Sigara fiyatlarında genele yayılan yüzde 20'lik indirimin devlete faturası 1 milyar dolar. Vergi kaybını önlemek isteyen Maliye harekete geçti. Oransal verginin artırılması ya da alınan oransal vergilerin sabit hale getirilmesi tartışılıyor. Son karar için sektörün indirime tepkisi takip ediliyor.
British-Amerıcan Tobacco'nun (BAT) sigara fiyatlarında indirim yapması ve diğer firmaların da indirime hazırlandığı haberleri Maliye Bakanlığı yetkililerini harekete geçirdi. 7 milyar dolara ulaşan büyüklüğü ve yıllık 5 milyar dolarlık vergi geliri sigara pazarını Maliye Bakanlığı için önemli kılıyor. Maliye Bakanlığı, sigara fiyatlarında yapılan indirimle birlikte ortaya çıkan vergi kaybına karşı, özel tüketim vergisi artışını tartışıyor. Gelirler Genel Müdürlüğü'nde yapılan değerlendirmelerde, 2004 yılı için öngörülen ÖTV ve KDV gelir hedefine ulaşmak için, indirim değil tam tersi üretici firmaların Temmuz-Ağustos aylarında sigaraya zam yapması gerektiği belirtildi. BAT'ın gerçekleştirdiği fiyat indiriminin, diğer firmalarca da uygulamaya konulması durumunda, vergi gelirlerinde çok büyük bir kayıp ortaya çıkacağı üzerinde durulan değerlendirmelerde, bu durumda vergilerde bir artışın kaçınılmaz olacağına işaret edildi.
2 KATRİLYON VERGİ Sigara fiyatlarında yapılacak yüzde 20 oranındaki genel indirimin, vergi gelirlerinde yıllık 2 katrilyon lira civarına kayba yolaçacağını dikkate alan Maliye yönetimi iki yönlü hazırlık başlattı. 1- TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmeyi bekleyen yasa tasarısı kapsamında, sigaralardan paket başına tahsil edilen maktu vergi tutarının 110 bin liraya kadar yükseltilmesi için yetki alındı. 2- Sigaralardan aynı anda hem oransal hem de maktu vergi alan Maliye, sadece maktu vergi de uygulayabilir. Belirlenecek sabit vergi tutarı sayesinde, sigara fiyatlarında indirim yapılsa bile gelir kaybı yaşanmayacak.
Gelirler Genel Müdür Vekili Osman Arıoğlu da, sigara fiyatlarında indirimin sürmesi halinde, ortaya çıkacak vergi kaybıyla ilgili çalıştıklarını belirtti. . Arıoğlu, bu alternatifler arasında maktu ya da nispi özel tüketim vergisi tutar ve oranlarında artışın olup olmadığı sorusuna da, ''Herşey olabilir. Ama henüz oturup bakmadık. Bir karara varmadık'' karşılığını verdi. Bu arada diğer bakanlık yetkilileri de, fiyat indirimine karşı bakanlığın mutlaka önlem alacağı uyarısında bulundular. Devletin sigara yoluyla ciddi bir vergi topladığına dikkati çeken yetkililer, şu değerlendirmede bulundular: ''Sigara üzerindeki özel tüketim vergisini hem maktu hem de nispi (oransal) olarak arttırma yetkimiz var. Halen yüzde 55.3 olan nispi oranı yüzde 75'e kadar çıkarabiliriz. Bu durumda, sigaradaki maliyet hesabında yer alan yüzde 15.25'lik katma değer vergisini de buna ilave ettiğimizde yüzde 90'lık bir vergi yüküne ulaşırız. O zaman firmaya da yüzde 10 kalır. Diğer yandan en çok satılan sigaranın özel tüketim vergisi tutarını maktu olarak da 5 katına kadar arttırma yetkimiz var. Bu demek değil ki, bu yetkiler hemen tümüyle kullanılacak. Pazarı da düşünüyoruz. Ancak indirimlerle birlikte ortaya çıkacak vergi kaybının boyutuna göre de önlemlerimizi alırız.''