2008'in ilk haftalarında satranç dünyası İzlanda'dan gelen acı bir haberle sarsılmıştı. Unutulmaz dünya şampiyonu ve bazılarına göre gelmiş geçmiş en büyük satranççı olan ve dünya şampiyonluğunu kazandığı ülkede gözlerden uzak bir hayat sürmeye çalışan Robert James Bobby Fischer, böbrek yetmezliğinden vefat etmişti. 64 yaşında hayata gözlerini yuman ve 64 kareli heyecanlı oyunu milyonlara sevdiren satrancın ilk medya ikonu Fischer'e satranç dünyası saygıyla veda etmişti. Henüz 13 yaşında Brooklynli, kısa pantolonlu bir çocukken ülkenin tanınmış satranççılarından Donald Byrne'e yaptığı vezir fedası Fe6, satranç tarihinin unutulmaz hamleleri arasına girdi. Oyunda görece az bilinen Aa4 hamlesi, maçı inceleyen eski dünya şampiyonu Botvinnik ve 193040'larda dünyanın en iyilerinden olan Fine'ın dikkatinden kaçmamış. Satranca yeniden başlayanlara satrancı sevdirecek, dünya çapında oyuncuların hâlâ yorumlarken tarif etmekte zorlanacağı cinsten hamleler ikisi de... Böylece daha çocukken satranç dünyasını büyüleyen Fischer'ın bu köşede ilk kez bir oyununa yer vererek, üstadı bir kez daha saygıyla selamlıyorum. Byrne, Donald - Fischer, Robert James (New York 1956) 1.Af3 Af6 2.c4 g6 3.Ac3 Fg7 4.d4 0–0 5.Ff4 d5 6.Vb3 dc4 7.Vc4 c6 8.e4 Abd7 9.Kd1 Ab6 10.Vc5 Fg4 11.Fg5?! Aa4!! 12.Va3 Ac3 13.bc3 Ae4! 14.Fe7 Vb6! 15.Fc4 Ac3! 16.Fc5 Kfe8+ 17.Şf1 Fe6!! 18.Fb6 Fc4+ 19.Şg1 Ae2+ 20.Şf1 Ad4+ 21.Şg1 Ae2+ 22.Şf1 Ac3+ 23.Şg1 ab6 24.Vb4 Ka4! 25.Vb6 Ad1 26.h3 Ka2 27.Şh2 Af2 28.Ke1 Ke1 29.Vd8+ Ff8 30.Ae1 Fd5 31.Af3 Ae4 32.Vb8 b5 33.h4 h5 34.Ae5 Şg7 35.Şg1 Fc5+ 36.Şf1 Ag3+ 37.Şe1 Fb4+ 38.Şd1 Fb3+ 39.Şc1 Ae2+ 40.Şb1 Ac3+ 41.Şc1 Kc2# 0–1 (Sembollerin açıklamaları: +: Şah; #: Mat; !: İyi hamle; !!: Çok iyi hamle; ?!: Şüpheli hamle, x: Taş kırışması) 41...Kc2 hamlesinin ardından sonra 13 yaşındaki Fischer "Mat!" dedikten sonra ceketini giyip annesiyle birlikte salondan ayrılmış. 13 yaşındaki kısa pantolonlu Brooklynli çocuk, bir yıl sonra büyükusta oldu ve daha 1950'li yılların sonlarında dünya çapında bir büyükusta haline geldi. Hikâyenin gerisi de malum... Bu maç ise satranç tarihinin unutulmazları arasına girdi ve yüzyılın oyunu seçildi.