  |
|
 ABD, 1 milyar $'lık hibeyi geri alıyor
ABD Temsilciler Meclisi Tahsisler Komitesi, Beyaz Saray'ın Türkiye için ayırdığı 1 milyar dolarlık yardımın ''yakın gelecekte Türkiye tarafından kullanılması beklenmediğinden'' Irak ve Afganistan'daki harcamalar için ABD Başkanı George W. Bush tarafından hazırlanan yaklaşık 81 milyar dolarlık ek bütçeye devredilmesine karar verdi.
Cumhuriyetçi Partili Arizona Milletvekili Jim Kolbe'nin başkanlığındaki komite, Amerikan Dışişleri Bakanlığı bütçesinde, dış yardımlara ayrılan toplam 4 milyar dolarlık bütçeyi yarıya indirdi. Kesilen yardım kalemleri arasında, Türkiye'ye ayrılan 1 milyar dolarlık yardım da yer aldı.
ABD Temsilciler Meclisi Tahsisler Komitesi'nde yapılan oturumda, Türkiye'nin kullanımı için ayrılan 1 milyar doların karşılığında, TBMM'den, Irak Savaşı sırasında ülke topraklarından kuzey cephesi açılmasına olumlu oy istendiği ileri sürüldü.
Ancak bu para, TBMM'nin 1 Mart oylamasından sonra, savaş sonunda ortaya çıkabilecek olası ekonomik kayıpları karşılamak üzere, ABD yönetimi tarafından Türkiye'ye tahsis edilmişti.
Bush'un Türkiye'ye yardım önerisi, ABD kongresinden geçerken, Türkiye'nin Kuzey Irak'a müdahale etmemesi koşuluna bağlanmıştı. Türkiye, ihtiyaç olmadığı gerekçesiyle bu 1 milyar dolarlık desteği şu ana kadar kullanmadı.
ABD Temsilciler Meclisi Tahsisler Komitesi, Bush'un ek bütçesini görüşürken, Türkiye'ye ayrılan bu paranın yakın bir gelecekte kullanılmayacağının yaygın bir kanı olduğunu da kaydetti.
Komite, bazı dış yardım kalemlerinin ''ya iyi tanımlanmamış veya normal bütçe sürecinde ele alınması gereken kalemler oldukları için'' kesildiğini belirtti.
Söz konusu plan çerçevesinde dış yardım için geriye sadece 1.8 milyar dolar kalıyor. Bu para, Irak ve Afganistan'daki Amerikan askerlerine radyo, kamyon ve zırh sağlamak için kullanılırken, Afganistan'ın yeniden imarı, tusunaminin vurduğu ülkelere destek yardımı, uluslararası barış gücü görevleri ve savaş müttefiklerine sağlanan fon desteğinin bir kısmı kesilmiş olacak.
Türkiye'nin kullanmadığı 1 milyar doların, Afganistan'da aciliyeti olmayan, güvenlik konuları dışındaki projelerde, Filistin'e yardım ile Pakistan ve Ürdün'e askeri destek için kullanılması öngörülüyor.
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI'NIN AÇIKLAMASI
Hazine Müsteşarlığı'nca, ABD tarafından Türkiye'de devam eden ekonomik reform sürecinin desteklenmesi amacıyla vermesi gündeme gelen 1 milyar dolarlık hibe konusunda Türkiye'ye tahsis edilen kaynağın, ''Türkiye'nin artık ihtiyacı kalmaması sebebiyle farklı alanlara aktarılması önerisinin gündeme getirildiği'' bildirildi.
Hazine Müsteşarlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, konuyla ilgili kongre sürecinin, hem ABD yönetimi hem de Hazine tarafından izleneceği ve bundan sonraki süreç konusunda ABD Hazinesi ile yakın temasta bulunulacağı kaydedildi.
Türkiye'nin devam eden ekonomik reform sürecinin desteklenmesi ve ABD'nin Irak'a yönelik askeri operasyonunun Türkiye ekonomisi üzerindeki olası olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi amacıyla, Türkiye'ye 1 milyar dolar tutarında hibe sağlanmasını öngören anlaşmanın 22 Eylül 2003 tarihinde imzaladığı hatırlatılan açıklamada, şöyle denildi:
''Finansman anlaşmasının imzalanmasından bu yana geçen süre içerisinde, Türkiye ekonomisi üstün bir performans göstermiş, ekonomide istikrarlı ve sürdürülebilir bir büyüme tesis edilmiştir. Enflasyon tek haneli rakamlara gerilemiş, faizlerde önemli düşüşler sağlanmış, kamu net borç stokunun milli gelire oranı hızla düşürülmüş ve uluslararası rezervler rekor seviyelere çıkmıştır. Yapısal reformlarda, bir çok alanda köklü değişiklikler getiren adımlar atılmaya devam edilmektedir.''
Ekonomideki bu performans ve Türkiye'ye artan güvenin, uluslararası platformda da kredi derecelendirme kuruluşlarının peş peşe artırdıkları kredi notları ve uluslararası yatırımcıların yoğun ilgisi ile teyit edildiği belirtilen açıklamada, izlenen doğru ekonomik politikalar sayesinde, petrol fiyatlarındaki yüksek oranlı artışlar ve uluslararası faiz oranlarının yükselmesi gibi küresel ekonomide yaşanan bazı olumsuz gelişmelerin Türkiye'ye olan etkisinin de son derece sınırlı düzeyde kaldığı ifade edildi.
Açıklamada, şu görüşlere yer verildi: ''Diğer yandan, 1 Aralık 2004 tarihinde yeni 3 yıllık Katılım Öncesi Ekonomik Programımız açıklanmıştır. Ayrıca, 14 Aralık 2004 tarihinde Uluslararası Para Fonu ile 2005-2007 dönemini kapsayan yeni bir stand-by düzenlemesinin ana hatları üzerinde ön mutabakata varılmıştır. Bu program kapsamında 2005-2007 döneminde söz konusu finansman anlaşmasından herhangi bir kullanım öngörülmemiştir. Son dönemlerde ABD yetkilileriyle yapılan temaslarda da bu finansman imkanının kullanımına ihtiyaç olmayacağının öngörüldüğü tarafımızca vurgulanmıştır.''
|
