Deneyin ilk aşaması başarıyla sonuçlandı

Mahmut SANCAK EKONOMİ

11.09.2008

En büyük parçacık hızlandırıcısı, ilk ışın deneyini saat yönünde gerçekleştirdi. CERN Sözcüsü Gillies'e göre, sistemin tam kapasiteyle çalışması için 1 yıl daha gerekiyor..

Dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı (LHC) sonunda sorunsuz bir şekilde çalıştı! İsviçre'nin CERN Araştırma Merkezi'nde gerçekleştirilen ilk ışın deneyi oldukça kısa sürdü. Zira yüksek hızda ilerleyen ışın "kısa tur" adı verilen ilk test aşamasını göz açıp kapayıncaya kadar tamamladı. Öğleden sonra Türkiye saati ile 13.25-14.15 saatleri arasında ise ışın 27 kilometrelik tünel sisteminin tamamını dolaştı. CERN Baş Sözcüsü James Gillies, "Işın paketi planlandığı gibi tünel içinde saat yönünde hareket etti. Bir sonraki denemede ise ışını aksi yönden göndererek sistemi sınayacağız. Bu tür deneylerde olabilecek en büyük felaket tünel içinde hareket eden ışının kontrolden çıkmasıdır. Ancak bu bir durum sistem tam kapasite çalıştığı zaman olur ki, o aşamadan en az 1 yıl uzağız" dedi. Gillies'in açıklaması deneyin bir yıldan önce yapılmayacağı yönünde değerlendirildi. Düşük hızlarda gerçekleştirilecek ilk çarpışma ekimde olacak.

BİR SANİYEDE 11 BİN TUR
Tam kapasiteyle asıl çarpışma ise 2009 bahar veya yaz ayında gerçekleşecek. Sistem tam kapasite ile çalıştığında ışınlar tünel içinde 300 bin kilometre hızla hareket edecek. Işınlar bu hıza ulaştıklarında bir saniyede 27 km.'lik tüneli 11 bin kere turlayacak. Deney, 13.7 milyar yıl önce meydana geldiği düşünülen Büyük Patlama'dan hemen sonraki kainatın başlangıç şartlarını oluşturup, maddenin sır perdesini aralamayı amaçlıyor.

İLİŞKİLİ HABERLER

Deneyin ilk aşaması başarıyla sonuçlandı

Alkışlar arasında...

'Kıyamet için geri sayım'

Yayın tarihi: 11 Eylül 2008, Perşembe
Web adresi: http://www.sabah.com.tr/2008/09/11//haber,0DBBE4049F004D30818BCAD9076038B1.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.