Yürüyüş'le (La Marcha de Silencio) başlamıştı. , Tlatelolco katliamı da bir anlamda Meksika'nın '68'i sayıldı.