  |
|
Teşvik, illeri birbirine düşman yapacak
Hani bir dokun, bin ah işit derler ya. Aynen öyle oldu. Dün Adana, Gaziantep, Kayseri gibi teşvik kapsamında olmayan illerden çok sayıda telefon aldım. Çoğu sanayiciydi. Tepkileri anlamlıydı. Teşvik kapsamına alınan ve çok önemli vergisel avantaj elde eden yeni işletmelerin kendi işkollarına yönelik rekabete aykırı, tehdit edici konumlarına dikkat çekiyorlardı.
Hangi teşvikler veriliyor?
Haksız değiller. Eğer teşvik kapsamına alınan bir ile yatırım yapacaksanız bakın neler elde ediyorsunuz:
İşçi sayısına bağlı olmakla birlikte elektrik maliyetiniz yüzde 50 ucuzluyor. Çalıştırdığınız işçiler için devlete gelir vergisi ödemiyorsunuz. Ayrıca işçi başına SSK'ya ödenen işveren priminden de muafsınız.
Eğer teşvik verilmeyen bir ilde emek yoğun bir konfeksiyon işi yapıyorsanız, işinizi teşvikli bir ile kaydırmaktan başka çareniz yok. Yani istihdam teşvikli ilde artarken, teşviksiz ilde azalacak.
Hükümet bir başka adaletsizlik daha yapıyor. Teşvik kapsamında olmayan, (Kişi başına düşen milli geliri 1500 doların üzerinde olan)
bir ilde yüksek elektrik harcaması olan sanayi kuruluşları da cezalandırılıyor. Aynı işi, aynı makinelerle yapan, maliyet yapısı benzer iki fabrikayı düşünün. Teşviksiz ilde üretim yapan fabrikanın maliyet yapısı içinde elektriğin payı yüzde 40, teşvikli ilde kurulacak olan fabrikada ise yüzde 20. Bu haksız rekabetin kendisi değil mi?
Heyecan nerede var?
Diyorlar ki, eğer teşvik kapsamına alınan ilde eskiden kurulan bir işletme varsa, o da teşvik kapsamına girecek. Çünkü haksız rekabet olurmuş! Peki 100200 kilometre ötede teşviksiz bölgede aynı işi yapana haksızlık yapılmıyor mu? (Örneğin Adana ile Kahramanmaraş arasında oluşacak çelişki.) Peki geri kalmış yörelere teşvik verilmesin mi? Kimse buna itiraz etmiyor. "Verilecek teşvik yeni iş kolları için olsun" diyorlar. Nihai çözüm ise belli: Enerji fiyatları ve yüksek vergi oranları tüm Türkiye'de düşmeli.
Maliye Bakanı dün NTV'de
"Teşvikli il kapsamına giren yerlerde müthiş bir yatırım heyecanı görüyorum" dedi. Doğrudur. Ben de buradan, sanayisini teşviksiz geliştiren, hükümete yalvarmayan, teşvik dilenmeyen illerde müthiş bir huzursuzluk, bıkkınlık ve mutsuzluk görüyorum. Malatya veya Niğde'de halka şirin görünmek hoş olabilir. Ama yarın Adana, Kayseri ve Gaziantep'te fabrikalar kapanmaya başlayınca ne olacak?
|
