Kıvırcık,seni 2 milyona kim alır?

Kış mevsiminin kurtarıcıları ıspanak, pırasa ve kereviz 1 milyon 500 bin, kıvırcığın tanesi 2 de milyona çıkınca sebze yemek etten pahalı oldu
Geçtiğimiz ay tüm Türkiye'de hayatı felç eden kış hızını aldı ama, mutfaklardaki etkisi sebze-meyve fiyatlarına yansıdı. Kar ve selin ardından semt pazarları, market ve manavlar etiketleri hızla değiştirirken en büyük şaşkınlık kilosu 6 milyona, tanesi 2 milyona fırlayan kıvırcık salatada yaşandı. Kışın en ucuz ve mütevazı sebzeleri ıspanak, pırasa ve kereviz de 1.2-2 milyon lira arasında satılmaya başlandı. Ispanakta bir aylık fiyat artışı yüzde 122.5, karnabaharda ise yüzde 120.7 oldu. Kıvırcık salata da üzde 84.6 oranında zamlandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Haller Müdürlüğü'nün verileri de sebzenin halden bile ne denli pahalı çıktığını ortaya koydu. İstanbul'daki hallerde biber 1 milyon 400 bin-3 milyon 500 bin lira, fasulye 2 milyon-3 milyon 500 bin lira aralığında işlem gördü.

SİSTEM YANLIŞ
Fiyatların ani yükselişini tarım sektörünün çeşitli kesimleriyle konuştuk. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Muhasip Üyesi Muzaffer Türkoğlu, Hal Kanunu'ndan kaynaklanan bazı sorunlar olduğunu belirterek, şunları söyledi: "Bu yıl güneyde sel oldu. Sel sadece ürünü değil, toprağı da götürdü. Fiyatların yerinde de yükseldiği söyleniyor. Ama en önemli sorunlardan biri 552 sayılı Hal Kanunu. Eskiden bir nakliyeci güney illerine mal götürdüğü zaman sebze yüklenir gelirdi. Hal Yasası yüzünden giden her malın halden geçmesi isteniyor. Dünyadaki sistem bu değil. Paris'e gidin, üretici ürününü şehirde satabiliyor. Bizde de kanunda var, belediyeler üretici pazarlarını göstermek zorunda. Ama yapmıyorlar. Böyle olursa belediyelerin rüsumu ortadan kalkar, ikincisi bunun ticaretini yapan komisyoncuların da ekmeği kesilir."

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı, Ulusal Tarım Platformu Dönem Sözcüsü Cumali Doğru da öncelikle Hal Yasası'nın değişmesi gerektiğini savundu. Doğru, sebze-meyvede yaşanan aşırı fiyat artışlarını şöyle açıkladı:

SELİN ETKİSİ YÜKSEK
"Bu yıl ülkemizde mevsim normallerinin üzerinde soğuklar oldu. Pek çok sebze dondu, soğuktan kurtulanların da fiyatı yükseldi. Kıvırcık salata açık tarla ziraatidir, genellikle Akdeniz bölgesinde yetişir. Sera ürünleri var bir de. Hava soğuyunca seraların masrafları çok yüksek oluyor. Bazı seralar da dondu. Ama dondan zarar görmeyen meyvalar var. Greyfurt, mandalina portakal gibi. Onlar da çok pahalı. Üretici örgütlenemediği için pazarlama gücüne de sahip değil. Tüketici fiyatlarının beşte bir ile altıda biri ancak üreticinin eline geçiyor.

Pazarlama sürecinde dengesiz ve haksız bir kazanç var. Bu da üretici ile tüketicinin cebinden çıkıyor. Adana'nın bahçelerinde 180 bin liradan alıcı bekleyen portakal, İstanbul'un manav ve süpermarketlerinde 1 milyon 200 bin liraya kadar satılıyor. Biz üretici olarak bedava versek yine de İstanbullular bunu 1 milyonun altında tüketemeyecek. Halk tüketemeyince bahçelerde hasat yavaşlıyor. Ürün çürüyor."

Yeşilin yanına yaklaşılmıyor
Sebze Yıllık fiyat artış oranı (%)

Ispanak 391.1

Pırasa 345

Kıvırcık 324.7

Lahana 282.1

Kabak 243.6

Havuç 219.4

Ispanak zam şampiyonu
İstanbul'da geçen ay en fazla fiyat artışı yüzde 250.9 ile mahkeme ve avukatlık ücretleri oldu. Mahkeme ve avukatlık ücretlerini yüzde 122.5'lik ile ıspanak ve yüzde 120.7'lik artışla karnabahar izledi. Fiyat artışları lahanada yüzde 109.9, pırasada yüzde 85.1, kıvırcık salatada yüzde 84.6, mektupta yüzde 60, kapıcı ücretinde yüzde 51.1, yeşil soğanda yüzde 41.8 ve biberde yüzde 41 olarak gerçekleşti.

İstanbul Ticaret Odası'nın verilerine göre 2001 yılı Ocak ayına göre bu yıl aynı dönemde ortalama perakende fiyatı en fazla artış gösteren maddeler ise yüzde 391.1 ile ıspanak, yüzde 345 ile pırasa ve yüzde 324.7 ile kıvırcık salata oldu. Ispanağın kilosu 359 bin liradan 1 milyon 765 bine çıktı. Havuç, yüzde 219.4 artış ile listenin üst sıralarında yer aldı.